Het loslaten van controle is wat van alle partijen gevraagd wordt bij Community Planning. In Meppel werd deze methode toegepast. Janjaap Ruijssenaars (Universe Architecture) legt uit wat deze methode inhoud en wat er geleerd kan worden van Meppel.
Bij Community Planning wordt in overleg met de opdrachtgever bekeken welke specialisten de opdrachtgever levert en welke door de opdrachtnemer worden ingebracht. Het ontwerpteam dat zo ontstaat moet de resultaten van de publiekssessiesvertalen. De verantwoordelijkheid ligt bij de opdrachtnemer.
Het proces kent vier essentiële episodes:
1
Algemeen:
De eerste is onderzoek en analyse, uitgevoerd door de opdrachtnemer en gevoed door de opdrachtgever. Het houden van interviews, bestudering van beleidsplannen, tekeningen, kaartmateriaal, geschiedenis, gevoeligheden en beperkingen leveren een document op dat als door het gehele ontwerpteam gekend en onderschreven basis dient. Conclusie van dit document zou moeten zijn wat de wenselijke en reële vraagstelling is voor de publiekssessies is.
Meppel:
Hoewel er een gedegen analyse had plaats gevonden is het wenselijk om bij toekomstige projecten in nog sterkere mate, en gezamenlijk, tot de gewenste uitgangspunten voor de publiekssessies te komen. Dat kan onnodige spanningen tijdens de korte ontwerpperiode voorkomen.
Van enkele specifieke groepen werd tijdens aparte workshops informatie verzameld over hun ervaringen en belevingen van 'wonen'. Er waren voorbereidende workshops met bewoners van een wooncomplex voor senioren, met jongeren, met leden van de Dorpsraad Nijeveen en met VAC Wonen Meppel.
2
Algemeen:
Tweede episode is de openbare deelname van geïnteresseerden of belanghebbenden. Gedurende deze dagen wordt op verschillende, gestructureerde, manieren informatie verzameld. Van discussies, geleid door onafhankelijke bekwame personen, wordt nauwkeurig verslag gedaan. Van ontwerpsessies worden tekeningen geordend en bewaard. Van informele gesprekken worden notities gemaakt. Resultaten van deelworkshops worden tussentijds door deelnemers aan elkaar gepresenteerd, waardoor de dilemma´s bij het kiezen inzichtelijk worden.
Meppel:
– Met rond de 500 deelnemers tijdens het gehele proces was dit, voor een nieuwbouwlocatie, zonder meer succesvol. Het heeft een positieve betrokkenheid gegenereerd onder de bevolking van Meppel en omstreken.
3
Algemeen:
Met de verzamelde informatie uit de eerste twee episodes trekt het ontwerpteam zich terug om binnen 5 dagen met het gevisualiseerd voorstel te komen. Het is voor de geloofwaardigheid essentieel in korte tijd in het openbaar te tonen wat er met de input van deelnemers is gedaan en welke afwegingen zijn gemaakt.
Meppel:
In Meppel trok het externe team, bestaande uit zo´n 24 personen en 4 verschillende nationaliteiten zich terug in een het landelijke Havelte. Een indrukwekkende en goed georkestreerde hoeveelheid werk is verzet in deze dagen. Binnen 5 dagen werd het resultaat van de intensieve werkzaamheden gepresenteerd in de kerk van Meppel Het is, lerend van de ervaring, wenselijk om met een kleiner team te werken.
4
Algemeen:
Vierde episode is de verslaglegging van het doorlopen traject in het procesdocument.
Verdere uitwerkingen van delen van het plan kunnen in deze periode plaatsvinden.
Meppel:
– In deze periode is in Meppel meer werk verzet dan gebruikelijk. Dat had voorkomen kunnen worden door in de voorbereidingsfase de mogelijkheden en beperkingen van het Masterplan intensiever met elkaar in kaart te brengen en te bediscussiëren.
Het ligt voor de hand dat een eerste toepassing van deze methode in Nederland verbeterpunten oplevert voor toekomstige projecten. Het siert de gemeente Meppel dan ook dat zij dit experiment aanging.
Ondanks het signaleren en aanpakken van genoemde verbeterpunten bij toekomstige projecten, kun je terugkijkend zeggen dat het juist ook die zaken waren die openingen boden en het plan gaandeweg sterker maakte.
Geen opgave waar geen ogenschijnlijk onverenigbare uitgangspunten vorm moeten krijgen. Dat iedereen hier deel van uit kan maken scheelt de politiek een hoop tijd en concentreert de kopzorgen, weliswaar verhevigd, in een overzichtelijke periode.