Feature

Olympische Architectuur

Als op 8 augustus de Olympische Spelen in Beijing worden geopend, zullen het Vogelnest en de Waterkubus alle aandacht opeisen, maar naast deze architectonische iconen (ver)bouwden de Chinezen nog 29 andere stadions, een selectie.

Ieder van de 31 stadions belichaamt de geest van de Olympische Spelen, die afwisselend de Groene, High-Tech en Mensen Spelen worden genoemd. De 31 sporttempels vallen uiteen in 12 nieuwe, 11 gerenoveerde en 8 tijdelijke. De tijdelijke stadions zijn voor sporten zoals boogschieten, hockey, beachvolleybal, bmx, honkbal, triatlon en wielrennen. Voetbal, boksen, volleybal, softbal, waterpolo en mountainbike vinden plaats in enkele van de bestaande en gerenoveerde stadions. De nieuwe stadions werden, volgens Chinese traditie, opgetrokken in een record tempo en huisvesten basketbal, tennis, baanwielrennen, zwemmen, atletiek en worstelen.

Basketbalstadion

In het westelijke deel van de stad, daar waar de 31 kilometer lange metrolijn nr. 1 de vierde ringweg kruist, ligt het Wukesong metrostation. Op 300 meter afstand van dit station ligt het basketbalstadion. Het Zwitserse architectbureau Burckhardt+Partner won de ontwerpwedstrijd voor de basketbaltempel en stelden voor dat de gevel dienst zou doen als een groot televisiescherm. In de loop van het proces moesten zij het ontwerp uit handen geven aan het Beijing Architecture Research Institute, die de Zwitserse creativiteit normaliseerde met Chinees pragmatisme en de simpele doos bekleedde met golvende lichtbruine aluminium panelen waarachter een enorme glazen gevel schuilt. De opeenvolging van dynamische stroken die zichtbaar boven de dakrand uitsteken geven van afstand de indruk van een bamboegevel. Deze façade valt in de categorieën groene en high-tech spelen; het reflecteert 80 procent van de warmte en leidt tot een energie besparing van 60 tot 70 procent. Binnen kunnen 18.000 mensen plaatsnemen en de wedstrijden volgen op de eerste HD LED schermen in China.

Tenniscomplex

foto’s Bert de Muynck

Tennis

Het paradepaardje van de Olympische Spelen in Beijing is de aanleg van een immens Olympisch Park ontworpen door Sasaki Architects, met een oppervlakte van 580 hectare. In het noordoosten liggen drie tennistempels. Die hun inspiratie halen uit de lotusstructuur, een structuur opgebouwd uit 12 tribunes. Deze Chinese referentie is niet een puur gratuite interpretatie van de groene gedachte; het is een zelfreinigend gebouw dat middels een geraffineerd rioolwaterzuivering systeem 100 procent van het afvalwater zuivert, waaronder het zweet van de atleten. Het geheel doet echter aan als een groep verdwaalde betonnen lotussen in een dorre woestijn. Naar verwachting zullen dit jaar de warmste dagen in Beijing vallen tussen 10 en 17 augustus 2008, wanneer ook de tenniscompetitie plaats vindt, de tribunes zijn dan ook zo ontworpen en georganiseerd dat die een ideale luchtcirculatie mogelijk maken.

Mens Spelen

Een belangrijk aspect van de Olympische architectuur en infrastructuur in Beijing is gericht op het post-Olympisch gebruik. Binnen het geheel van de stedelijke ontwikkeling zijn de stadions zo geplaatst dat ze met het openbaar vervoer eenvoudig te bereiken zijn, daarnaast geven ze de verschillende districten een sportief programma en dragen bij tot de infrastructurele en programmatische vernieuwing op bestaande universiteitscampussen. Het uiteindelijke architectonische resultaat overstijgt de middelmatigheid van bestaande stadions en sluit nauw aan bij de economisch sprong die dit land maakt, waar ruimte voor de consumptie van massaspektakels die van de partijpolitiek aan het overstijgen is.

Stadion gewichtheffen

Gewichtheffen & Worstelen

’s Werelds imposantste gewichtheffers verzamelen zullen zich in het pas gerenoveerde stadion op de campus van de Beijing University of Aeronautics & Astronautics. Dit stadion uit 2001 behield in het recente proces van renovatie hetzelfde UFO-achtige uiterlijk. Binnenin veranderde, via een aantal groene en high-tech ingrepen, het socialistische gymnasium in een tempel waar Oost-Europese olympische Popeye’s met gewichten kunnen jongleren. Zoals het past met dergelijke indrukwekkende non-architectuur is dit het werk van de onbekende architect. Het stadion waar de worstelaars elkander zullen optillen is daarentegen subtieler, de vormelijke gelaagdheid maakt ruimte voor 400 daklichten die zowel op zonnige dagen (uitzondering) als bewolkte dagen (regel) het licht binnenin gelijkmatig verspreiden, tevens maakt het de ventilatie binnenin makkelijker.

Velodrome

Baanwielrennen

Enkele metrostops westelijk van Wukesong ligt de Laoshan Velodrome, dat weinig inspiratievol met een vliegende schotel wordt vergeleken. Het gebouw is 33,8 meter hoog en kan 6000 toeschouwers opvangen, inclusief 3000 tijdelijke. Het velodrome is China’s eerste wielrennerspiste, 250 meter lang, gebouwd uit houten structuur. De UFO is opgebouwd uit een geweven stalen structuur van 1400 ton staal en is een variatie op het winnende ontwerp van het Duitse bureau Schuermann Architects, die een wielvormig gebouw ontwierpen. De Duitse architecten behielden hun status als architecten maar moesten er vrede mee hebben dat enkele Chinese ingenieurs er een hoedje op pasten waarmee de meest ideale klimatologische omstandigheden kunnen worden gerealiseerd.