Feature

Winnaars Europan 6

Vandaag zijn de winnaars van Europan 6 bekend gemaakt. Deze internationale ontwerpprijsvraag voor jonge ontwerpers vraagt om oplossingen voor actuele ontwerpopgaven. Inzet van Europan is realisatie van de winnende ontwerpen. Dit jaar konden plannen worden ingezonden voor vijf verschillende locaties.

Het centrale thema van deze aflevering van Europan was 'Hybriditeit'. Voor de vijf Nederlandse locaties – Amsterdam-Noord, Apeldoorn, Groningen, Hoogvliet en Lelystad – zijn 243 inzendingen binnengekomen. de jury wees voor elke locatie een eerste prijswinnaar en (behalve voorde locatie Lelystad) een tweede prijswinnaar aan. Over de beoordelingscriteria meldt het juryrapport het volgende:

'De jury heeft de plannen beoordeeld aan de hand van drie criteria. Voorop stond de vraag in hoeverre een ontwerp een antwoord is op de thematiek, in relatie tot de locatie en het programma. Vervolgens is gekeken naar de intrinsieke kwaliteit van het concept. Tenslotte was de jury geïnteresseerd in wat ze omschrijft als de levensvatbaarheid van een plan. Dat is iets anders dan haalbaarheid, dat een te beperkend begrip is omdat het onvoldoende recht doet aan het streven om met Europan bijzondere en ongewone concepten op het spoor te komen. Het hoeft geen onoverkomelijk bezwaar te zijn als een plan in de gepresenteerde vorm niet meteen realiseerbaar is; Europan is tenslotte een ideeënprijsvraag. Maar een ontwerp moet wel de potentie hebben dat het op een vruchtbare manier verder kan worden ontwikkeld. Dat is wat de jury bedoelt met 'levensvatbaarheid'.

De jury is verder kritisch over het geringe aantal plannen met conceptuele vernieuwingen. 'Er is soms sprake van een sterke verwantschap met inzendingen van vorige Europanprijsvragen.'

Het is te hopen dat de levensvatbaarheid van de winnende plannen overtuigend genoeg is om ooit tot realisatie te komen, want dat is toch de uiteindelijke bedoeling. Europan Nederland heeft wat dit betreft – in tegenstelling tot de overige deelnemende landen – een uitstekend track record., (Europan1: twee 1e prijzen; een 1ste en een 2de prijs gerealiseerd, Europan2 vijf 1e prijzen, drie gerealiseerd; Europan3: drie 1ste prijzen, een gerealiseerd; Europan4: vier 1ste prijzen, twee in uitvoering, een in voorbereiding: Europan5: vier 1ste prijzen, drie in voorbereiding) Maar zelfs hier is het percentage werkelijk gerealiseerde plannen laag en duurt realisatie veel langer dan strikt noodzakelijk. Vrijwel steeds is er bijvoorbeeld sprake van wisseling van locatie of van programma. Wellicht moet voortaan ook wat kritischer naar de 'levensvatbaarheid' (en de urgentie) van de locaties worden gekeken.

Een snelle blik over de winnaars van deze aflevering geeft aan dat een aantal winnende plannen het voornamelijk zal moeten hebben van de 'conceptuele potentie' en niet van de directe realiseerbaarheid. De deelnemers en de jury hebben hun best gedaan. Het komt nu aan op moed en doorzettingsvermogen van de gemeenten die zich aan Europan hebben gecommitteerd. Het realiseren van goede architectuurplannen, dat is waar Europan feitelijk om gaat; het wedstrijdaspect zou daar ondergeschikt aan moeten zijn. De begrijpelijke feestelijkheden die nu rond de bekendmaking van de winnaars worden georganiseerd, zouden tenminste moeten worden herhaald bij elke daadwerkelijke oplevering. Verder zou er bij elke uitreiking van de prijzen een speciale Europan trofee met vetleren medaille moeten gaan naar de gemeenten die in de afgelopen perioden een Europan-project hebben weten te realiseren en zouden er strafpunten en kritische kantekeningen van de jury moeten worden uitgedeeld aan gemeenten die de boel hebben laten versloffen.

De winnaars van de Nederlandse Locaties van Europan 6:

Amsterdam-Noord, Elzenhage:

Eerste Prijs: HYBRID TERRITORIES van

Judith Korpershoek (NL 1963) en Jan-Richard Kikkert (NL 1963);

Tweede Prijs: SYNERGIC URBAN POLES van Miguel Sanchez (MEX 1970),

Apeldoorn, Veldhuisgebied

Eerste Prijs: RX 100 van Lars Courage (NL 1968) en Jan-Willem Visscher (NL 1968)

Tweede Prijs: CADAVRE EXQUIS van Luc Hegeman (NL 1967), Geert Reitsma (NL 1972), Ronald Feddes (NL 1972) en Olga Russel (NL 1968)

Groningen Polderweggebied

Eerste Prijs: URBAN SYMBIOSIS van Elena Casanova Garcia (E 1967) en Jesus Hernandez Mayor (E 1967)

Tweede Prijs: AE 360 van Esther Stevelink (NL 1974) en Arie Bergsma (NL 1971)

Rotterdam Hoogvliet, Voorweg

Eerste Prijs: RH 001 van Patrick Meijers (NL 1971), Ilse Castermans (NL 1972) en Peter Knaven (NL 1969)

Tweede Prijs: BEST OF BOTH van Aglaee Degros (B 1972) en Stefan Bendiks (D 1971)

Lelystad Visarenddreef

Eerste Prijs: UTOPIA REVISITED van Regis Verplaetse (B 1970), Christopher Burton (UK 1973) Eddy Pires (P 1975)

Geen Tweede prijs in Lelystad

In Nederland gevestigde lauretaten in het buitenland

Andreas Quednau (1967) en Sabine Müller (1967) beiden Duits architect, woonachtig in Nederland wonnen eerste prijs voor de locatie in Burgos (Spanje)

André Kempe (1968) en Oliver Thill (1971) beiden Duits architect, woonachtig in Nederland ontvingen een 'honourable mention' voor hun plan voor de locatie in Roubaix (Frankrijk)

Joost Frijda (NL 1970), woonachtig in Athene, Griekenland: Eervolle vermelding voor locatie Almada (Portugal)