Feature

Architectuur en Geluk

Automobilisten die geen verkeersborden lezen maar zich oriënteren met behulp van herkenningspunten en gebouwen langs de straat moeten vanaf 4 april extra opletten. Op de Tilburgse Hasseltrotonde klinkt dan het startschot voor het Draaiend Huis. Het idee voor deze met het verkeer meedraaiende woning is afkomstig van John Körmeling die ook het Nederlands paviljoen op de Expo 2010 in Shanghai zal bouwen.

Ook de gemeente Tilburg heeft de ambitie zich meer te profileren als cultuurstad en vroeg Körmeling een kunstproject te realiseren. Als ode aan de doorzonwoning ontwierp de Eindhovense kunstenaar en architect een op rails rijdende variant. Körmeling wil met het project bereiken dat mensen op een andere manier zullen gaan nadenken over hoe wij wonen.

Het huis is een heuse four-wheel drive. Het rust op vier wielen die aangedreven worden door elektromotoren. Deze motoren worden van stroom voorzien middels een sleepcontact dat via een binnenrail in verbinding staat met een aantal zonnepanelen nabij de rotonde. Aanvankelijk wilde Körmeling het huis met dezelfde snelheid als het verkeer op de rotonde laten rondrijden. Uit veiligheidsoverwegingen is dat teruggebracht tot 1 rondje per 20 uur. Het zal dus niet snel gebeuren dat men, wachtend voor het stoplicht, door een vrijstaand rijtjeshuis zal worden ingehaald. Aan de zijkant (of is het een voorkant) van de woning is een bumper met sensor aangebracht die de elektromotoren uitschakelt bij harde wind of zodra er onverhoeds iets of iemand op de rails komt te liggen. Overreden worden door een huis, dat wil toch niemand?

Het Draaiend Huis is een serieuze woning die technisch gezien goed bewoonbaar is. Het object is gemodelleerd naar het roemruchte woningtype dat sinds de jaren ’60 furore maakte in Nederland. De maatvoering komt overeen met een doorsnee doorzonwoning en heeft een beukmaat van 5,10 meter. De verdiepinghoogte van 3,50 meter op de begane grond is aan de ruime kant. Het huis is goed geïsoleerd tegen warmte en koude. De 6 centimeter dikke wanden bestaan uit steenstrips en Polyurethaan panelen gemonteerd op stalen kokers (40×40 mm), de binnenzijde is met gipsplaten afgewerkt. De constructie is een verbeterde versie van het T-huis dat Körmeling ontwierp voor Park Valkenberg in Breda (2002). Het dragende hoofdframe van de constructie bestaat uit stalen T-profielen (eveneens 40×40 mm). Het dak is bedekt met de verbeterde Hollandse dakpan. Tussenwanden zijn achterwege gelaten om het doorzon-effect te versterken. Om het geen modelwoning te laten lijken ontbreken meubels. ’s Avonds zal het huis van binnen uit worden verlicht. Het huis is voorzien van een met kunstgras beklede voortuin en een achtertuin die eveneens ronddraaien. De rotonde zelf is ingezaaid met gras.

Het ideaal van geluk vinden in de eigen straat keert ook terug in het paviljoen dat Körmeling in opdracht van de Rijksbouwmeester ontwierp voor de wereldtentoonstelling Expo 2010 in Shanghai. Het thema van deze wereldtentoonstelling is ‘Better City, Better Life’. Geluk begint volgens Körmeling in de eigen straat: in het eigen huis en samen met buurtbewoners. Het idee achter Happy Street was dan ook om een mix van functies in een zekere dichtheid bij elkaar te brengen waardoor een gemeenschap ontstaat. Binnen het gegeven perceel ontwierp Körmeling een 450 meter lange meanderende straat waarlangs bekende Nederlandse architectuur terug te vinden is. Zo staan hier replica’s van filmhuis Cineac van architect Duiker, een gebouwtje van Dudok en een doorzonwoning van Maaskant. De constructie van de panden is vergelijkbaar met die van het Draaiend Huis met als aangenaam verschil dat Happy Street wel toegankelijk is. Binnen zijn allerlei slimme Nederlandse vindingen tentoongesteld die het leven kunnen veraangenamen.

Körmeling wil niet dat het paviljoen op een geforceerde versie van de Nederlandse werkelijkheid lijkt en heeft er bewust voor gekozen het maaiveld te voorzien met kunstgras en fake water. Er is ook een link gelegd met de Chinese context van dit paviljoen. Centraal element binnen Happy Street bevindt zich een gebouw in de vorm van een lotusblad, waarin zich de V.I.P. lounge bevindt. De vorm is geïnspireerd op de kroon van het Westin hotel in Shanghai. De rode kleur van de bestrating verwijst naar de Chinese traditie waarin de kleur rood onder meer synoniem is voor geluk.

In afwachting van het in Shanghai te realiseren paviljoen zullen we het voorlopig moeten doen met het Draaiend Huis. Het nabijgelegen hotel de Postelse Hoeve heeft inmiddels een aanvraag ingediend om in het huis een bruidsuite te mogen realiseren. Dat zal de nodige creativiteit vergen van dienstdoende ambtenaren omdat het pand nog niet helemaal voldoet aan het bouwbesluit, er is bijvoorbeeld geen aansluiting op het riool. Laat dat het geluk van mensen niet in de weg staan.