Groeibriljanten zijn een onderdeel van de collegeprioriteit Huisvesting in het collegeakkoord Het nieuwe elan van Rotterdam. Het gaat hierbij om plannen van bewoners en ondernemers die potenties zien in hun directe omgeving en het initiatief en de leiding willen nemen om deze potenties daadwerkelijk waar te maken. Eind december werden uit 73 inzendingen 15 Groeibriljanten genomineerd.
Via en publieksstemming werd het schoolplein van de basisschool 'Over de Slinge' aan de Krabbendijkestraat in Pendrecht als groeibriljant gekozen. Daarnaast kon ook de onafhankelijke jury bestaande uit Diny Roodvoets (algemeen rector van de scholengemeenschap Calvijn), Jacob van Rijs (architect bij het architectenbureau MVRDV), Jan den Hartog (bestuursvoorzitter vanĀ Ernst & Young), Natascha Kuit (journaliste) en Annie Verdoold (bewoonster uit Spangen) projecten uit de lijst van 15 voordragen. Bij het beoordelen van de Groeibriljanten uitgegaan van vijf criteria: In welke mate is er sprake van particuliere inbreng? Hoe groot is de ruimtelijk-economische potentie? Draagt het plan bij aan de verbetering van de sociale samenhang? Hoe is de sociaal-geografische betekenis van het initiatief/de locatie voor de stad? Hoe hoog is het innovatiegehalte? Uiteindelijk hebben acht projecten het predikaat Groeibriljant gekregen:
– Schoolplein Krabbendijkestraat (publieksfavoriet)
– African Queens (Afrikaanderplein)
– Oud Charlois
– Hoogstraat
– Deliplein
– Paviljoen Schiemond
– Volmarijnse Oranjerie
– en WIMBY's Heerlijkheid Hoogvliet.
Voor het uitvoeren van de Groeibriljanten stelt de gemeente Rotterdam 25 miljoen euro beschikbaar.
Van een geheel andere schaal zijn de zes projectvoorstellen die in aanmerking komen voor een bijdrage uit het budget Investeringen Ruimtelijke Kwaliteit (BIRK). De geselecteerde projectvoorstellen kenmerken zich door een gerichte aanpak voor verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Voor de zes projecten reserveert VROM maximaal negentig miljoen euro. De bijdrage komt beschikbaar als de uitwerking van een project financieel sluitend is en voldoende oplossingen biedt voor de problemen in het desbetreffende gebied. Het rijk investeert geld uit het BIRK op voorwaarde dat ook andere publieke en private partijen investeren. De geselecteerde projecten zijn:
– gemeente Arnhem, Rijnboog
– gemeente Leeuwarden, Nieuw Zaailand
– gemeente Enschede, Muziekkwartier
– gemeente Culemborg, Ontwikkelingsprogramma (Nieuwe Hollandse Waterlinie)
– gemeente Groningen, Europapark
– waterschap de Groote Waard, Vlietproject Hoeksche Waard.
Met de BIRK-regeling kunnen gemeenten, provincies of waterschappen aanvragen indienen voor projecten die de ruimtelijke kwaliteit van de steden en het landelijk gebied versterken. Voor de zomer van 2004 maakt minister Dekker bekend welke andere projecten worden geselecteerd.