Afgelopen dinsdag is op de faculteit Bouwkunde in Delft een lezingenserie van start gegaan over de Deltametropool. Het blijkt niet makkelijk alle belangen en ideeën in een concept te verenigen, zo bleek uit de presentatie van de vier ministeries. Janneke van Bergen doet verslag.
In een aantal weken zullen verschillende thema's van de Deltametropool, grofweg de Randstad, worden toegelicht, te weten bruikbaarheid, duurzaamheid, schoonheid en meervoudig ruimtegebruik. Deze week vond de inleiding plaats, waarin het huidige beleid voor de Deltametropool werd toegelicht. Afgevaardigden van de ministeries van VROM, V&W, LNV en EZ gaven hun visie op de verschillende nota's ruimtelijke ordening, met als belangrijkste de Vijfde Nota. Opvallend hierbij was dat het accent is komen te liggen op het oplossen van het concept Deltametropool, terwijl het contourenbeleid meer naar de achtergrond is geschoven. Er is veel aandacht voor de problematiek van de randstad, zoals het vervoer over de weg, openbaar vervoer, voortgaande verstedelijking en de instandhouding van de groene gebieden. De eerste drie aspecten beginnen nu duidelijk vorm te krijgen in diverse modellen. Zo is er een voorkeur om het huidige vervoersnetwerk te handhaven en uit te breiden, en zijn er een aantal nieuwe stedelijke gebieden aangewezen, met name rond de vervoersring en bij de overgang naar groene gebieden. Dit biedt goede perspectieven voor diverse woon- en werkmilieu's.
Conflicten ontstaan met name bij het handhaven van het landelijk gebied. Versterken van het stedelijk netwerk lijkt de boventoon te voeren, en concrete plannen voor het behoud van het groene hart zijn er nog niet. Wel zal grondgebonden landbouw hierbij een rol blijven spelen, en wordt voor de boeren een eventuele beheersubsidie in het vooruitzicht gesteld, opgebracht door de nieuwe bewoners-in-het-groen. Verder is gebleken dat de arbeidsmarkt in de randstad grote behoefte heeft aan hoog opgeleiden, terwijl een passende woningvoorraad voor deze groep veelal afwezig is. In de steden is nog altijd het grootste deel huurwoningen, terwijl een gemiddelde woning in Amsterdam zo een 50m² bedraagt. Ondanks het beleid van 'de compacte stad' is ruimer en groener wonen gewenst. Groen verwerft in deze zin ook weer economische waarde; als woonmilieu of vestigingsplaatsfactor voor bedrijven.
Het stedelijk netwerk zelf biedt ook uitdagingen, zoals de oplossing van het vervoersprobleem en de vormgeving van de woon en werkmilieu's. Meer dan in de VINEX-wijken nu, zal er meer functie differentiatie plaats vinden en worden de dichtheden – waar mogelijk – vergroot. Toch worden hierbij een aantal zaken over het hoofd gezien, waaronder sociale aspecten, aldus Prof. van Engelsdorp Gastelaars, die de afsluiting verzorgde. De Vijfde Nota biedt weliswaar genoeg perspectieven, maar over de concrete invulling ervan houdt de nota zich op de vlakte. Verder is de hele leefbaarheidsproblematiek in de nota afwezig, terwijl het rigide contourenbeleid nauwelijks aansluit op de dynamiek van de Deltametropool. Hierdoor ligt er nog een belangrijke taak voor ontwerpers, aldus Gastelaars. Zij zullen de nota moeten testen op zijn haalbaarheid door het ook daadwerkelijk vorm te geven. Deze taak wacht o.a. de 100 studenten die de komende twee maanden aan de begeleidende onderwijsmodule deelnemen. Hierin zullen een achttal strategieën voor de randstad ontwikkeld worden, oftewel; hoe te overleven in de Deltametropool.