Recensie

Het Gemeentehotel

‘Slapen in kunst’ was vanaf de eerste editie van Motel Mozaïque een van de bijzondere onderdelen van dit Rotterdamse interdisciplinaire festival. Tijdens aflevering 2004, in het weekend van 16, 17 en 18 april, werd er geslapen in het Gemeentehotel van Schie 2.0.

De suite van het Bilderberg-Parkhotel

Motel Mozaïque, ontstaan tijdens Rotterdam 2001, wordt jaarlijks georganiseerd door Nighttown, de Rotterdamse Schouwburg en TENT. en biedt een kleurrijk palet van muziek, performances en beeldende kunst. Bij de eerste drie afleveringen zorgde TENT. centrum voor beeldende kunst, voor slaapplaatsen voor bezoekers van het festival. Aan kunstenaars werd gevraagd dit slapen op een bijzondere manier vorm te geven. Festivalgangers konden bijvoorbeeld overnachten in de slaapcapsules van Bik van der Pol of in het multivrouwenbed van Joep van Lieshout.

Dit jaar wilde TENT. de aandacht verleggen naar de tentoonstelling ‘Sons & Dottirs’ met werk van IJslandse kunstenaars en een muziekpodium geprogrammeerd door VPRO’s 3voor12. Er werd gezocht naar een nieuwe oplossing voor het slapen. Schie 2.0 werd gevraagd om na te denken over een betekenisvolle slaapplaats. Zij ontwikkelden het Gemeentehotel, ‘de gastvrije openbare slaapplaats van Rotterdam’, waar niet alleen plek moest zijn voor festivalbezoekers maar ook voor daklozen, toeristen en vluchtelingen; eigenlijk voor iedereen die wel eens een tijdelijk dak boven zijn hoofd nodig heeft.

Met het Gemeentehotel reageert Schie op het ’toenemende repressieve ‘hek-om-de-stad’ beleid van (de gemeente) Rotterdam waarmee de stedelijke dynamiek van de stad aangetast wordt’. Het hotel is een reactie op de manier waarop geprobeerd wordt de publieke ruimte te ‘schonen’ en voor iedere functie een eigen, min of meer afgesloten ruimte te creëren. In het hotel liep alles door elkaar heen, het moest functioneren als een groot plein waar geslapen, gegeten en geëntertaind kon worden.

Behalve dat het hotel een plek moest bieden voor gasten van allerlei pluimage, werd het ook tot stand gebracht door een netwerk van diverse organisaties en individuen. Bedden werden onder anderen geleverd door het Rode Kruis, gastvrije Rotterdammers en het Bilderberg-Parkhotel. Het ontbijt werd geserveerd door het Hilton, de S.P. jongeren, het Zeemanshuis, de Afrikaanse vereniging en ook hier weer ‘gastvrije Rotterdammers’.

Het Gemeentehotel is uiteindelijk neergestreken op de eerste verdieping van Las Palmas, na een mislukte poging om het onder te brengen in een leegstaand pand in het centrum van Rotterdam. De grote open verdieping van het voormalige pakhuis werd voor twee dagen en nachten geheel ingenomen door het hotel. Overal waar je keek stonden bedden, eenvormig en streng in het gelid als op een slaapzaal, gezellig in een kring of kriskras door elkaar in verschillende maten en soorten. Tussen al deze bedden waren ook twee ‘kamers’ gebouwd, één daarvan was ingericht door het Bilderberg-Parkhotel met een kingsize bed, rood tapijt en een zitje, terwijl de andere kamer de minimale hotelkamerafmetingen had. Verder waren er twee tenten, een tijdelijke slaapunit van Tobias Lehman, een ‘lampenkap’ bed van Joost van Alphen en een donker eiken slaapkamerinrichting van werkproject De Opslag.

Bij het inchecken moesten de gasten een nummer kiezen waarbij ze niet wisten welk bed met welk nummer correspondeerde, een gokje dus. Het kingsize bed van het Bilderberg met champagneontbijt was misschien het aantrekkelijkste lot uit de loterij, maar een Rode Kruis rijtjesbed met bij het opstaan een antikatermix van Floris van der Poel was natuurlijk wel zo gezellig.

Wat betreft het door elkaar heen bewegen van een grote diversiteit aan hotelgasten: de Pauluskerk had een selectie van haar ‘bewoners’ gestuurd (met begeleider overigens) er waren een paar vluchtelingen geleverd door vluchtelingenorganisatie Mamre, de vrijwilligers van Motel Mozaïque sliepen er naast enkele artiesten die optraden op het festival en natuurlijk waren er de festivalbezoekers. Overigens sliepen de daklozen van de Pauluskerk bij elkaar onder het wakend oog van een begeleider en in tegenstelling tot de bezoekers van het festival die tot laat in de nacht door konden gaan, moesten zij om elf uur in bed liggen en stil zijn. Sommigen zijn meer gelijk dan anderen…

Wie volgend jaar ook ‘in kunst’ wil slapen moet er snel bij zijn, het één tot vijf sterren Gemeentehotel van Motel Mozaïque 2004 was al lang voor het festivalweekend uitverkocht.