Feature

Winnaars Spoorzone Haarlem en Wilhelminaplein Eindhoven

De afgelopen week zijn de winnaars bekend gemaakt van twee lokale ontwerpprijsvragen die zich richtten op de openbare ruimte. Twee winnende ontwerpen maken kans te worden gerealiseerd.

Bert Dirrix en Paul Diederen, wonnen op 10 september de prijsvraag Wilhelminaplein in Eindhoven. De prijs bestaat uit de uitvoering van hun ontwerp KW1880. Volgens de jury biedt het ontwerp een integrale en samenhangende oplossing voor de specifieke 'Wilhelminaplein-problematiek'. 'Een plan dat resulteert in een 'echt' plein met genoeg goede uitgangspunten voor verdere detaillering.'

De ontwerpers karakteriseren hun ontwerp als 'een plein dat thuis is in de stad'. In het voorstel geeft een bomenrij, geplaatst over de lengteas van het plein, maat en schaal aan de pleinruimte. De rij markeert de grens tussen het plein en het parkeren, dat evenwijdig aan de lengteas aan de noordwestkant van het plein is geconcentreerd. Het verkeer wordt in dit plan vanuit de Willemstraat langs de westzijde van het plein geleid, waarbij alle dwarsstraten over het plein bereikbaar blijven. Autoverkeer naar de Prins Hendrikstraat en de Heilige Geeststraat rijdt over de pleinbestrating en wordt gekanaliseerd door twee rijen speciaal ontworpen 'Wilhelminaatjes'. De bestrating bestaat uit langgerekte stroken Ierse hardsteen. Een zestal zit/lichtobjecten refereren aan een huiselijke schaal.

Het winnende ontwerp krijgt binnen de gemeente Eindhoven de status van Voorlopig Ontwerp. Dit betekent dat het ontwerp in grote lijnen vaststaat, maar dat belanghebbenden nog wel inspraak krijgen en dat het plan nog verder uitgewerkt moet worden. Naar verwachting wordt het winnende ontwerp in 2006 uitgevoerd.

boven: informatiecentrum door K2 Architecten

onder: brug door Blanca Architecten

Zaterdag 11 september zijn de winnaars van twee door het ABC uitgeschreven prijsvragen voor de Spoorzone bekend gemaakt. De uitverkoren ontwerpen zijn van de hand van Blanca Architecten uit Haarlem die tekenden voor de brug en K2 Architecten uit Amsterdam voor het informatiecentrum.

Het brugontwerp, met het motto Waterlijn van Blanca Architecten, bezorgde de jury de nodige hoofdbrekens. De eerste conclusie van de jury: 'Het kan niet eenvoudiger. De oerbrug.' Geen brug met overdreven veel 'verblijfsplekken', maar één heldere lijn, die de rivier overspant. In een stad die op architectonisch gebied al veel te bieden heeft, kan de rust van dit ontwerp goed werken. Het bijzondere hekwerk van de brug, voorzien van lamellen, vraagt wel het nodige van de stad als opdrachtgever èn beheerder. Hoe vandalismebestendig is dit materiaalgebruik? Een tweede kanttekening van de jury wordt geplaatst bij de aanlandingen van de brug. Hier is duidelijk niet overdreven veel ontwerpenergie aan besteed.  In het winnende ontwerp voor het informatiecentrum van K2 Architecten ziet de jury 'een basic, logisch ontwerp, zeer vandaalresistent en met een sterke vorm, die refereert aan het gebied (de koepelgevangenis). Bovendien is er een sterke koppeling tussen hetgeen de bezoeker aan plannen voor zich ziet (op de vloer van het uitkijkplatform) en het feitelijke uitzicht. Het is niet in de laatste plaats een leuke plek om naar toe te gaan, ook wanneer een bezoeker geen belangstelling heeft voor de Spoorzone ('Je kunt er 's avonds mooi zoenen', aldus een jurylid). Daarmee leent dit ontwerp zich voor andere functies dan louter die van informatiecentrum, ook al ontbeert het de duidelijke signaalwerking van de pure informatietoren. De belangrijkste kanttekening van de jury heeft betrekking op de bereikbaarheid. Dit is een informatiecentrum voor de doelbewuste bezoeker; het moet ontdekt worden, bij voorkeur door langs het Spaarne te wandelen. Tenslotte is de bol aan de lage kant; een hydraulische poot onder het uitkijkplatform zou het uitzicht belangrijk kunnen verbeteren, zoals het team zelf ook al aangaf in de toelichting op het ontwerp.' De gemeente Haarlem heeft de intentie om het informatiecentrum daadwerkelijk te gaan bouwen.Spoorspotter van KPG Architecten kreeg voor hun ontwerp voor het informatiecentrum een eervolle vermelding.