Feature

Zwarte Madonna definitief gesloopt

Gisteravond heeft de Haagse gemeenteraad besloten om de Zwarte Madonna te slopen. Carel Weebers meest controversiële woongebouw moet wijken voor nieuwbouw van een Rijksministerie en een ‘aantrekkelijke mix van stedelijke voorzieningen’.

De eerste geruchten over de voorgenomen sloop van de vijftien jaar jonge Zwarte Madonna begonnen een jaar geleden. Eind vorig jaar volgde een reeks elkaar tegensprekende berichten van voor- en tegenstanders van de sloop. De raadscommissie Ruimtelijke Ordening gaf positieve adviezen, was verdeeld of toch weer negatief. De gemeenteraad was voor of moest zich toch nog weer beraden. Projectontwikkelaar René Strijland stelde voor om de getroebleerde deerne te redden door middel van een ontwerpprijsvraag voor een verbouwing van de Zwarte Madonna tot Zwarte Diamant. Adri Duivesteijn, onder wiens wethouderhouderschap de Zwarte Madonna is gebouwd, sprak van kapitaalvernietiging. En nog deze week kon in het VPRO-programma 'Het algemeen belang' een kleine kraakklucht, inclusief politieoverkill worden bewonderd. Weeber zelf, nooit te beroerd om de discussie levendig te houden, stelde dat hij 'iets mooiers dan de Madonna niet kan maken'.

De Zwarte Madonna is volgens Weeber het laatste sociale woongebouw dat zich niet schaamt. 'Sindsdien is sociale woningbouw opgeleukt'. Weeber was indertijd verantwoordelijk voor het stedenbouwkundige plan voor het Forumgebied. De keuze om midden in het stadscentrum sociale woningbouw te realiseren kwam tot stand in een periode dat de PVDA zich hiervoor nog sterk maakte. Het is om z'n minst pikant en tekenend dat de beslissing tot definitieve sloop opnieuw op instemming van de huidige PVDA fractie kan rekenen. De collegepartijen VVD, PvdA en CDA, samen goed voor 29 van de 45 stemmen, waren voor. De oppositiefracties pleitten eensgezind maar tevergeefs voor uitstel om alternatieve oplossingen nader te kunnen bestuderen. Vanaf de oplevering is de Zwarte Madonna controversieel geweest. Voor de vele tegenstanders stond de Zwarte madonna model voor alles wat vies en voos is aan de moderne architectuur en was architect Weeber de grote cynicus die zich van het lot van de bewoners niets aantrok. Overigens blijken vele bewoners nu de sloop dreigt eigenlijk best tevreden te zijn met hun woning. Nu de omgeving van de Madonna eindelijk een beetje netjes begint te worden – vijftien jaar lang werd er rondom het gebouw gesloopt en gebouwd – moeten de bewoners wijken. Het commentaar van de secretaris van de bewonerscommissie was gisterenavond kort: 'Stelletje lafbekken'.

De sloop is noodzakelijk om de verouderde ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken in de binnenstad te kunnen houden. Over tien jaar moet een zogenaamde Turfmarktroute ontstaan die naast nieuwbouw voor de ministeries ook ruimte biedt aan 400 nieuwbouwwoningen en allerlei ander stedelijke voorzieningen. Voor dat het zover is moet de Madonna overigens nog wel worden aangekocht van de eigenaar Haag Wonen.

Het zou dus best kunnen dat de discussie voorlopig nog even doorgaat.