Tegenover het grootstedelijk geweld op de architectuurbiënnale zet de tentoonstelling A Better World – Another Power de kleinschalige ingreep en het locale verhaal. In de bovenzaal van het NAi zijn presentaties te zien van FAST, Jeanne van Heeswijk en Dennis Kaspori, CUP en Santiago Cirugeda – architecten en kunstenaars op zoek naar een alternatieve benadering van de bebouwde omgeving.
Power to the people was ook een goede titel voor de tentoonstelling geweest. De deelnemers zoeken naar manieren om burgers meer invloed te geven op hun omgeving. Het gaat daarbij niet alleen om daadwerkelijke vormgeving, maar vooral ook om bewustwording. Zo ontwikkelt CUP (Center for Urban Pedagogy) uit New York educatieve projecten waarin deelnemers wordt getoond hoe bepaalde stedelijke situaties ontstaan en functioneren. Naar aanleiding van een ontwerpprijsvraag voor een park op de voormalige stortplaats van de stad New York, werd samen met jongeren gekeken hoe het proces van afvalverwerking wordt georganiseerd. Dit onderzoek resulteerde in een educatief pakket met video en posters, te zien in het NAi. Daarnaast werd een alternatief ontwerp voor het park gemaakt, met het thema afval in de hoofdrol. CUP wil jonge mensen niet alleen bewust maken van stedelijke processen, maar hen ook aanzetten tot actieve deelname. Als burger in een democratie kun je invloed uitoefenen op je omgeving, is de boodschap.
In het project Face Your World werken Jeanne van Heeswijk en Dennis Kaspori samen met jongeren van een VMBO-school in Slotervaart. De leerlingen maakten een ontwerp voor een park in deze Amsterdamse wijk. Een concrete opgave voor een locatie in hun eigen leefomgeving, Van Heeswijk en Kaspori kregen het namelijk voor elkaar dat dit park er ook echt komt. Een park voor en door de buurt dus eigenlijk, want vrienden en familie van de jongeren werden door hen actief bij het ontwerpproces betrokken.
Een ander project dat Van Heeswijk en Kaspori tonen is het Dwaallicht van Nieuw Crooswijk. In deze Rotterdamse multiculturele volksbuurt, die grotendeels gesloopt wordt om weer te herrijzen als aantrekkelijke woonomgeving voor de middenklasse, werden de verhalen van de vertrekkende bewoners over hun leven in de wijk verzameld. Deze verhalen werden samen met historisch gegevens verwerkt tot één groot manifest van een volkswijk. Een boek dat verteld over dat wat straks min of meer wordt uitgegumd.
Foundation for Achieving Seamless Territory (FAST) toont in een tijdslijn de geschiedenis van het Palestijnse dorp Ein Hud in Israël. Tijdens de Israëlisch-Arabische oorlog van 1948 ontvluchten vele Palestijnse bewoners hun dorpen. Velen eindigden in de beruchte vluchtelingenkampen waar zij en hun nakomelingen vaak nog steeds verblijven, enkelen trokken naar de steden of stichten nieuwe dorpen. Leden van een Palestijnse familie uit Ein Hud vestigden zich niet ver van hun voormalige woonplaats. De nieuwe nederzetting werd tot 2004 niet erkend door Israël, werd bedreigd met ontruiming en sloop en had geen recht op voorzieningen als elektriciteit en water. FAST vestigden de aandacht op de problemen van Ein Hud door een internationale prijsvraag uit te schrijven voor een nieuw masterplan voor het dorp. Door een bestaande misstand te analyseren en het internationaal onder de aandacht te brengen en tegelijkertijd samen te werken met de betreffende gemeenschap, hoopt FAST een bijdrage te leveren aan verandering en verbetering.
Tenslotte verwelkomt Santiago Cirugeda de tentoonstellingbezoeker met de mededeling dat de stadsrecepten die hij in het NAi toont publiek eigendom zijn. Wel waarschuwt hij niet verantwoordelijk te zijn voor de fysieke of intellectuele risicos die burgers lopen bij het gebruik ervan. De recepten bestaan uit snel en eenvoudig op te zetten structuren van goedkope materialen. Vaak zijn het bouwsel die zich op of aan bestaande gebouwen hechten. Zo levert hij een recept voor een woning op het dak van een gebouw in het centrum van Sevilla. Met zijn illegale ingreep becommentarieert Cirugeda het statische karakter van het beschermde historische centrum van Sevilla. Zijn ontwerpen verschaffen niet alleen praktische en goedkope oplossingen, maar leveren ook kritiek op, of maken gebruik van, bestaande regelgeving.
Opvallend aan de tentoonstelling is de beeldtaal die gebruikt wordt. Om bewoners en jongeren te bereiken wordt op eenvoudige en directe manier gecommuniceerd. Zo ook CUP, hun presentatie ademt educatie, met zijn felle kleuren en heldere pictogrammen. Cirugeda presenteert zijn recepten in een stijl die doet denken aan de Ikea-handleiding, aangevuld met foto’s van de projecten in uitvoering. Jeanne van Heeswijk en Dennis Kaspori hebben zich het meeste werk op de hals gehaald door een twee meter hoog uitklapboek (denk aan kinderboeken met pop-up-plaatjes) te maken. Alleen FAST hield het bij een klassieke tijdslijn met tekst, plattegronden en fotos en een maquette.
Het probleem van projecten die in belangrijke mate over communicatie gaan is dat ze zich moeilijk laten presenteren in een statische tentoonstelling. De kritische kantekeningen zitten vaak verscholen in teksten waar de bezoeker laten we eerlijk wezen vaak maar half aan toe komt. Een gefilmde documentaire of lezing levert wat dat betreft al snel een genuanceerder beeld op. Maar uiteindelijk gaat het in deze projecten in eerste instantie over doen, meedoen en samen doen, en niet over diepgaande reflectie of overdonderende esthetiek.