Het verbeteren van de veiligheid tegen overstromingen bij de kust en de grote rivieren en een groter en waterrijker Groene Hart is één van de speerpunten van de Structuurvisie Randstad 2040. Daarnaast kiest het kabinet voor internationaal krachtige en aantrekkelijke steden met metropolitane parken en een betere aansluiting op het internationale netwerk van hogesnelheidstreinen samen met een beter regionaal openbaar vervoer. Het kabinet start ook een onderzoek naar nieuwe Randstad Sleutelprojecten. Dat staat in de Structuurvisie Randstad 2040, die de ministerraad op vrijdag 5 september 2008 heeft vastgesteld op voorstel van minister Cramer van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, minister Eurlings van Verkeer en Waterstaat en minister Verburg van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit.
De Structuurvisie Randstad 2040 is bedoeld om het hoofd te bieden aan de achteruitgang van de leefbaarheid, klimaatverandering, bereikbaarheidsproblemen, een toenemende ruimtevraag en om Nederland mooi te houden. Hierin staan algemene sociale en economische opgaven, ruimtelijke beleidskeuzen en de bijbehorende acties. De visie is een mijlpaal binnen het kabinetsprogramma Randstad Urgent. De structuurvisie Randstad 2040 concentreert zich op vier grote opgaven:
Veiligheid tegen overstromingen
Het kabinet wil de veiligheid tegen overstromingen garanderen. De klimaatverandering vraagt om een extra inzet voor het versterken van de kust en de dijken bij de grote rivieren. Daarnaast en in lijn met het advies van de Deltacommissie moeten bijvoorbeeld de knelpunten bij Rotterdam en Dordrecht worden opgelost.
Van Groene Hart naar Groenblauwe Delta
Het Groene Hart wordt onderdeel van een grotere aaneengesloten Groenblauwe Delta met aansluitingen op het IJsselmeer, de Noordzee en de Zeeuwse wateren. Dat betekent dat ruimte ontstaat om de effecten van de klimaatverandering te ondervangen. Meer groen nabij de steden is van grote waarde voor gezondheid, recreatie, natuur en beleving van de openheid. Dit biedt ook kansen voor nieuwe aantrekkelijke woonvormen.
Inzet op internationale, economische krachten in de Randstad
Het kabinet wil de internationale positie van de Randstad versterken door te profiteren van de diverse internationale krachten in Amsterdam en de specifieke internationale topfuncties van Rotterdam, Den Haag en Utrecht alsmede de greenports. Bovendien wil het kabinet deze steden goed opnemen in het netwerk van internationale hogesnelheidstreinen naar het zuiden (België, Frankrijk en Engeland) en het Oosten (Duitsland en Midden-Europa) ter versterking van hun internationale krachten.
Bruisende steden in een aantrekkelijke omgeving
Tot 2040 moet er naar verwachting voor 500.000 woningen een plek worden gevonden in de Randstad. Uitbreiding van Almere, inclusief adequate infrastructuur is daarbij cruciaal. Ook de locaties in Haarlemmermeer, Valkenburg en de Zuidplaspolder passen in deze aanpak. Het kabinet zet erop in 40 procent van deze opgave in de steden te realiseren, onder meer door compact bouwen (bijvoorbeeld hoogbouw). Deze steden vragen niet alleen om een goede en aantrekkelijke woonomgeving, maar ook om vrijetijdsbesteding en recreatie in een mooi landschap. Het kabinet kiest daarom voor de ontwikkeling van enkele metropolitane parken met internationale allure, waar stad en groen samenkomen. Fontainebleau bij Parijs, Central Park in New York of Hyde Park in Londen zijn inspiratiebronnen. Gebieden als Midden-Delfland, Valkenburg, Waterland en Deltapoort kunnen mogelijke locaties zijn. Ook kiest het kabinet voor een impuls in een snel regionaal openbaarvervoer netwerk tussen de steden voor een goede bereikbaarheid van de steden en hun regios.
Vervolg
Om van de Structuurvisie Randstad 2040 een succes te maken is een koppeling gemaakt met de projecten uit het Programma Randstad Urgent en wordt een koppeling gemaakt met de Mobiliteitsaanpak, de Agenda Landschap en het Nationaal Waterplan die binnenkort worden vastgesteld. Als onderdeel van het kabinetsprogramma Randstad Urgent en in het kader van het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport worden, onder leiding van het ministerie van VROM, verkenningen uitgevoerd naar enkele Randstad Sleutelprojecten. Dat zijn projecten voor de periode na 2020. Het kabinet denkt hierbij bijvoorbeeld aan de organisatie van Olympische Spelen, aan ruimtelijke maatregelen voor deltaveiligheid en aan grootschalige stedelijke transformaties met internationale allure.
Uitvoering heeft plaats in samenwerking met andere overheden, marktpartijen, maatschappelijke partijen en burgers. Het kabinet wil dat op grotere schaal wordt samengewerkt op het gebied van wonen, werken en recreëren. Rotterdam-Den Haag vormt hiervoor de kern van de zuidelijke Randstad en Amsterdam-Almere-Utrecht de kern van de noordelijke. Het kabinet is al gestart met een vijftal uitvoeringsallianties, voor metropolitane parken, havensamenwerking Rotterdam-Amsterdam, stedelijke transformatie, Den Haag als internationale stad en knooppunt- en centrumontwikkeling.
Ter inzagelegging
De structuurvisie is tot stand gekomen met bijdragen en adviezen van regionale overheden, vele burgers en professionele experts. Gelijktijdig met de vaststelling van de Structuurvisie Randstad 2040 is het PlanMER opgesteld waarin de duurzaamheids- en milieueffecten van deze visie in beeld zijn gebracht. De Structuurvisie Randstad 2040 en dit PlanMER worden tot eind oktober 2008 ter inzage gelegd. Daarmee wordt iedereen in staat gesteld te reageren op het resultaat. Eind dit jaar het kabinet de resultaten van de terinzagelegging bekendmaken.