Feature

Landschap publiek maken/Publiek landschap maken

Donderdag verschijnt OASE#93 Landschap publiek maken/Publiek landschap maken. Ter gelegenheid daarvan de voorpublicatie van het artikel ‘Uitvergrote landschappen. Films over territoriale transformaties in Europa’ geschreven door de Gentse onderzoekers Claudia Faraone en Michiel Dehaene.

Still uit Alpi, Armin Linke (2011)

OASE # 93 Landschap publiek/Publiek landschap maken maken kan opgevat worden als een tweeluik. Het eerste luik ontsluit het palet van mogelijkheden waarbinnen gecanoniseerde en nieuwe landschappen worden verbeeld en publiek gemaakt: publicaties, tentoonstellingen, documentaires, televisieprogramma’s, atlassen, publieke debatten, tekeningen. Het laat zien hoe het landschap is en wordt ‘geframed’.Het tweede deel onderzoekt hoe het landschappelijk perspectief wordt ingezet om aan de productie van het landschap legitimiteit en publieke betekenis te geven.
In hun artikel 'Uitvergrote landschappen' behandelen Claudia Faraone en Michiel Dehaene twee documentaires, Alpi (2011) en Robinson in Ruins (2010) waarin de complexiteit van het landschap in de hedendaagse stedelijke context de inzet van de verbeelding is als bijdrage aan het publieke discours.

"De voortdurende verandering en verstedelijking van het landschap is een populair onderwerp dat in verschillende hedendaagse documentaires aan bod komt. Deze aandacht voor het verstedelijkte land¬schap is niet nieuw. Er bestaan talloze voorbeelden van baanbrekend cinematografisch werk waarin de stad en haar landschappen de hoofdrol spelen. Het stedelijk landschap wordt afgeschilderd als een met het leven van haar inwoners samenvallend, allesomvattend organisme en is achtereenvolgens ten tonele gevoerd als een symfonisch werk (Berlin: Die Sinfonie der Grosstadt), als een machine (Chelovek ‘s kino-apparatom) en als een plaats van ondergang en openbaring (Koyaanisqatsi).

Naast deze kunstzinnige films bestaat er een traditie van etnografische visuele verkenningen van de stad. Deze zijn beschrijvend van aard, en veel van deze films zijn onderdeel van een bewuste poging om een beter inzicht te verwerven in de stad als een sociaal geconstrueerd landschap, waarvan de betekenis verandert met de steeds wijzigende patronen in gebruik en bewoning. Sinds de jaren 1970 hebben sociologen, architecten en stedenbouwkundigen het visuele medium film gebruikt om de verandering van de gebouwde omgeving vast te leggen. Bekende voorbeelden zijn de films en fotoseries die Denise Scott-Brown en Robert Venturi, Kevin Lynch, William H. Whyte ontwikkelden als medium voor onderzoek en ontwerp, vanuit een verlangen om die verandering te begrijpen en om aanknopingspunten te vinden voor verbetering."

Lees verder > 'Uitvergrote landschappen. Films over territoriale transformaties in Europa' – Claudia Faraone en Michiel Dehaene, Oase #93. (pdf)

Still uit Robinson in Ruins, Patrick Keiller (2010)