Feature

Wheelie onthuld

Woensdag 19 juni is in Assen het TT-Monument ontworpen door Kas Oosterhuis en Ilona Lénard onthuld. De 2,5 meter hoge gegoten aluminium ‘wheelie’ verbeeldt de fusie van motor en coureur.

De 'wheelie', het steigeren van de motor na een overwinning, is het ultieme moment van de motorcoureur. De keuze van dit moment als beeld dat de jaarlijkse TT is Assen in de herinnering moet houden is daarom treffend. In het monument aan de Assense Brinkstraat proberen de ontwerpers vooral de snelheid en de vervaging tussen de coureur en de motor die tijdens de wheelie ontstaat te verbeelden. Deze poging om dynamiek te vangen in een stilstaand beeld doet sterk denken aan de pogingen van de Futuristen, die aan het begin van de 2oste eeuw eveneens probeerden snelheid en beweging in beelden en schilderijen vast te leggen. Met name de beeldhouwwerken van Umberto Boccioni proberen telkens opnieuw de dynamiek van het lichaam in steen te vangen. De middelen die de Futuristen konden gebruiken waren echter beperkt. Ze baseerden zich grotendeels op 'bewogen' foto's en series filmstills van bewegende objecten. De '21ste eeuwse Futuristen' Kas Oosterhuis en Ilona Lénard , gebruikten de computer.

Het ontwerp is gestart vanuit een een realistisch computermodel van de motor en een coureur. Daarmee is een snelle schets geproduceerd, die op zijn beurt met behulp van de computer in een massief schuim-model is gefreesd. Dit schaalmodel is in verschillende fasen handmatig aangepast en vervolgens door middel van een 3D digitizer opnieuw omgezet in een 3d-model dat in de computer verder bewerkt kan worden. Met behulp van het geavanceerde 3D programma Maya is het ontwerp in verschillende stappen aangepast tot een productiemodel. In deze fase is nog veel aan het beeld gewerkt. Zoals een traditionele beeldhouwer blijft kneden en hakken aan zijn grove model, zo konden de 'digitale beeldhouwers' in Maya blijven werken aan de hoofdvorm en aan de details, alsof er gewerkt werd in digitale klei. De realistische vormen die er vanaf het begin van het proces nog inzaten, zijn gedurende het proces langzamerhand zodanig bewerkt dat er een totale fusie van onderdelen tot stand is gekomen. Vanuit het uiteindelijke digitale model zijn na een aantal digitale tussenbewerkingen de mallen gemaakt waarmee de twee helften van het beeld in aluminium gegoten konden worden.

Zoals het beeld een fusie beoogd van mens en machine, zo is ook het ontwerp- en productieproces een interactie tussen het intuïtieve, menselijke handelen en de machinale computerbewerkingen. Dit heen en weer switchen tussen intuïtieve momenten en rationele computerbewerkingen is kenmerkend voor het werk van Oosterhuis en Lénard. Zij zien daarbij weinig verschil tussen het werken aan een architectonische vorm of aan een beeldhouwwerk. In beide gevallen is het onderscheid tussen de intuïtieve ontwerper en de rekenende computer al lang vervaagd in een mens-machine interactie.

Wie weet wat Boccioni gedaan zou hebben als hij deze mogelijkheden had gehad en wat er zou zijn gebeurd als hij dit geheim had kunnen delen met zijn futuristische architectenvrienden?