Afgelopen vrijdag is tijdens het Architectuur Film Festival in Rotterdam een ambitieuze brug van architectuur naar fietskoeriers geslagen. Het centrale thema van het festival dit jaar was immers de verweving van architectuur, stad en film.
Onder de noemer ‘bike messengers’ werden een tweetal films over suïcidaal fietsgedrag in New York vertoond in het Kriterion, de schitterende bioscoopzaal op de zevende verdieping van het Rotterdamse Groothandelsgebouw.
Jord den Hollander, de programmeur van het festival, verklaarde aan het grotendeels uit fietskoeriers bestaande publiek dat architectuur voornamelijk door de gebruikers van een stad wordt gedefinieerd. Door hun extreme gebruik van de openbare stedelijke ruimte zijn de fietskoeriers dus uitstekende specimen.
De opening van de avond werd gemarkeerd door een race tussen een Rotterdamse en een Amsterdamse fietskoerier. Elke koerier was uitgerust met een film in zijn fietskoeriertasje en reed een rondje om de kerk, ofwel het Groothandelsgebouw. De film die het eerst in de zaal werd bezorgd werd ook het eerst vertoond. De geruchten die al dagen de ronde deden over een illegale fietskoerierrace waren schromelijk overdreven. Rotterdam (Arne) won enkele seconden voor Amsterdam (Bart); de oude rivaliteit tussen de twee Nederlandse metropolen kwam ook hier niet tot rust.
De eerste film die zodoende vertoond werd was ‘Holland Tunnel’ (Casey en Van Neistat, VS, 2002). Op een adembenemende manier scheuren de filmmakers/fietscouriers met op de fiets gemonteerde camera’s in vier minuten door een autotunnel van Manhattan naar New Jersey. Er is de angst om door de politie te worden opgepakt maar extra spannend wordt de tocht door de auto’s die in de file staan en waarvan autodeuren op onverwachte momenten soms opeens open worden gegooid.
Als tweede film werd ‘Red Light Go’ vertoond (Many Kivowitz, VS, 2002). Dit is een documentaire over de alley cat-subcultuur in het toch al kleine fietskoerierwereldje. De alley cats zijn op werkdagen ‘normale’ daredevils maar in hun vrije tijd organiseren ze illegale straatraces waarvan het jaarlijkse hoogtepunt de levensgevaarlijke Halloween Night Alley Cat Race is. De winnaar van deze race is een jaar lang de koning der fietskoeriers. Het is in de film duidelijk te zien dat de status die de fietskoeriers in de in zichzelf gekeerde ‘community’ genieten in de buitenwereld weinig waard is. De andere ‘stadsgebruikers’ hebben een aversie tegen de helden van de race, net als tegen taxichauffeurs.
Als afsluiting van de avond werd de film ‘Beijing Bicycle’ (Xiaoshuai Wang, China/Taiwan, 2001) in de openluchtbioscoop op het Groothandelsgebouw vertoond. De plot van deze film is een hommage aan Vittorio de Sica’s ‘Ladri di biciclette’ uit 1948, getransformeerd naar het Beijing van nu.