Midden in Utrecht ligt het Domplein met meer dan 2000 jaar historie. Een plek waar de verhalen over het verleden spannender zijn dan de plek zelf. Met een meerjarig programma wil de stichting Domplein 2013 het plein transformeren.
De afgelopen decennia zijn al diverse pogingen ondernomen om tot een herinrichting van het Domplein te komen, maar volgens stichting Domplein 2013 ligt het plein er nog steeds verwaarloosd bij. Met de formule 7×7 zeven lagen geschiedenis worden in zeven jaar tijd zichtbaar gemaakt – worden 21 projecten gerealiseerd die het Domplein geleidelijk een ander karakter moeten geven. Een van de projecten is het markeren van de muur van het Romeinse Castellum. Hiervoor vroeg Domplein 2013 vijf bureaus een voorstel te maken. De besloten prijsvraag werd gewonnen door OKRA landschapsarchitecten.
Het Castellum was een plek om de omgeving te beheersen; een halte op de route langs de Rijn, langs de grenzen van het imposante Imperium Romanum. Vanuit deze post werd voor veiligheid en rust in de omgeving gezorgd. De handelaren en ambachtslieden schurkten zich graag tegen zo een beveiligingspost, maar zij zaten buiten. Binnen was alleen voor de soldaten.
De Castellummuur markeert de overgang in beleving. De muur, aanwezig op 4 meter onder de grond, krijgt in het voorstel van OKRA een verwijzing in de straat en op het plein. Recht boven de Castellummuur wordt in het straatvlak een lijn gemaakt van zwarte metalen elementen. Ze hebben de breedte van de muur, 80 centimeter. Bij de stoepen zijn ze vlak, in de rijbaan hellend. Ze maken de overgang van de geprofileerde straten naar de vlakke pleinvloer. Dertig centimeter boven de elementen scheert een groene lichtstraal over de verharding. Alleen bij de Castellumpoorten is de lichtlijn onderbroken. Flarden rook komen uit de lijngoot in de metalen platen en verraden de aanwezigheid van de lichtstraal. Bij regen of mistig weer en na het invallen van de duisternis wordt de lijn nog beter zichtbaar.
De markering is net zo geluidloos als de stille archeologische getuige onder de grond. De kleuren zijn aards en schimmig, refereren aan een ver verleden in de vruchtbare rivierdelta en aan beboste ruines in de donkere middeleeuwen daarna. Op bijzondere dagen verandert het groene licht van kleur; geel bij katholieke feestdagen, oranje op koninginnedag, blauw bij de aanvang van het academisch jaar. En bij speciale gelegenheden wordt de rook geïntensiveerd tot een mistgordijn dat de overgang naar het Domplein nog dramatischer maakt.
Het is de verwachting dat in de tweede helft van 2007 begonnen wordt met de uitvoer van dit project.