De kersverse voorzitter van de BNA, prof. ir. Jan Brouwer, concludeert in zijn eerste officiële optreden op 13 januari dat de aanbestedingsprocedures vernieuwing in de weg staan. ‘Innovatie in de bouw begint in de ontwerpfase’.
Trapt de nieuwe voorzitter hiermee nu al een open deur in of is er toch meer aan de hand? Uit een persbericht van de BNA wordt duidelijk dat Brouwer twee belangrijke obstakels ziet: de huidige 'handel in aansprakelijkheid' en het feit dat de uitvoerende partijen niet in de ontwerpfase worden betrokken. Brouwer wil die obstakels uit de weg gaan ruimen.
Hier volgt de tekst van het persbericht van de BNA.
'In de bouw worden de belangrijke beslissingen tijdens de bouwvoorbereidingsfase genomen door opdrachtgevers, maar vooral ook door hun architecten en ingenieurs. Ook al gaat er in de bouwvoorbereidingsfase minder geld om dan in de realisatiefase, de waarde van de beslissingen is er niet minder om, hoe on-Hollands dit ook klinkt. De kiem voor werkelijke innovatie in de bouw wordt in de ontwerpfase gelegd.'
Brouwer kondigde aan dat de BNA het op innovatie gericht ontwerpen wil bevorderen door gunstige voorwaarden te scheppen voor een goede samenwerking tussen architecten en ingenieurs. Zo zal het geïntegreerd ontwerpproces, bijvoorbeeld in de vorm van 'concurrent engineering', worden opgenomen in de nieuwe SR 2002, de standaard regelen voor de rechtsverhouding tussen opdrachtgever en architect. Ook is er een checklist in voorbereiding om het afsluiten van integrale ontwerpopdrachten te vergemakkelijken.
'Zeker nu blijkt, dat aannemers hun vakkennis over bouwen en uitvoering steeds vaker inruilen voor 'de handel in aansprakelijkheid' en de toeleverende industrie te weinig innovatief is, zullen opdrachtgevers bij architecten en ingenieurs terecht komen op zoek naar mogelijkheden voor vernieuwing.'
Brouwer ziet in dit verband weinig in het 'innovatief aanbesteden'. Naar zijn oordeel is dit begrip paradoxaal. 'In de huidige systemen van prijsconcurrentie, zowel voor architecten als uitvoerders, is kiezen voor vernieuwing onmogelijk. Onze competitiesystemen zijn vooral een speeltje van de nacalculatie-afdelingen! Het is, zeker omwille van de innovatie, noodzakelijk dat we werken aan betere methoden van prijsvorming. Ik denk dat we de oplossing moeten zoeken in het betrekken van de uitvoering bij de bouwvoorbereidingsfase.'
De complexiteit van de huidige bouwopgave vraagt, volgens Brouwer, om een benadering waarin vanaf het begin de verschillende disciplines gecoördineerd samenwerken. 'We moeten daarvan de consequenties onder ogen zien en bij de inhoudelijke en formele vormgeving van de bouwvoorbereidingsfase nieuwe wegen bewandelen.'