Feature

Spectaculaire kunstroof in Rotterdam

Hedennacht is de sculptuur van Auke de Vries uit de vijver van het NAi ontvreemd. De daad is opgeëist door de tot nu toe onbekende actiegroep ALF. Politie en directie zijn verbijsterd dat dit bepaald niet bescheiden kunstwerk heeft kunnen verdwijnen zonder dat iemand iets gemerkt heeft. Geruchten over een ‘inside job’ worden vooralsnog ontkend.

Toen directeur Aaron Betsky – die bekend staat als een groot liefhebber van de sculptuur van De Vries – vanmorgen bij zijn museum aankwam, was hem in eerste instantie niets opgevallen. 'De sculptuur is een zo vanzelfsprekende verrijking van het NAi dat je hem eigenlijk altijd op je netvlies draagt' zo verklaart hij achteraf het feit dat hij de verdwijning niet direct opmerkte. 'Pas toen ik op mijn bureau de brief van de actiegroep ALF, wat Art Liberation Front schijnt te betekenen, zag liggen ben ik naar het raam gerend. Ik wist niet wat ik zag. Twee ton staal, is zomaar, zonder een spoor achter te laten, verdwenen. Daar moet toch minstens een flinke bouwkraan aan te pas zijn gekomen; iemand zou dat toch gezien moeten hebben. Ik wil niet bij voorbaat al beschuldigingen gaan uiten, maar het lijkt mij duidelijk dat mensen binnen het NAi hiervan geweten hebben.' Kunstenaar Auke De Vries is wegens verblijf in het buitenland onbereikbaar voor commentaar.

De woordvoerder van de Rotterdamse politie heeft tijdens een inderhaast georganiseerde persconferentie eveneens zijn verbijstering uitgesproken over het professionalisme waarmee deze klus geklaard is. 'We sluiten niet uit dat hier bouwkundigen bij betrokken zijn geweest. In deze fase van het onderzoek is overigens niets met zekerheid te zeggen.' In de brief die de actiegroep achterliet wordt gesteld dat Rotterdam de laatste jaren meer dan schandalig omgaat met kunst in de openbare ruimte. Hoewel het kunstwerk van De Vries al jaren het NAi siert, is het gemopper en gezeur over dit monumentale werk nog steeds niet van de lucht.

'Het is genoeg geweest. Op dit moment is kunst vogelvrij in Rotterdam. Het wordt tijd voor een wederopbouw van de ivoren toren waar de kunst historisch gezien recht op heeft. Geïnspireerd door onze dochterorganisatie kabouterbevrijdingsfront hebben wij het werk van Auke de Vries bevrijdt uit de ketenen van de cultuurbarbaren en opnieuw opgebouwd op een veilige plaats waar kunst nog werkelijk gewaardeerd wordt.' aldus de ontvoeringbrief van ALF.

Het Rotterdams Dagblad meldt inmiddels dat men – gezien de 'kabouterconnectie' – verbanden vermoedt met de 'kwestie' rond het spraakmakende beeld Santa Claus van Paul McCarthy. Zoals bekend is deze zes meter hoge kabouter die door de gemeente Rotterdam is aangekocht, op zijn zachtst gezegd met gemengde gevoelens onthaald. De vrolijke kerstboom die de olijke bosbewoner in zijn hand houdt wordt door kwaadwillende burgers geheel ten onrechte aangezien voor een zogenaamde butt plug (een dildo voor anaal gebruik). Doorspeculerend op deze connectie uit het hoofdredactionele commentaar van het RD verdergaande vermoedens. 'Het zou ons niet verbazen als die zogenaamde veilige plaats waar De Vries' werk verborgen wordt gehouden ergens in Hoogvliet is. Hoogvliet heeft immers ook al aangeboden de vermaledijde kabouter in haar armen op te nemen.'

Hoewel de politie zich wat dit betreft onthoudt van commentaar, zou het kunnen dat het doorgaans goed ingevoerde Rotterdams Dagblad in de juiste richting denkt. In het NRC van 15 maart jl. wordt de deelgemeente geciteerd: 'Ook al zijn wij klein als een kabouter, in ons doen en laten vinden wij onszelf groot.' Het zou bovendien niet de eerste keer zijn dat het hoogmoedige Hoogvliet een enorm stalen kunstgevaarte 'adopteert'. Het kunstwerk 'De Mier' van Alexander Calder stond ook zo maar 'opeens' in Hoogvliet.

Ondertussen is men bij het NAi radeloos. De ontvoeringbrief van ALF is duidelijk: 'De sculptuur van Auke de Vries blijft op zijn schuilplaats. Terugbezorging zal alleen gebeuren als duidelijk wordt gemaakt dat er een breed draagvlak is voor herplaatsing. Zo lang de werknemers van het NAi niet onomwonden duidelijk maken dat ze het beeld terug in de vijver willen, zullen zij voortaan met een lege plek moeten leven.'

De eis van het ALF is: een paginagrote advertentie in de landelijke dagbladen van morgen waarin directie en het voltallige personeel op persoonlijke titel verklaren de sculptuur terug te willen en nooit – maar dan ook echt nooit – meer te zullen mopperen over 'dat ding in de vijver'.

Of aan de eis van ALF voldaan zal worden is nog niet duidelijk. Directeur Betsky trok als eerste zijn portemonnaie bij de inzameling voor de advertentiekosten. Naar het schijnt is echter niet iedereen binnen het NAi van plan in te gaan op eisen van de actievoerders, 'omdat daarmee het einde zoek is.' Een dergelijke pragmatische benadering heeft echter tot gevolg dat het kunstwerk van De Vries voorgoed verloren is voor het NAi. ArchiNed roept daarom al haar lezers op om het NAi te mailen en hun steunbetuiging, donaties dan wel aanmoedigingen aan het personeel te melden.

Het Groothandelsgebouw hedenmorgen.

Update 14.00 uur

Van een wakkere ArchiNedlezer die wachtend op zijn trein naar Amsterdam wat in de lucht liep te staren ontvingen wij deze opmerkelijke foto.

Natuurlijk zijn wij onmiddellijk naar ons terras gerend, maar de vogel bleek reeds gevlogen.