Er komt tegenwoordig van alles binnen in de ArchiNed mailbox. Wij kijken dus niet meer op van een als ‘spectaculair’ aangekondigd plannetje meer of minder. Maar het initiatief van Leefbaar Noord-Holland om regering en parlement inclusief de daarbij behorende gebouwen van Den Haag naar Amsterdam te verhuizen, was zelfs voor ons op z’n zachtst gezegd verrassend.
Onder de pakkende motto's 'Amsterdam moet een echte hoofdstad worden' en 'verouderd Binnenhof voldoet niet meer' kondigde leefbaar Noord-Holland op 25 februari een persbijeenkomst aan waarin 'gedurfde plannen die het zeker verdienen nader bekeken te worden' werden aangekondigd. Daarmee was niets te veel gezegd.
Leefbaar Noord-Holland constateert dat Amsterdam in Europa een raar voorbeeld is van een hoofdstad zonder parlement of regering, terwijl de kamergebouwen in Den Haag – volgens ervaringsdeskundige, oud parlementslid en Leefbaar N-H voorman Jan Nagel – al lang niet meer voldoen. Vanuit deze problematiek toveren de initiatiefnemers een echte 'win-win'-situatie uit de hoed. Verhuis alle parlementsgebouwen, inclusief de ministeries in één keer naar Amsterdam en compenseer Den Haag door de vrijkomende panden in te zetten voor de uitbreiding van de stad als centrum voor internationale rechtspraak en als locatie voor de Verenigde Naties.
Van benepen denken kan de partij in elk geval niet beschuldigd worden. Inderdaad groots en spectaculair. Verhuizing van een compleet regeringscentrum hoeft daarbij geen probleem te zijn. 'Enkele jaren geleden nog voerde de Bondsregering in Duitsland een gedurfd, maar eigentijds plan uit en werd Berlijn weer tot complete hoofdstad gemaakt', aldus de plantoelichting. Kennelijk zijn de grote problemen waarmee deze verhuizing gepaard ging (en nog steeds gaat) de initiatiefnemers ontgaan.
'Het Haagse denken zal wel even kraken en ze zullen misschien eerst zeggen dat het een waanzinnig plan is dat echt niet kan. Maar als je er verder op doorgaat ontdek je dat het een plan met alleen maar winnaars is dat wel degelijk gerealiseerd kan worden', aldus Jan Nagel. De voordelen zijn zijns inziens evident: 'De stad heeft met Schiphol een grote internationale luchthaven, de meeste grote dagbladen zijn er geworteld en de meeste audiovisuele media zijn in de directe omgeving gevestigd.' Bovendien creëer je volgens Nagel veel nieuwe werkgelegenheid in Amsterdam.
De initiatiefnemers nodigden een aantal jonge architecten – waarvan de namen, volgens een woordvoerder 'wegens mogelijke belangenverstrengeling helaas niet bekend kunnen worden gemaakt' – uit om 'geïnspireerd door Berlijn en Brasilia' een nieuw ontwerp voor een regeringscomplex in Amsterdam te maken.
Als beoogde locatie is Overamstel gekozen. Het totaal benodigd vloeroppervlak is minimaal 900.000 m2, een aanname gebaseerd op de volumes van de huidige regerings- en ministeriegebouwen en 'vooruitkijkend naar de toekomst'. De architectuur zal 'transparant in vormentaal, ordening en materialisering' zijn, terwijl extra aandacht geschonken zal worden aan 'flexibiliteit en veiligheid'. Kosten worden geschat op tenminste 1,35 miljard Euro.
Tja, wat moeten we daar nu van denken?
Een merkwaardig publiciteitsstuntje in het zicht van de verkiezingen voor de Provinciale Staten?
Een hopeloos voorbeeld van Amsterdams provincialisme (de wereld dat zijn wij, zegt immers elke provinciaal. Wij zijn de hoofdstad, dus wij verdienen de regeringsgebouwen)?
Toch een goed verpakte 1-aprilgrap?
Een bewijs dat Jan Nagel nu echt niet meer weet waar hij met zijn 'politieke creativiteit' heen moet?
Of toch een serieus voorstel dat nadere studie verdient?
We zijn zelden te beroerd om onze mening te geven, maar in dit uitzonderlijke geval laten de beantwoording van deze vragen graag over aan de lezers.
Tot slot nog een opmerking en een vraag:
Als het zo is dat hoofdstad en regering onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, is het dan niet veel efficiënter, economischer en voor de hand liggend om Den Haag de hoofdstad te maken, dan om al die Haagse gebouwen naar Amsterdam te verplaatsen? (tipje voor Leefbaar Zuid-Holland ;-)
Wie zijn toch die hulpvaardige 'jonge architecten' en waaruit bestaan de genoemde belangenverstrengelingen?