In Arnhem wordt momenteel gewerkt aan een nieuwe parkeergarage bij het Centraal Station naar ontwerp van UN Studios. Het is opnieuw een voorbeeld van het toenemend bewustzijn om de behuizing van auto’s als volwaardig gebouwtype te beschouwen. Een kwalitatief hoogwaardig architectonisch ontwerp hoort daarbij.
Afgezien van een aantal fraaie exemplaren zoals bijvoorbeeld de Torengarage in Den Haag en de Europarking in Amsterdam zijn parkeergarages lange tijd het stiefkindje geweest bij het ontwerpen van gebouwen. Functionele en kostenbesparende aspecten leidden doorgaans niet tot de meest prettige en veilige ruimtes. Zoveel mogelijk auto's op zo weinig mogelijk plaats was lange tijd de stelregel. Het slechte imago is één van de oorzaken waardoor de parkeergarage als gebouw de laatste jaren een gedaantewisseling heeft ondergaan, maar niet de enige.
Meer auto's, minder plekDoor verdichting en stijgende grondprijzen in de steden ontstaat de noodzaak om efficienter met de beschikbare ruimte om te gaan. De toenemende groei van het wagenpark en daarmee gepaard de toenemende vraag naar stallingsruimte hebben langzamerhand geleid tot het besef dat de auto bij de stad hoort. In plaats van parkeergarages als noodzakelijk kwaad te beschouwen, wordt getracht op innovatieve wijze met deze opgave om te gaan. Functionaliteit, esthetiek, verblijfs- en gebruikswaarde worden steeds vaker vanaf het begin van het ontwerp geïntegreerd.Naast de traditionele bouw wordt ook getracht een gunstig verblijfsklimaat in de garages te creëren door het parkeren te integreren met andere functies. Niet alleen door functies te stapelen en 'dubbel' te gebruiken (= diverse gebruikersgroepen op verschillende tijden) ook fysiek bestaan er plannen die de leefwereld steeds meer met de parkeerwereld vervlechten. Bij het project Arnhem Centraal vangen wijkende V-wanden de verschillen in stramienmaat van parkeergarage en de bebouwing erboven op. Grote vides die zich tussen deze wanden bevinden, laten het licht door de kantoorbebouwing tot onderin de garage (-4!) toetreden. Parking = BusinessEen andere belangrijke omschakeling in het denken is ontstaan doordat de parkeerplaats een (hoge) marktwaarde heeft gekregen; er wordt betaald geparkeerd op straat, er bestaat een levendige handel in parkeervergunningen en het exploiteren van parkeergarages blijkt lonend. Daarbij speelt concurrentie een (voorzichtige) rol. Gespecialiseerde bedrijven ambiëren een hoger niveau dan de gebruikelijk (gemeentelijke) garages, waardoor er een strijd om de klant op gang komt.Ontwikkelaars en gemeente willen investeren in kwaliteit en uitstraling omdat hun projecten daardoor beter verkopen en meer opbrengen. Een woning met interne parkeerplek is meer waard, een locatie met een goede parkeervoorziening is een vestigingsvoorwaarde voor winkels, kantoren en bedrijven. Het ontwikkelen van gebouwde parkeerplekken wordt dus steeds interessanter. De gedane investeringen kunnen worden terugverdiend, waardoor er meer ruimte komt in bouwbudgetten en er dus meer aandacht kan worden besteed aan het ontwerp.
Wonderen der TechniekOok ontwikkelingen op technisch gebied hebben tot nieuwe inzichten geleid. Door inventief gebruik van staal en/of beton zijn slankere constructies, kolomvrije ruimten en vrij indeelbare gevels mogelijk. Duidelijke zichtlijnen, veel (dag)lichttoetreding en voldoende vrije ruim te dragen bij aan een verbetering van de sociale veiligheid, uitstraling en gebruiksvriendelijkheid in de parkeergarage.Aan de andere kant is er een ontwikkeling waar te nemen waarbij het parkeren totaal wordt losgekoppeld van elke menselijke inmenging. Automatisch parkeergarages zijn veilig en leveren een ruimtebesparing op tot 40 % ten opzichte van traditionele garages.
Het publieke domeinTen slotte is er door de aandacht voor de openbare ruimte een stempel gedrukt op het uiterlijk, maar vooral ook op de locatie van parkeergarages. Voetgangers en fietsers heroveren ruimte op de auto. Veel steden kiezen ervoor om parkeerplaatsen van het maaiveld te weren. De auto verdwijnt in bebouwing maar steeds vaker nog ondergronds of onder water, zodat de ruimte daarboven open kan blijven en bijvoorbeeld kan worden (her)ingericht.