Met Machine Times (DEAF00) en Lightness (Doors of Perception 6) is november een maand voor de meer digitale die-hards onder de ontwerpers; in de twee evenementen zullen totaal zo’n 50 sprekers de laatste concepten rond de realiteit van tijd en het begrip de-materialiteit verkennen, omringd door workshops, performances, tentoonstellingen, films etc. Zowel DEAF als DOORS gaan daarbij in op de mogelijkheden die in, rond of juist door het digitale domein voor ontwerpers beschikbaar zijn gekomen.
DOORS 6
Doors of Perception (11, 12 en 13 november in de Amsterdamse RAI) is een internationaal ontmoetingspunt voor uitwisseling van kennis over ontwerpen – en specifiek voor de relatie met informatie en communicatie. De zesde DOORS conferentie wordt gehouden met als thema 'lightness'.
Lightness – met in het achterhoofd het reduceren van de vele stromen 'afval' energie en materie in ons dagelijks leven – zal volgens de organisatoren van DOORS in de komende jaren bepalen hoe producten, diensten en ruimtes zullen worden ontworpen. Op het gebied van de architectuur beginnen begrippen als light architecture en light urbanism ook langzaam gangbaar te worden. (De site Smart Architecture, gelanceerd tijdens de vorige DOORS conferentie, geeft een overzicht van de vorderingen op het gebied van architectuur en stedenbouw.)
Veel bestaande ontwerpen (en ontwerpbenaderingen) zullen opnieuw 'uitgevonden' moeten worden op basis van materie en energieprestatie – wat vervolgens een belangrijke verandering in de systeemsoftware achter het ontwerpen betekent. De verbindingen van het begrip naar alle mogelijke gebieden waarop het voor ontwerpers van toepassing zou kunnen zijn worden daarom tijdens de conferentie in drie delen verkend: eenderde visie, tweederde ontwerpscenario's en gereedschappen.
De eerste dag draait het om de principes en dimensies van 'lightness'. De dagelijkse interactie met levende, menselijke en industriële systemen worden onder de loep genomen. Dag twee richt zich op hoe 'lightness' er nu uitziet – kort gezegd over hoe we dit vaak zo abstracte begrip kunnen visualiseren. Dag drie gaat over gereedschappen voor het ontwerpen van 'lightness'.
DEAF00
In Rotterdam wordt aansluitend (14-26 november) het Dutch Electronic Art Festival georganiseerd onder de titel 'Machine Times'. DEAF is een interdisciplinaire biënnale rond de cross-overs tussen kunst, technologie en samenleving en concentreert zich dit jaar op tijdservaring als een technologisch concept.
Hoewel tijd vaak als een objectief (en meetbaar) begrip wordt gezien kan het in de interactie tussen machines en door machines gecontroleerde processen een vloeibaar (rekbaar, buigbaar, comprimeerbaar) karakter krijgen. In diverse experimenten is recentelijk aangetoond dat de absolute waarde van tijd bijvoorbeeld in de handen van de realtiviteitstheorie een tamelijk buigbaar concept is gebleken.
Maar ook op veel andere terreinen komen we in aanraking met aan tijd gerelateerde processen (zoals b.v. in vrijwel alle ons omringende elektronica) en de invloed van vaak sterk verschillende definities en consequenties van tijd die hiermee samenspelen. Ook de opkomst van nieuwe media (denk aan non-lineaire montagetechnieken in de filmindustrie) maken gebruik van een andere, veel flexibeler definitie en ervaring van tijd.
Ook de ervaring van ruimte wordt gestuurd door de beweging van ons (al dan niet virtuele) lichaam in de tijd. Enkele architecten, waaronder NOX gebruiken dit momenteel als uitgangspunt bij het genereren van ontwerpen (zie Archi.TV met een interview over de totstandkoming van een werk van NOX). Beweging kan daarbij plaatsvinden in de bandbreedte tussen 'absolute' stilstand en de grens die wordt aangegeven door de lichtsnelheid – maar dat blijken ook meer en meer rekbare begrippen.
DEAF00 laat tijdexperimenten zien binnen de elektronische kunst. De bezoekers kunnen zelf in dialoog met de machinale installaties en zo zelf experimenteren met het manipuleren van tijd. Het programma is toegespitst op professionals maar staat ook open voor nieuwsgierige reizigers in de wereld van de elektronische kunst of de toekomst van een elektronische samenleving.