Voor de architectuurliefhebbers onder de recreatieschaatsers die aan de komende Tocht der Tochten deelnemen, heeft het ArchiNed-Team een beknopte gids van bezienswaardigheden onderweg opgesteld.
Tip: print de lijst uit op dik papier en stop hem onder je trui.
Voor de start valt er in Leeuwarden al van alles te zien. In de buurt van het station liggen een aantal kantoortorens van Abe Bonnema aan de Willemskade NZ. Lopend naar de Frieslandhal passeert men het Girokantoor uit 1975 eveneens van Bonnema en de uitbreiding uit 1982 van Van Gool, beiden aan de Tesselschadestraat. Liefhebbers van Jugendstil en alle overige dopinggebruikers kunnen vooraf nog even langs de Centraal Apotheek van Broekema uit 1905 op de hoek van De Tuinen en de Voorstreek OZ. Recente architectuur is te bewonderen bij Gunnar Daans Fries Museum aan de Turfmarkt en Frits van Dongens De Harmonie aan het Wilhelminaplein (even naar rechts kijken voor het Girokantoor).
In Sneek valt behalve de Waterpoort nog een Jugendstilschooltje aan het Oud Kerkhof nr 11 van F. De Jong uit 1912 te bewonderen. Ook het expressieve kantoorgebouwtje aan de Rienck Bockemakade van J. De Kok is een stukje klunen waard.
In IJlst mag geen enkele liefhebber de 'Schaatsen- en Houtwarenfabriek Frisia' aan het Uilenburg nummer 1 overslaan. De architect is helaas anoniem.
Bij Sloten kan lekker worden door geschaatst; hier geen architectuur.
Let bij Staveren even op de negentiende-eeuw gietijzeren 'lichtopstand' uit 1885, maar hou er verder goed de gang in.
Heel toepasselijk en een troost als het al te koud blijkt te worden is in Hindeloopen het betonnen Badpaviljoen aan de Westerdijk uit 1913; een functionalistische voorloper.
Nu snel naar Workum waar in het Jopie Huisman Museum van J.H Wouda en G.J van der Schaaf uit 1992 de culturele mens dubbel kan worden gelaafd.
Gesterkt op weg naar Bolsward waar een hartversterkertje kan worden genomen in het fraaie Amsterdamse School café 'De Groene Weide' van S. Veltman uit 1932 aan de Sneekerstraat nummer 8; een must.
In Harlingen kunnen overbodige truien en broeken worden achtergelaten in het leger Des Heils gebouw aan de W. Boothstraat 25. De architect J.C. Bakker realiseerde dit strakke baksteenontwerp in 1934.
Fluks naar Franeker waar desnoods het monumentale Psychiatrisch ziekenhuis 'Groot Lankum' van E. En Th.R. Knevel uit 1927-1933 kan worden geconsulteerd.
Nu wordt 't afzien. Na Bartlehiem op naar Dokkum. Aan de Waagstraat kon ooit leeftocht voor het laatste loodje worden ingeslagen bij het gruttersbedrijf De Gruyter aan de Waagstraat nummer 8. Het ontwerp van het quasi functionalistische baksteengebouw uit 1935 is van de eigen ontwerpafdeling. Eventueel kan geestelijke bijstand worden verkregen in de fraaie neo-romaanse Bonifatiuskapel uit 1925 aan de Bronlaan 12 van architect H.W. Valk.
Na aankomst op de Bonkevaart in Leeuwarden kunnen de werkelijk sterken nog een bezoek aan Van den Broek en Bakema's verpauperde woonwijk Bilgaarde wagen (gewoon een stukje doorschaatsen na de finish), voordat deze wijk in een algehele renovatie in ondergegaan.
Weinig recente architectuur onderweg, maar ja dat krijg je ook met zo'n archaïsch tijdverdrijf. De ArchiNed redactie wenst de deelnemers een genoeglijke tocht. Zelf zullen wij de voortgang vanaf de bank, met de CV voluit en de voeten comfortabel op de stoof, met aandacht volgen.