Feature

Toyo Ito in Berlage Instituut

Afgelopen dinsdag gaf de Japanse architect Toyo Ito (1941) een lezing in het Berlage Instituut. De bijna twee uur durende lezing kende af en toe tot hilarische momenten. Toyo Ito bleek een grote voorliefde voor twee extremen aan de dag te leggen: zijn eigen familie-foto’s en (een eindeloze serie) technische details.

Ito is vooral bekend geworden door het project 'Tower of Winds' (Yokohama, 1986). Hierin experimenteert hij voor het eerst op grote schaal met de flux van elektronische media in zijn architectuur. Het inzetten van elektronische media zorgt ervoor dat het gebouw een eigen leven gaat leiden. De toren reageert met een computergestuurd lichtprogramma op geluid en luchtstromen in zijn omgeving en verandert zo van een grote geperforeerde aluminium cilinder in een mysterieus apparaat.

Ito laat zich inspireren door de dynamiek van de constante metamorfose die steden als Tokyo en de manier waarop informatietechnologie de relatie van de stad met haar bewoners heeft veranderd. Hij is vooral op zoek naar de gelaagdheid die informatietechnologie aan architectuur toe kan voegen. In een recent essay merkt hij hierover op: 'The functions of one's own body have been overlaid by a layer of the electronic body. Different preceptions are generated. We must take account of the software design of the environment, just as much as the real architecture of the environment.' (Domus, januari 1998).

Opvallend was dat Ito het eerste deel van zijn lezing besteedde aan ontwapenende huiselijke taferelen verbeeld door familie-kiekjes, die door het verwonderde publiek vrolijk werden ontvangen. Het woonhuis waarin een deel van zijn familie woonde kwam hierbij uitermate ruim aan bod in een serie serene beelden. Deze beelden stonden in schril contrast met zijn fascinatie voor high-tech die de rest van zijn lezing kenmerkte. Ito sprak in dit laatste deel zeer uitgebreid over de technische en constructieve aspecten van o.a. de Mediathèque in Sendai; een gebouw dat op dit moment in aanbouw is. Ook in dit gebouw speelt mediatechniek een grote rol in een poging de onzichtbare, nieuwe functie van een multimedia complex om te zetten in zichtbare ruimte. Ito's slotpleidooi om aan te sluiten op de elementen water en aarde lijkt hier wat gekunsteld en virtueel geworden.