Recensie

Sites & Stories – audiotour

Haast onmogelijk om te missen – na 5 juni heeft Rotterdam een coalitie van 40 paars gemerkte gebouwen. Geen politiek vaandel, maar het ontwerp van Studio VollaersZwart voor Sites & Stories. Een visuele ingreep waarmee 40 gebouwen worden uitgelicht die gezamenlijk een overzicht geven van 100 jaar moderne architectuur in Rotterdam.

De audiotour is één van de activiteiten uit het gevarieerde programma van Sites & Stories, die allemaal plaatsvinden in of rond één of meerdere van deze gebouwen. Maar alleen de audiotour belooft ons iets over alle 40 te vertellen. Hoe dat werkt en of het ook werkt? Maar één manier om daarachter te komen. Voor ArchiNed ging ik op pad en onderwierp de audiotour aan de toets der praktijk.

Geheel ten dienste van een eerlijk en onbevangen verslag gooi ik mijn voorkennis overboord en doe iets wat ik in eigen stad nog nooit heb gedaan, ik breng een bezoek aan het VVV. En wat blijkt – niet geheel verrast – ik ben daar helemaal aan het goede adres.

De welhaast meer dan enthousiaste dame achter de balie weet mij zonder aarzeling in één keer op de juiste folderbak te wijzen, steekt me een stadsplattegrond toe en doet haar verhaal:

De audiotour kan gehuurd worden voor het bedrag van 7,- euro per dag, daar komt wel bij dat er per tour een borg van 25,- euro moet worden achtergelaten. Onmisbaar is de bijbehorende plattegrond, die voor 1,- euro van de hand gaat. Zowel de tour als plattegrond is Nederlands- en Engelstalig verkrijgbaar.

Wanneer ik helemaal overtuigd ben en me sta te bedenken dat ik niet moet vergeten om de bonnetjes te bewaren voor ArchiNed zie ik de dame bedenkelijk op haar horloge kijken en vervolgens naar mij.

‘Wij gaan hier om half zes dicht, het is nu half vier…’

‘U hoeft natuurlijk niet alle 40 gebouwen, maar om nu nog…, is misschien toch een beetje zonde.’

Ik knik begrijpend en enigszins teleurgesteld waarop de dame vraagt of ik in Rotterdam woon en internet tot mijn beschikking heb? Na ‘ja, ja’ te hebben geantwoord zie ik de dame weer opklaren en verteld ze me over de site Rotterdam2007.nl.

En inderdaad, de audiotour laat zich zonder problemen downloaden. Wel even opletten, het is een zip-bestand, dus eerst uitpakken alvorens op mp3-speler, Ipod of telefoon te parkeren. Met de tour op scherp in mijn mp3-speler en speciale audiotourstadsplan in de aanslag, fiets ik op een heerlijke lente- avond de stad in. De audiotour bestaat uit 40 op zichzelf staande fragmenten, dit geeft de vrijheid om te kiezen waar wel en waar niet halt te houden. Ik rijd mijn eigen route, ga voorbij aan de aantrekkelijk uitziende terrassen aan de Oude Haven, en besluit om te beginnen met Het Witte Huis.

Het fragment begint met muziek die ons naar de tijd waarin Het Witte Huis is neergezet moet brengen. Daarna een anekdotisch verhaal van een mevrouw die als meisje in Het Witte Huis haar maagdelijkheid verloor inzake het fenomeen lift.

‘We bleven in de hal voor een deur staan en mijn vader vertelde dat we straks dwars door die muur naar boven gingen. Ik dacht, hoe kan dat nou? Tja, wist ik véél.’

Hierop volgen een aantal fragmenten uit de tijd van welleer die wisselend Het Witte Huis bejubelen of juist verafschuwen.

Mijn volgende stop is het Stadhuis. Erg leuk vind ik wat wordt verteld over het toenmalige gemeentebestuur. Het kwam hen, behalve dat er een nieuw gemeentehuis nodig was, ook wel erg goed uit om juist die plek aan te wijzen. Met de bouw van het stadhuis op die plek kon namelijk meteen ook de hoerenbuurt plat waarmee ze al jaren in hun maag zaten.

Dan vind ik het tijd om eens wat moderne architectuur op Rotterdam’s Zuidelijke Maasoever te inspecteren. Ik begin bij de Erasmusbrug, ook één van de 40. De brug heeft opmerkelijk genoeg geen paars kenmerk gekregen. Inmiddels heb ik me laten vertellen dat hij ’s nachts prachtig paars verlicht wordt. Maar het enige wat ik aan paars kan ontdekken, is een onbeduidend bordje met een telefoonnummer.

Op de Kop van Zuid bezoek ik het Luxor Theater, de Aankomsthal Holland Amerika lijn en mijn laatste gebouw op Zuid, tevens hekkensluiter in het overzicht van 100 jaar moderne architectuur in Rotterdam: Montevideo.

De Euromast, beeld: Studio VollaersZwart

Vervolgens fiets ik door de Tarwewijk en de Milinxbuurt en duik de tunnel in om weer veilig aan de Noordkant van de stad boven te komen. Daar houd ik direct halt om naar fragment nummer twaalf te luisteren. Dit had evengoed aan de Zuidzijde van de tunnel gekund want het betreft namelijk de tunnel zelf, met haar ventilatiegebouwen aan weerszijde. Ik doe een ontdekking. De tunnel is in gebruik genomen op 14 februari 1942. En ik altijd maar denken dat in die periode onze Oosterburen in Rotterdam alleen sloopwerkzaamheden toestonden.

Ik vervolg mijn tour en kom bij de Euromast (nr. 19). Als ik luister naar een polygoonuitzending die melding maakt van een feestelijke opening en bezoek van hotemetoten, valt mijn oog ineens op weer zo’n paars bordje met telefoonnummer. Dit keer aarzel ik geen moment, en bel het nummer:

’Welkom bij de audiotour van Sites & Stories’.

Nadat ik in het keuzemenu 19 heb ingegeven, luister ik weer naar dezelfde polygoon uitzending, maar nu op mijn mobiel! Verwarmd door mijn eigen doortastendheid vind ik het welletjes en ga naar huis.

De audiotour van Sites & Stories brengt ons muziek, anekdotes, journaaluitzendingen en andere (vaak grappige) informatie uit, of verwijzend naar, de tijd waarin het desbetreffende gebouw werd neergezet. De fragmenten zijn opgeteld een verzameling van indrukken die 100 jaar moderne architectuur in Rotterdam met name op maatschappelijk vlak heeft opgeleverd. Maar bovenal is de tour erg leuk, op vele manieren te gebruiken, en voor iedereen te begrijpen.

Dus of je nu van plan bent om alle 40 gebouwen langs te gaan of slechts een kleine selectie maakt, er een fietsroute van wil maken of een stadswandeling, alleen de website bekijkt of met mp3-speler en plattegrond in bed kruipt, in alle gevallen zeg ik: ‘doen!’