Recensie

Convenant Ontwerpwedstrijden

Na een lange reeks problemen op het gebied van ontwerpwedstrijden is op 1 april een convenant gesloten tussen tien organisaties om te komen tot een betere regulering van prijsvragen en meervoudig opdrachten. Eén van de afspraken behelst een steunpunt voor ‘wedstrijduitschrijvers’ uit de publieke en private sector. Verder is een handleiding voor het uitschrijven van prijsvragen verschenen.

Enige malen is in de afgelopen tijd in de pers bericht over ontwerpwedstrijden die misliepen. Voorbeelden daarvan zijn het Chassé-terrein in Breda en het Limburgs Museum in Venlo. Carel Weeber, de voorzitter van de BNA, pleitte twee jaar geleden zelfs voor een boycot van prijsvragen en meervoudige opdrachten. De ontwerpers zouden zijn overgeleverd aan de willekeur van opdrachtgevers die niet weten wat ze willen en bovendien zouden de zij daarvoor niet meer dan een kleine fooi ontvangen. De opdrachtgevers zouden zo op goedkope wijze de creatieve vermogens van ontwerpers uitbuiten. Verder zouden er bij de ontwerpwedstrijden vaak geen eenduidige spelregels bestaan. De problemen doen zich vooral voor bij gemeenten, die immers de meeste ontwerpwedstrijden uitschrijven.

Als antwoord op dit veronderstelde amateurisme is eind 1995 een symposium over dit onderwerp georganiseerd door Architectuur Lokaal, het platform voor gemeentelijk architectuurbeleid. Als uitvloeisel daarvan en op initiatief van de Rijksbouwmeester Wytze Patijn is nu een convenant gesloten tussen elf organisaties (AVBB, BNA, BNI, BNS, NEPROM, NVTL, NWR, ONRI, VNG en de ministeries VROM en OCenW) om de gang van zaken bij ontwerpwedstrijden op het gebied van architectuur, stedebouw en landschapsarchitectuur structureel te verbeteren. Een aantal breed gedragen wedstrijdregels is gemaakt. Dit tevens met de hoop dat daarmee een 'wedstrijdcultuur' in Nederland gestimuleerd wordt. Twee concrete voortbrengsels van het convenant zijn al beschikbaar: een handleiding is verschenen in de vorm van het boekje Kompas en vanaf vandaag is er een steunpunt, waar uitschrijvers van prijsvragen terecht kunnen met hun vragen. Het steunpunt wordt door Architectuur Lokaal beheert.

De handleiding Kompas, verschenen bij Uitgeverij 010, is een compacte publicatie die een groot aantal practische wenken aanbiedt aan uitschrijvers van ontwerpwedstrijden. Ook zijn voorbeeldmodellen opgenomen van een prijsvraagprogramma en een uitnodigingsbrief voor meervoudige opdrachten.