Vandaag is het precies vijf jaar geleden dat het eerste architectuur nieuwsbericht op de ArchiNed website is gepubliceerd. Met de opening van de Rotterdamse Erasmusbrug werd tevens de ArchiNed website geopend.
Trots zijn we, en ook wel een beetje verrast, dat we opeens 'zomaar' vijf jaar bestaan, in internettijd gerekend stokoud toch eigenlijk. De tijd vliegt als je lol hebt. Die lol, dat plezier in het publiceren van een gestage stroom architectuurnieuws is gelukkig een constante factor gebleven in de vijf jaar die achter ons liggen. Natuurlijk spelen inhoudelijke en commerciële doelen wel degelijk een rol, we noemen onszelf graag cultureel ondernemers, maar zonder het plezier hadden we het niet gered. En niet zonder de nog steeds groeiende bezoekersaantallen natuurlijk. Wie schrijft wil gelezen worden, steeds meer gelezen worden. Het plezier wordt in belangrijke mate gevoed door u, onzer lezers, onze fans, onze klanten.
Het is – ook voor ons – nauwelijks meer voorstelbaar hoe vijf jaar geleden de situatie was ten aanzien van het internet en de aanwezigheid van architectuur daarop. Het internet zelf bestond al langer, maar de popularisering met de komst van het world wide web, de eerste browsers en de mogelijkheid voor internettoegang voor anderen dan universiteiten en overheden – al die dingen die we inmiddels voor vanzelfsprekend houden – waren toen nog maar een paar jaar oud. In 1992 lanceerde Tim Berners Lee het WWW en in 1993 ontwierp Marc Andreesen de eerste populaire browser: Mosaic en in 1994 begon met de komst van de Digitale Stad en provider xs4all de internetgeschiedenis van Nederland. Afgezien van een aantal pioniers was het internet in 1996 voor de Nederlandse architectuur echter nog steeds een vrijwel onontgonnen gebied. Namen als A+D+P. Kas Oosterhuis (Atilla), Eugène Franken (die de nieuwsgroep nl.architectuur begon), Marc Maurer (OOO), LAVA (de toen erg actieve website van bouwkundestudenten van de TU-Eindhoven), Bouwweb (al in 1995!) en natuurlijk Kees van der Hoeven, die vrijwel gelijktijdig met ArchiNed zijn website Architectenwerk begon, schieten ons nu te binnen. Misschien dat we iemand vergeten, maar veel zullen het er niet zijn, veel meer dan een stuk of tien architectuur- of architectenwebsites waren er toen niet. Een gouden kans dus om de enorme groei die toen al wel voorspeld werd vanaf het begin te volgen en bij elkaar te houden. Want één ding was toen al wel duidelijk: er was veel, heel erg veel informatie op het internet aanwezig, maar wie in een specifiek onderwerp geïnteresseerd was, had ook toen al voornamelijk het gevoel dat hij of zij zich in een roeiboot zonder kompas in een onafzienbare oceaan van informatie maar een weg moest zien te vinden. Door vanaf het begin de informatie rond een specifiek thema (in ons geval architectuur) op een centrale website te verzamelen en te ordenen en de gebruikers de weg te wijzen naar overige websites zou informatie over architectuur uiteindelijk voor iedereen goed vindbaar zijn. Het internet bood dan een fantastische mogelijkheid om kennis en begrip van en over architectuur zowel onder vakgenoten als onder het grote publiek enorm te verbeteren. En daardoor uiteindelijk ook de kwaliteit van de architectuur vooruit helpen. Dat waren de belangrijkste redenen om met ArchiNed te beginnen.
Er is veel gebeurd in de afgelopen jaren, van scepsis over de mogelijkheden van het internet – zeker onder architecten – via de dotcom-euforie van enige jaren terug, naar de huidige situatie. ArchiNed is in die jaren eigenlijk niet zo veel veranderd. Natuurlijk is de vormgeving verbeterd, is er inmiddels veel meer te vinden, is de frequentie van de nieuwsberichten toegenomen, is het aantal medewerkers gegroeid, is er een levendig correspondentennetwerk opgezet en is het bezoek aan de website al die jaren door gestaag toegenomen, maar in hoofdlijnen zijn de doelstellingen en de inhoud vrijwel ongewijzigd gebleven: de koppeling van eigen redactionele inhoud aan het bieden van een helder overzicht van architectuur op het internet. Daarnaast hebben we vanaf het begin de aanwezigheid van architectuur en architecten op het net bevorderd door websites voor architecten en architectuurinstellingen te ontwerpen, internetadvies te geven, een succesvolle vacaturebank op te zetten, de website architectenkeuze te beginnen en veel, erg veel mailtjes uit binnen- en buitenland over van alles en nog wat te beantwoorden.
Hoewel de datum van het eerste nieuwsbericht een mooi verjaardagsmoment oplevert, is de datering van de 'geboorte' van ArchiNed wat vager. Ergens in mei 1996 werd de domeinnaam aangevraagd. Begin juli werd het bedrijf geregistreerd bij de Kamer van Koophandel. In september begon een proefperiode van ongeveer 4 maanden, waarin we langzamerhand begonnen te leren hoe we de website moesten gaan onderhouden. Dit leerproces was overigens voor iedereen te volgen: de website was vanaf het begin openbaar. In november trokken we in ons eerste kantoor in het Groothandelsgebouw. Zelf hebben we altijd gezegd dat de website pas vanaf januari 1997 'echt' begonnen is. We zijn dus eigenlijk een jaar lang jarig.
Erg uitgebreid willen we niet stil staan bij het verleden. Ooit schrijven we misschien een echte geschiedenis van ArchiNed. Voor nu: bedankt alle personen en instellingen die ons in de loop der jaren financieel of anderszins op de been hebben gehouden, bedankt collega architectuurwebsites, -instellingen, -tijdschriften en -kranten dat jullie ons alert hebben gehouden, maar vooral bedankt ArchiNedlezers. Als jullie ons blijven bezoeken en blijven voorzien van tips, hints, commentaar en kritiek beloven wij dat we de komende vijf jaar met evenveel plezier zullen proberen om het allemaal nóg beter te doen.