Feature

Kleur of geen kleur

Onder kopers van nieuwbouw huizen in de wijk Ruynacker in Heemskerk is grote onrust ontstaan. De kwestie is blijkbaar zo belangrijk dat een cameraploeg van het NOS-journaal uitrukte terwijl ook de landelijke dagbladen er uitgebreid aandacht aan schonken.

Wat is het geval? Twee perfide samenwerkende, baarddragende architecten Alberts en Van Huut overvallen de potentiƫle kopers met een uitzinnig kleurschema voor hun droomwoning. Zoals tegenwoordig de gewoonte is dagen de kopers de projectontwikkelaar voor de rechter.

Beide architecten hadden het nou juist zo goed bedoeld. De gewraakte straat is onderdeel van een wijk waarin de vier elementen aarde, vuur, water en lucht centraal staan. Een dergelijk origineel concept vraagt om een stevig en even origineel architectonisch gebaar. De woningen in het Lucht-deel van de wijk zullen worden geschilderd in de kleuren van de regenboog (regenboog – in de lucht immers- vandaar). Kijk, dat is nou eens een kleurconcept waar een Aldo van Eyck – om maar eens een andere kleurpotloodfanaat te noemen – een puntje aan kan zuigen. Denk nou niet dat A. en Van H. dat zo maar doen. Nee er is meer aan de hand, er is als het ware een subtekst. Kleuren immers, dat leert elke architect, geven diepte aldus van H. in een kort diepte-interview voor het NOS-journaal en voorkomen op die manier dat de toekomstige bewoners een plat leven zouden gaan leiden.

Heerlijk, dergelijke simplistisch therapeutische architectuurtheorieƫn. Van H.'s partner A. kan ook zo mooi vertellen over de waarde van schuine lijnen. In een gebouw met een rechthoekige plattegrond gaan mensen immers rechthoekig denken. Het klinkt voor de hand liggend, maar dat heb je zo vaak met echt diepe waarheden.

Intussen zitten de bewoners wel met de gebakken peren: 'Op de maquette was ons huis licht- en donkerbruin, de kozijnen hadden de kleur blauw. Als ik geweten had dat de gevels roze zouden worden had ik het niet gekocht.' Volgens van H. echter is de wijk zonder kleur niet af: 'Het is als een gerecht zonder rijst of aardappels. Het smaakt best, maar toch mis je iets.' Zelf scheppen wij liever nog wat vlees en saus op, maar we begrijpen wat hij bedoelt.

Voor de bewoners de volgende tip. Laat je huis schilderen. Wacht de oplevertermijn af en schilder het daarna gewoon over in een kleur naar eigen keuze. Niemand die je dat kan verbieden, ook de welstandscommissie niet sinds de Hoge Raad zich over een dergelijk akkefietje heeft gebogen. Stuur de rekening eventueel naar A. en van H.

Voor A. en Van H. nog een gedachte. In de jaren twintig schilderde Theo van Doesburg een wijk in Drachten in de kleuren van de regenboog. Hij deed dat overigens wel wat consequenter, want hij ging door tot in het interieur en bepaalde zelfs de kleuren van de bloemen in de tuin. Maar goed, van Doesburg hoefde niet voor de markt te bouwen, daar valt vandaag de dag niet tegenop te ontwerpen. De Papegaaienbuurt, zoals het straatje al snel werd genoemd is vrij snel na oplevering in gewone kleuren geschilderd (zie tip bewoners hierboven). Jammer, maar een halve eeuw later is het geheel toch volgens het oorspronkelijke kleurschema, en nu met volledige medewerking van de huidige bewoners, gerestaureerd. Wij raden het volgende aan: doe niet lullig en hou die woningen in Heemskerk gewoon bruin, dat hebben jullie tenslotte vaker gedaan. Deponeer de originele tekeningen met kleurschema's in het archief van het NAi en zorg tegelijkertijd dat ze de komende vijftig jaar een zekere cultstatus krijgen. Bepaal bij testament dat de kleuren niet eerder dan in 2048 volgens het oorspronkelijk plan mogen worden aangebracht. Moet je zien hoe ze er over vijftig jaar om staan te springen.