Net voordat het nieuwe seizoen echt op gang is gekomen, heeft het openluchtmuseum op 28 mei jl. zijn nieuwe deuren geopend. Het museum blijkt zich te willen meten met de grote Nederlandse attractieparken in de strijd om de dagjesmens. Het stalen spijltjeshekwerk heeft plaats gemaakt voor een heus gebouw en behalve een muur-met-poort als toegangspartij verrees er het HollandRama, een multimediale presentatiemachine die de bezoeker mee terugneemt in de tijd.
Francine Houben (Mecanoo Architecten) heeft de opdracht voor een entreegebouw met presentatieruimten als een dubbele opgave opgevat. Daar is ook alle aanleiding voor, en niet alleen programmatisch: het Openluchtmuseum grossiert in nostalgie en flirt tegelijkertijd met de toekomst. Met een nieuwe entree wil het museum dan ook nadrukkelijk met één been in de toekomst stappen.
Het complex bestaat uit twee delen. De daadwerkelijke entree is eenvoudig opgelost: een bakstenen muur snijdt door het landschap.
Hier worden de banden met het verleden aangehaald: de muur, maar liefst 143 meter lang, is een staalkaart van stenen, metselwerkverbanden en voegstructuren. In bouwkundekringen wordt al gefluisterd dat de Jellema-handboeken nu overbodig zijn geworden en inderdaad is deze wand zelf een tentoonstellings- en educatieobject van formaat. In het zich in het terrein vlijend glazen paviljoen zijn alle functies ondergebracht die bij een entreegebouw horen. De bezoeker heeft vanuit dit gebouw al direct uitzicht op het achterliggende parklandschap van het museum.
Het meest in het oog springend is toch wel het tweede deel van het complex, het HollandRama. Bijna letterlijk treedt dit deel uit het museum: het ligt nog voor de nieuwe poort. Houben trekt graag de vergelijking met een zwerfkei die in het landschap is achtergebleven, maar het zal toch de titel 'ei', ingegraven in de locatie, niet kunnen ontlopen. Bekleed met koper, dat door de tand des tijds groen zal verkleuren, is het een huls voor een tijdreisapparaat. De officiële benaming (panoramatheater) doet de combinatie van een hightech mechanische attractie, ambachtelijke decorbouw en digitale audiovisuele presentatie toch net tekort. Een theaterzaal voor 170 personen is op een hydraulische arm gemonteerd en beweegt zich als capsule door de krochten van het HollandRama. Het biedt door een zich vernauwend en verwijdend venster uitzicht op nagebouwde decorscènes, variërend van keukentafereel tot kerkinterieur. De bewegingen zijn als in een Flightsimulator afgestemd op het te consumeren uitzicht. Deze sensatie wordt versterkt door de lichtshow, het geluid en zelfs de bijbehorende geuren. Vergeleken bij het multimediale geweld dat de bezoeker in dit ingenieuze innerlijk wacht, is de koperen buitenkant (ei of kei) een eenvoudig object.
Het Openluchtmuseum, dat zich tot nu toe beperkte tot het steen voor steen herbouwen van elders afgebroken artefacten, heeft zichzelf nu met deze nieuwe uitbreidingen in de toekomst geplaatst.