Zelfvertrouwen kun je de nieuwe generatie architecten niet ontzeggen. Het spat bijna van de muren op de tentoonstelling ‘Gonnabeez’ in het ABC te Haarlem en bij ’35m3 Jonge Architecuur’ in de Singel te Antwerpen.
Oudere generaties laten zich in hun benamingen van de jongere generaties zelden positief uit: Nixgeneratie, Patatgeneratie, Zappgeneratie, Easyjetgeneratie. Maar meestal komt het helemaal goed, achteraf blijken ze niet die gemakzuchtige generatie te zijn 'die nooit wat zal worden'. In architectenland lijkt vaak het omgekeerde te gebeuren, opwinding maakt zich van trendwachters meester zodra er een nieuwe jonge architect aan de horizon verschijnt. Tijdens de opening van Gonnabeez afgelopen dinsdagavond, en anderhalve week eerder bij de tentoonstelling 35m3 Jonge Architectuur in de Singel, was het dan ook opmerkelijk druk.
De curatoren van de vrolijke, brutale, tentoonstelling Gonnabeez selecteerden drie piepjonge bureaus, drie bureaus die al enige jaren werkzaam zijn en drie bureaus die al wat langer meegaan, hun ups en downs hebben gehad en nu met een herstart bezig zijn. Wat opvalt is de bijna uitdagende, zelfverzekerde houding; in de titel van de tentoonstelling en in de wijze waarop de bureaus zich presenteren. 'Groep X is het prototype van het nieuwe architectenbureau' (de leden wonen in drie verschillende landen). 'In de tijdgeest van de 21ste eeuw, gespannen arbeidsmarkt, interculturele problemen en periode van economische stagenatie heeft Memar.dut©h zich gespecialiseerd als een maatschappij kritisch bureau.' 'Wij ambiëren geen sterrenstatus maar willen de media wel gebruiken om over te brengen waar 2by4 voor staat'. Sponge: 'Vrijgevochten van de modernen zijn wij op een innovatieve manier en met veel enthousiasme en fantasie op zoek naar vernieuwing.' Urban Affairs: 'Een belangrijke taak voor architecten is het aanpakken van actuele kwesties. Zonder dogmatisch te zijn kunnen problemen op verschillende schaalniveaus worden onderzocht waarbij ontwerpen een centrale rol speelt'.
Behalve een rotsvast zelfvertrouwen zijn er ook opvallende overeenkomsten in de werkwijze van de bureaus. Sleutelwoorden hierbij zijn: breed spectrum, onderzoek, pragmatisch, alle schaalniveaus, minder specialisme, interdisciplinaire samenwerking, geen grenzen. In de presentatie van hun projecten onderscheiden de bureaus zich van elkaar en krijgen deze gemeenplaatsen een persoonlijke invulling. Bij de ontwerpers van Memar.dut©h, ook de curatoren van deze tentoonstelling, komen deze sleutelwoorden tot uiting in de acht tentoonstellingen die zij onder de noemer Typisch NL voor het ABC organiseren en vormgeven. In Typisch NL wordt de toekomst van Nederland en de multiculturele samenleving onderzocht met exposities als Typische NL architectuur door NO NL architecten, Multiculti architectuur en Nederlands Trots?!
In het geval van Megla worden de sleutelwoorden verenigd in één persoon. Ursula Lavrencic is een Sloveense architect die een masteropleiding volgde aan de Design Academy in Eindhoven en sindsdien werkt aan projecten variërend van webdesign tot interieur. Voor de expositie stelde ze samen met Auke Touwslager (Informationlab) een boekje samen met werk van architecten en kunstenaars. De pagina's uit Re: visibleinvisible across the edge of architecture hangen aan dunnen draadjes in de ruimte. Verder zijn er op de expositie heel veel plannen, studies en onderzoeken te zien, maar opvallend weinig gerealiseerd werk. Kenmerkend voor de spirit van de expositie is dat mogelijke frustratie hierover nergens tot uiting komt.
1 35m3
2 presentatie Office
uIn het Antwerpse de Singel is een veel ingetogener, minder branieachtige tentoonstelling te zien. Samen met het Vai (Vlaams Architectuurinstituut) organiseert deSingel tot 2008 jaarlijks vijf tentoonstellingen van jonge architecten. In een Black Box van 35m3 kunnen de architecten hun papieren visie of actuele productie tonen. Als eerste mocht Office (Gent/Rotterdam) zich presenteren. Dit bureau van Kersten Geers en David Van Severen koos voor een sobere presentatie van hun meest recente ontwerpen en studies. In een aparte publicatie die gratis bij de tentoonstelling uitkomt, worden de bureaufilosofie en de uitgangspunten bij de gepresenteerde ontwerpen verwoordt.
Wie van de bureaus a Gonnabee zal worden valt niet te voorspellen, daarvoor is er teveel afhankelijk van teveel verschillende factoren. Enige troost kunnen de jonge architecten misschien putten uit de Rails van september. 'Rails zocht en vond de nieuwe talenten van het komend seizoen. Vijftig debutenanten […] die het volgens insiders gaan maken.'In de categorie Architectuur en Design staan twee architectenbureaus vermeld: NL architects en SeARCH, veertigers van de vorige generatie en nog steeds Coming UP! Geduld is een schone zaak.