Massimiliano Fuksas heeft een plan gemaakt voor de revitalisatie van het winkelgebouw Piazza, naast de Bijenkorf in Eindhoven. Ter gelegenheid van de presentatie van zijn plannen aan het stadsbestuur en de adviserende commissies gaf hij op 13 december een lezing over zijn werk in de Witte Dame.
De Bijenkorf is ontworpen door Gio Ponti. Het ingesloten pleintje met kunstwerken is door Ponti en Negri gemaakt. Het hier aan de orde zijnde Piazzagebouw is ontworpen door Boosten onder supervisie van Ponti. Naar aanleiding van de verbouwingsplannen heeft de commissie StadBeeld een studieopdracht gegeven aan Michelle Provoost om de totstandkoming van dit zeer bijzondere complex architectuurhistorisch te onderzoeken en te documenteren in boekvorm. Fuksas is uitgekozen vanwege zijn internationale vermaardheid, de verwachting dat hij de stad met een verbluffend ontwerp zal verrijken en, niet onbelangrijk, zijn kennis van het werk en zijn relatie met Gio Ponti.
In moeilijk verstaanbaar 'Italais' (beperkte Engelse woordenschat met Italiaanse accent) gaf Fuksas zijn mening over de huidige uitdagingen voor architecten.
Waar de architect in de jaren na '68 nog gevangen zat in de keuze tussen politieke correctheid en niet geëngageerde artistieke vormwil, en zich tot voor kort nog de speelbal voelde van elkaar tegenwerkende krachten, ziet Fuksas momenteel een gouden periode aangebroken. De financiële mogelijkheden en de wil om de stad weer tot centrum van de democratie te maken ipv een kapitalistisch wingewest, leveren optimale condities volgens zijn stellige mening.
Na dit lyrische begin worden clips vertoond van een aantal van zijn projecten die een verbluffende virtuositeit doen vermoeden (de filmmakers vonden de nieuwste montagetechnieken belangrijker dan een heldere documentatie van de projecten).
Echter, op het moment dat de aanwezigen, na deze inleiding van een half uurtje, klaar waren om het Eindhovense project toegelicht te krijgen, verklaarde de Romeinse architect dat hij nooit een plan toelicht in de stad waar het gebouwd wordt en onder de oproep om vooral geen vragen meer te stellen maar een drankje te gaan nemen stuurde de artiest ons het auditorium uit.
De meningen van de aanwezigen liepen scherp uiteen: een geniale man op de top van zijn kunnen, fantastisch dat hij in Eindhoven gaat bouwen; maar ook: een beledigende vertoning, een Italiaanse wildebras die aan grootheidswaanzin leidt.
Als belangrijkste commentaar op zijn plan voor de Piazza hebben de commissies Welstand, Monumenten en StadBeeld geformuleerd dat er te weinig respect is voor het gebouw en pleintje van Ponti en dat de ruimtelijke verbinding tussen de delen van de stad aan weerszijden van het hoogspoor niet echt verbeterd is (hetgeen voor de stad al sinds de 2e wereldoorlog een onneembaar obstakel is). In een felle reactie van de plaatselijke politiek worden deze argumenten niet geaccepteerd en moet Fuksas zo snel mogelijk Eindhoven opstoten in de vaart der volkeren.
Het is spijtig dat Fuksas, die in zijn show verbluffend mooie en interessante plannen liet zien, (waarvan er één zelfs de kwaliteiten van New Babylon leek te hebben) in Eindhoven een plan maakte waar stedebouwkundig nog veel vragen over zijn. De belangrijkste oorzaak hiervan ligt in het ontbreken van gemeentelijke randvoorwaarden. Zijn Zuid-Europese en overrompelende artistiekerigheid kon dit niet verhullen.
De volgende dag was er een besloten bijeenkomst met de genoemde commissies, de verantwoordelijke wethouder, de opdrachtgevers en de architect.
Op de kritiek dat het bouwvolume de doorgang van noord naar zuid onder het spoor door te gesloten maakt bleek hij zijn plan te willen aanpassen. Resteert de kritiek van vooral de commissie Stadbeeld op het verdwijnen van het bestaande pleintje.
Het meest beklijvend was de stellige overtuiging van Fuksas dat de pogingen van de gemeente om het centrum uit te breiden naar het noorden, over/onder het hoogspoor, nooit zullen slagen. Hij ziet veel meer in de verdere ontwikkeling van een oost/west as tussen station en stadion. Hiertoe heeft hij op verzoek van de gemeente dan ook een voorschot genomen met het ontwerp voor de openbare ruimte rondom het gepresenteerde bouwplan.
Al met al zal straks een hoge glazen luifel (die de Bijenkorf en de Piazza visueel gaat koppelen) de noord/zuid-richting al van verre duiden en, zoals de Monumentencommissie opmerkte, de oude stadspoort naar het noorden symboliseren.