Nadat het Delftse architectenbureau Cepezed onlangs de Nationale Staalprijs gewonnen heeft, is het deze week weer in de prijzen gevallen. Dit maal bij een meervoudige opdracht uitgeschreven door ENECO, het energiebedrijf van de regio Zuid-Holland zuid. De opdracht behelsde het ontwerpen van een transformatorstation. Hierbij gaat het om de kleine huisjes die de aangevoerde hoge spanning omzetten in 400/230 Volt. ENECO plaatst ongeveer 40 van deze huisjes per jaar. De vraag die de architectenbureaus kregen voorgelegd was het ontwerpen van een industrieel serieproduct dat toch als herkenbaar object toepasbaar zou moeten zijn in elke stedenbouwkundige context.
Andere bureaus die waren uitgenodigd deel te nemen zijn Claus & Kaan (Amsterdam), MVRDV (Rotterdam) en Van Berkel & Bos (Amsterdam). De jury bestond uit K. Rijboutt, J.P.I. Maas, A.H. Marinissen en K.P. Vollmer. Het ontwerp van Cepezed is uiterst eenvoudig. Een simpele betonnen kubus wordt omhuld door geperforeerd stalen plaatmateriaal. Door de betonnen kern te kleuren kan het huisje op subtiele aangepast worden aan zijn omgeving. Bovendien werkt het rooster grafitti-werend en is het goedkoop. De jury spreekt in zijn oordeel over de 'serene vanzelfsprekendheid' en de 'gedurfde terughoudendheid' van dit ontwerp. ENECO heeft Cepezed gevraagd het ontwerp verder uit te werken en gaat ervan uit dat in het voorjaar van 1997 het eerste proefstation wordt geplaatst.
Het bureau Claus & Kaan zou het liefst geen huisje ontworpen hebben. In de verantwoording schrijft het bureau dat men geen voorstander is van een verdere uitbreiding van de wildgroei aan straatmeubilair en er daarom de voorkeur aan geeft dat transformatorstations opgenomen worden in gebouwen. Als het dan toch moet, dan zo eenvoudig mogelijk. Een naadloze betonnen kubus wordt aan een zijde voorzien van een stalen paneel, waarin de deur en de ventilatiesleuven zijn opgenomen. Het beton kan op velerlei verschillende manieren zijn afgewerkt, het staal wordt nog vrijer behandeld; het kan beschilderd worden met patronen en zo worden aangepast aan de lokatie.
Het feit dat volgens de opdracht een industrieel serieproduct moest worden ontworpen heeft Van Berkel & Bos geïnspireerd. Men is uitgegaan van de netto benodigde inhoud. Daar heeft het bureau een nauw sluitende bekleding van roestvrij staal omheen gelegd. Daardoor ontstaat veel meer een 'apparaat' dan een gebouwtje. Het roestvrij staal heeft een geborstelde afwerking en is grafitti-werend.
Het meest uitgesproken ontwerp bij deze meervoudige opdracht komt van MVRDV. Het huisje van dit bureau is juist wel opvallend. In de betonnen wanden zijn polyester 'kristallen' meegestort. Overdag glinsteren die in de zon, 's avonds worden ze van binnenuit verlicht, waardoor ook de veiligheid op straat wordt gediend. De kristallen helpen verder tegen het aanplakken van posters. Het dak wordt als vijfde gevel behandeld en is voorzien van een groot electriciteitssymbool.