Feature

Prijzen voor Atelier Kempe Thill en Sponge

Twee in Nederland gevestigde bureaus waren onlangs succesvol in internationale ontwerpcompetities. Atelier Kempe Thill won de prijsvraag over de herbestemming van het KdF gebouw in Rügen (Duitsland), en Sponge ontving een eervolle vermelding voor een boothuis in New York.

Na een selectie op bureaudocumentatie werd Atelier Kempe Thill samen met 24 anderen uitgenodigd deel te nemen aan een besloten prijsvraag voor de 'herbestemming' van het KdF zeebad Prora in Rügen (Duitsland). De KdF (Kraft durch Freude) is nog steeds een beladen onderwerp in Duitsland. In 1933 opgericht door de Nationaal Socialisten werd het snel een succesvolle organisatie met als een van de grootste successen het VW-programma en het vakantieprogramma, dit bood arbeiders de gelegenheid om vakantie te houden in de bergen of aan zee. Ten behoeve hiervan werd KdF zeebad Prora in Rügen ontwikkeld. De Hamburgse architect Clemens Klotz ontwierp een langgerekt gebouw van vier kilometer lengte dat plaats bood aan 20.000 vakantiegangers. De grote collectieve ruimte met onder meer een feestzaal bevond zich halverwege het gebouw. De bouw startte in 1936 maar werd vanwege de inval in Polen stil gelegd, pas na '45 werd Prora (deels) afgebouwd. Na oplevering diende het voor de huisvesting van het nieuw opgerichte Oost Duitse leger. Na vertrek van het leger in 1990 staat het gebouw leeg.

De architecten werd gevraagd een ontwerp te maken voor de 'herbestemming' van Prora tot jeugdherberg. De prijsvraag kenmerkte zich door twee vraagstellingen:

+ Hoe om te gaan met het erfgoed van het KdF zeebad? Prora is een voorbeeldig modernistisch gebouw, in feite een bandstad, maar het is officieel geen monument. Het is een van de weinige voorbeelden van modernistische Nazi architectuur.

+ Wat is mogelijk met het lage bouwbudget? Het bouwbudget is extreem laag en de gebouwen zijn oneconomisch (8m diep).

De uitgangspunten van Atelier Kempe Thill waren: het realiseren van de intenties van het originele ontwerp, het verbeteren van de proporties, en het gebouw architectonisch krachtiger te maken.  Zo bleef de interne structuur gehandhaafd waardoor de lengte van het gebouw en de modernistische intenties van Klotz bewaard blijven. Om deze kwaliteiten extra te benadrukken stellen de architecten voor om een aantal elementen terug te bouwen zoals de 'rue interieur' en de 'Liegehallen'. Nieuwe sanitaire units en technische installaties worden behandeld als ruimtelijke element en zorgen voor architectonische verbijzondering. Het idee van de 'geperforeerde gevel' wordt benadrukt door ze te bekleden met buitengevelisolatie en daarin aluminium taatsramen (ca.2800 stuks) te plaatsen, de begane grond wordt visueel open gebroken door de plaatsing van verdiepingshoge deuren. Hoewel de intentie er is, is het nog niet zeker of een deel van Prora tot jeugdherberg verbouwd zal worden en zo de eigenlijke functie krijgt waarvoor het eens ontworpen was, die van vakantieoord.

5,6 East River community boathouse,

Sponge

Het bureau Sponge kreeg een eervolle vermelding voor hun ontwerp voor prijsvraag Groen Hoek East River community boathouse. De opgave betrof het ontwerp van boothuis met een buurtfunctie. De bootverhuur moeten, aldus de opgave, bijdrage aan een bewustwording van de ecologie van de rivier, maar dient uiteraard ook een recreatief doel. Het ontwerp van Sponge is een combinatie tussen een boothuis en een brug, als metafoor wordt een omgevallen boom gebruikt. De brugfunctie van het gebouw zorgt ervoor dat het boothuis letterlijk een verbinding vormt in de buurt, en maakt commerciële exploitatie van het boothuis als café-restaurant aantrekkelijk. Logistiek is het gebouw zo ontworpen dat de brug en het boothuis onafhankelijk van elkaar kunnen functioneren. Voor de materialisatie van het gebouw werd gekozen voor hout. De eerste prijs werd gewonnen door Horacio Flora, Andrea Bajuk, Alejandro Recoba, Pedro Calzavara, and Veronica Rossi uit Montevideo (Uruguay)