Afgelopen dinsdag vond in Den Haag de slotbijeenkomst plaatst van het Experiment ‘Beroepservaring jonge architecten’. Een initiatief dat door toedoen van toenmalig rijksbouwmeester Jo Coenen werd gestart.
Na geconstateerd te hebben dat het architectuuronderwijs in Nederland niet voldoende aansloot bij de beroepspraktijk besloot de rijksbouwmeester in 2003 tot Het Experiment: een tweejarige stage waarin jonge architecten een brede praktijkervaring kunnen opdoen. Bureaus en jonge architecten meldden zich aan en het project kon van start gaan. Het eerste Experiment is nu afgerond; vijfendertig architecten namen dinsdag een getuigenschrift in ontvangst. Welke conclusies kunnen worden getrokken na twee jaar Experiment?
Uit het persbericht van het Atelier Rijksbouwmeester:
"Een conclusie van het Experiment is dat een grote verbeterslag kan worden gemaakt als er in het opleidingstraject tot architect meer aandacht wordt besteed aan het opdoen van praktijkervaring. De meeste jonge architecten beheersen de ontwerpfase al goed als zij in de praktijk gaan werken. Zij zouden zich echter ook een grotere kennis van opdrachtverlening en realisatie eigen moeten maken om als architect volwaardig in de praktijk te kunnen functioneren."
Weinig opzienbarend, want was het daar niet juist allemaal om begonnen?
Interessanter is de volgende alinea:
"Ook is een conclusie dat de Wet op de architectentitel (WAT) in 2008 zeker kan worden uitgebreid met een eis voor twee jaar relevante praktijkervaring. Dit sluit aan op het Actieprogramma Ruimte en Cultuur van mei 2005. [ ] Rijksbouwmeester Mels Crouwel heeft recent een advies ingediend bij de Minister van VROM om de Wet op de architectentitel tot een krachtiger kwaliteitsinstrument te maken. Een verplichting voor jonge afgestudeerde architecten om beroepservaring op te doen maakt hier belangrijk deel van uit."
Leuk bedacht, maar .. Hoe kan gegarandeerd worden dat de jonge architect in spe tijdens de tweejarige stage met alle fases van het beroep kennis maakt? Binnen het overzichtelijke kleine, gecontroleerde milieu van Het Experiment is het mogelijk om dat te garanderen, maar wat gebeurt er als deze controle wegvalt? Of worden straks alle architectenbureaus gecontroleerd? Terugkeer het gildenwezen?
Terugkeer naar zoals de BNA het verwoord 'de tijd van meester en gezel'? Hoe zit het met de rechtspositie van de architect in spe? Moeten zij straks voor een lager loon werk verrichten dat jonge net afgestudeerde architecten nu ook al op een bureau doen? Krijgen zij na twee jaar stage recht op een vast contract of duurt het dan maximaal vier jaar? Kortom wie wordt hier beter van?
Terzijde: Bij voldoende aanmeldingen gaat in januari Het Experiment 2 van start. De kosten voor deelname aan het Experiment bedragen voor de jonge architect 3500 per jaar. De kosten van de deelname komen voor rekening van het bureau waar de jonge architect werkzaam is. Tips van de BNA: "De BTW is aftrekbaar, net als de studiekosten voor de deelnemende architect en de kosten voor het mentorschap. Ook al door de aankomende architect mogelijk lager in te schalen moet het bureau uiteindelijk budgettair neutraal uitkomen." (BladNA nr.12 dec. 2005)