Nieuws

De ondraaglijke lichtheid van architectuur

Woensdag 7 februari trad John Körmeling aan in de lezingenserie ‘Hoe plat is Nederland?’ van het Utrechts Architectencafe in Aorta.

Als een ongevraagd spreker, nonchalant en zonder zich voor te stellen stak Körmeling van wal. Ik kende hem niet van gezicht, dus voor mij was het de vraag wanneer deze brutale krantenverkoper fijntjes zou worden weggewerkt. De toon was iets van tussen neus en lippen door, bagatelliserend, alsof hij zich voortdurend excuseert voor de onbeduidendheid, zoveel platheid.Want plat was het. Een karrevracht ingetrapte open deuren, flauwe grappen, met iets van achterhaalde jaren zestig humor, werd uitgestort over de aanwezigen die zich dat blijkens hun gegiechel lieten welgevallen. Er bekroop me een gevoel bij de verkeerde film te zijn binnengestapt met een onvolwassen en irritant kirrend publiek.

'Hoe plat is Nederland?' ging niet over Nederlands landschap, maar over een platte architect met een hopeloze poging tot architctuurcabaret en een Nederlands publiek dat daar deze avond niet voor onderdeed. Plat is niet alleen leuk, maar kan ook licht zijn. Langzaam drong het tot me door dat ik me irriteerde aan de líchtheid van architectuur volgens Körmeling. Een lichtheid die tijd en ruimte ontstijgt om ze daarna te kneden naar de eisen van de tijd en ruimte, verrassend functioneel.Een paar voorbeelden. Leuk in vergelijking met geluidswalwoningen zijn woningen aan de snelweg met een reclamebord als voorgevel. Wat hem betreft zou je het huis ook aan het reclamebord kunnen opgangen of er op zetten. Hij idealiseert alle stedelijkheid langs snelwegen, zodat je op de snelweg meteen ergens bent. Voor het museumplein bedacht hij een korte twaalfbaans snelweg. In Tilburg wilde hij aan de binnenkant van een rotonde een twee meter brede doorsnede van een huis over een voor/spoor met dezelfde vaart als de auto's laten meedraaien.

Charmant is een school waarbij elk gebouwdeel achter een woord schuilgaat. Op de toren staat 'verrekijker' en op het wiskundelokaal 'wiskunde', een soort aap-noot-mies van de functionele architectuur.. In april komt de vierde bijgewerkte druk van zijn boek 'Een Goed Boek' uit.