Feature

De Toekomst als merk

UN Studio heeft onlangs het ontwerp gepresenteerd voor een ‘Huis van de Toekomst’ in Amsterdam. De officiële naam van het project is Living Tomorrow, een geregistreerd merk van een Belgisch bedrijf. De toekomst kan klaarblijkelijk gepatenteerd worden.

Het is een open deur te stellen dat de toekomst van vandaag morgen achterhaald is. De geschiedenis van de Huizen van de Toekomst die sinds de negentiende eeuw zijn gepresenteerd is grotendeels een geschiedenis van niet, of niet op de voorspelde manier, gerealiseerde toekomstvisioenen. Vreemd is dat niet, de 'Huizen en kantoren van de toekomst' zijn vrijwel altijd door het bedrijfsleven gesponsorde etalages voor de promotie van nieuwe technieken en technologieën. Ze zijn niet opgezet om vanuit een maatschappelijke visie op het heden te tonen, hoe we in de toekomst zouden kunnen, willen of moeten leven. Ze gaan zelden of nooit uit van een kritische kijk op de huidige leef- en werkomstandigheden. Op z'n best laten de 'huizen van de toekomst' ons zien met welke gadgets we ons in de komende jaren zullen gaan omringen. En zelfs daar faalt de toekomstvisie vaker dan dat ze het bij het rechte eind heeft. Thuis moet ik het nog steeds zonder stofzuigerende huisrobot stellen. Terwijl dit handige hulpje toch al in de jaren veertig voor de zeer nabije toekomst beloofd werd.

Vanuit deze achtergrond, waarin het 'Huis van de toekomst' vooral een promotie-instrument is, is het niet zo vreemd dat dit gegeven zélf als product is geregistreerd. De toekomst als merk, zoiets moeten de twee Belgische entrepeneurs hebben gedacht toen ze begonnen met hun Living Tomorrow reeks. Living Tomorrow werd in 1991 opgericht door Peter Bongers en Frank Beliën. Op de website van dit bedrijf overheerst de marketing retoriek. 'Living Tomorrow van succes tot succes …Living Tomorrow toont hoe mensen in de toekomst zullen wonen, leven en werken zonder rekening te houden met de huidige beperkingen of traditionele zienswijze.… Deze visie werd gerealiseerd door interactie met ideeën en know-how van 'leading edge companies', vooraanstaande instellingen en organisaties. De synergetische integratie van 'state-of-the-art technologieën' van de participanten resulteert in het Living Tomorrow complex waar men rondwandelt in de toekomst van vandaag die de realiteit van morgen zal worden.' Vetgedrukt worden eventuele concurrerende visionairs gewaarschuwd: 'Het Living Tomorrow concept is wettelijk beschermd.' Onze toekomst is geregistreerd, vastgelegd en 'branded', het is maar dat u het weet. In België zijn inmiddels twee Living Tomorrow huizen gerealiseerd. Met de gadgets zal het best goed geregeld zijn, maar de architectuur is weinig visionair, een optelsom van woonmagazine-reclame. Daarbij vergeleken was Nederlands meest recente Huis van de Toekomst ontwikkeld door het tweespan Chriet Titulaer en Cees Dam zijn tijd verder vooruit. Vanuit België zal het Living Tomorrow concept Europa moeten gaan veroveren. Als eerste is Amsterdam aan de beurt. Het mag tenminste als een grote stap voorwaarts worden gezien dat men voor het Amsterdamse project Living Tomorrow 3 UN Studio als 'ontwerp adviseur' heeft ingeschakeld. Hierdoor wordt er bij dit derde project tenminste iets intelligenter met de architectuur zelf omgegaan. Anders dan in de twee voorgaande projecten heeft UN Studio getracht de technologie van het bouwproces en het gebouw zelf tot één van de tentoonstellingsobjecten te maken. Zo worden bij de constructie en de gevelopbouw nieuwe technieken en materialen toegepast. Het programma van het toekomstgebouw bestaat uit een mix van demonstratieruimten, een evenementenhal en ontvangstruimten en betreft verder een combinatie van een 'huis' en een 'kantoor' van de toekomst. En dat alles op circa 3000 m2. Het ontwerp bestaat uit twee 'tubes', een min of meer gesloten horizontale vorm die overgaat in een verticale galzen gevel. De vorm is, zoals veel 'huizen van de toekomst' uit het recente verleden, organisch en vloeiend. Een geruststellend herkenbare visie op de esthetiek van morgen.