De Internationale Bouwtentoonstelling met als titel WIMBY (Welcome into My Backyard), gaat zich over Hoogvliet ontfermen, het tussen de raffinaderijen en snelwegen verstopte zuidelijkste deel van Rotterdam. In Hoogvliet zal de komende tien jaar 400 tot 500 miljoen gulden per jaar worden geïnvesteerd in onder meer herstructurering van de woningvoorraad en vernieuwing en uitbreiding van de infrastructuur. De IBT wil fungeren als denktank en aanjager van nieuwe concepten en programma”. De organisatoren gaven in Café de Unie uitleg over de plannen voor deze groots opgezette manifestatie.
‘We zijn nog maar in een initiërende fase’, met deze zin probeert Wouter Vanstiphout zich direct aan het begin van de avond in te dekken tegen mogelijke kritiek. Samen met Michelle Provoost, beiden van architectuuronderzoek bureau Crimson, geven zij uitleg over de ideeën voor de Internationale Bouwtentoonstelling (IBT) in Hoogvliet .Vooral in Duitsland heeft de IBT beroemde voorgangers, Onder de naam Internationale Bau Ausstellung (IBA) werden door de jaren heen vele tentoonstellingen georganiseerd. Vooral de laatste twee, IBA Berlijn en IBA EmscherPark (Ruhrgebied) vormen de grote inspiratiebronnen voor IBT Hoogvliet. Hoewel op vele terreinen inspiratiebron, is er echter één fundamenteel verschil. Terwijl de beide IBA’s vanaf de start naar een duidelijk herkenbaar eindbeeld streefden, ontbreekt dit duidelijke – en toetsbare – eindbeeld in Hoogvliet. Bewust zeggen de initiatiefnemers; want de samenleving is sterk veranderd; een van bovenaf opgelegd dictaat werkt niet meer; waar vroeger de staat duidelijk de kaders aangaf en de markt volgde, zijn nu de grenzen vervaagd en vloeien markt en staat in elkaar.
Maar waarom viel de locatiekeuze op Hoogvliet? ‘Omdat het zo gewoon is, zo weinig pretentieus’ is het eerste, wat zwakke ,argument van Provoost. Nee, het zal eerder zijn omdat Hoogvliet juist zo bijzonder is. Bijzonder door de stapeling van problemen: overlast van nabijgelegen raffinaderijen, uitbreidende infrastructuur, verouderende bevolking, sociale ontwrichting, grootse sloopplannen (8.000 woningen ofwel ruim éénderde van de woningen). Alles komt tezamen in deze kleine satellietstad van Rotterdam. Daarom is Hoogvliet hét terrein voor een bouwtentoonstelling.Natuurlijk zijn en worden er voor deze stad al vele plannen gemaakt. Het IBT wil zich daar ook niet direct mee bezighouden. Zij gunt zichzelf meer de rol van aanjager. Om partijen bij elkaar te krijgen die anders nooit samen aan een plan werken. ‘Shell met de deelgemeente of de corporaties samen met Rijkswaterstaat. Want plannen maken kunnen er velen, op elke academie puilen de kasten uit met schitterende plannen, maar ze uitgevoerd krijgen, dat is de ware kunst van het hedendaags ontwerpen’ zo stelt Provoost.
Het aanwezige publiek is niet direct overtuigd. In haar vragen zoekt ze naar het doel van de IBT. Ze wil weten wat er aan het eind van de tien jaar te verwachten is, wat er concreet gerealiseerd wordt. Nicola König van de Rotterdamse academie bemerkte het bij haar studenten die aan IBT Hoogvliet werken. ‘bijna alle studenten zochten naar houvast, naar de ontbrekende kaders’.’Wat kaders? wij hebben er veel te veel. We moeten ze juist doorbreken, dat is de werkelijke opgave van IBT’ zo begint Joost Schrijnen, directeur van dienst Stedebouw en Volkshuisvesting Rotterdam als derde spreker zijn vertoog . Hij ziet het traditionele stedelijk ontwerpwerk als een van de minst interessante delen van de IBT. ‘Veel interessanter is hoe Hoogvliet zijn omgevingen weet te ‘veroveren’, de raffinaderijen, de infrastructuur, de Delta. Daar liggen de werkelijke uitdagingen’. Ook het ‘veroveren’ van de bewoners behoort daarbij. ‘Want al die sloop is toch een kleine ramp voor de bevolking’ stelt de Hoogvlietse deelraadvoorzitter Elemans. De zaal blijft verdeeld. Sommigen zoeken toch naar ouderwetse duidelijkheid. Naar resultaat en daadkracht. Maar de IBT fungeert als een katalysator. Een medium dat, vaak onmerkbaar, processen tot stand brengt die anders niet op gang komen. En dat is nu eenmaal minder tastbaar dan een blok fraaie architectuur. Voor de organisatoren ligt er in ieder geval de taak om de functie van de IBT in Hoogvliet voor iedereen helder te verwoorden.