Doe mee, maak ons land!

Iedere maand staat in Maak ons land een ander thema centraal, de komende maanden zijn dat wonen, werken, vrije tijd, groen en water. Deze maand is het thema mobiliteit aan de beurt. In de tentoonstelling staan véél borden met véél statements, waar je na een tijdje wat lamgeslagen van wegloopt. Het spel The Making Of daarentegen daagt wel uit tot meedenken en is vermakelijk bovendien.

Terwijl op 23 november 2008 de sneeuwvlokken in steeds dichtere drommen naar beneden vallen en de ANWB een ‘spitsalarm’ voor de volgende ochtend afgeeft, buigen zich in het NAi vijf koppels over de problemen rond mobiliteit, om deze voor eens en altijd uit de wereld te helpen. Althans, dat is de ambitie.

In het midden van de grote zaal staan vrolijk gekleurde schoolbankjes in een cirkel. Hier wordt het spel gespeeld. Ieder team krijgt een ambitie en een fenomeen voorgelegd. Ambities gaan over dat wat wij, de Nederlanders, graag zouden willen bereiken. Fenomenen zijn dat wat we daarbij in de praktijk tegenkomen. De teams moeten een plan bedenken dat ambitie en fenomeen met elkaar in overeenstemming brengt – of ervoor zorgt dat het fenomeen het nakijken heeft.

Achter het paarse bankje hebben een vader en zoon plaatsgenomen, zij moeten het fenomeen dat de Nederlandse regering grossiert in loze beloftes als het gaat om mobiliteit, verbinden met de ambitie ‘een betere wereld begint bij…’. Tegenover hen moet het blauwe team de ambitie ‘volle auto’s, wegen leeg’ zien te combineren met het fenomeen ‘jammer, de goedkope olie is op’. En ook de andere koppels krijgen ieder een probleem voorgelegd.

De teams slaan druk aan het overleggen, er wordt getekend, rondgelopen door de tentoonstelling en weer overlegd… tot spelleider Hans aangeeft dat het tijd is voor de volgende ronde.

Met verve presenteren de deelnemers hun ideeën. Team blauw laat alle auto’s op elektriciteit rijden. Daarvoor zullen de snelwegen omgebouwd worden tot energiecentrales die zowel energie opwekken en opslaan, als afgeven. Paars beloont de matige rijder; wie minder rijdt betaald minder belasting. Daarnaast zijn er bonuspunten te verdienen, in te leveren bij pretpark of kruidenier. Oranje combineert keiharde regelgeving (alleen in de auto zitten wordt onbetaalbaar) met hippe communicatienetwerken als Hyves, waar mensen met gedeelde interesses elkaar vinden om samen te rijden – carpoolen op maat. Het groene team haalt het transferium uit de oude doos en actualiseert het – geheel in lijn met hun kleur – met milieuvriendelijke toevoegingen: meer ruimte voor de fiets en een waternetwerk met bootjes. En als laatste lost team rood de drukte bij Schiphol op met de slogan ‘Spreid het vliegverkeer, mijd de drukte’. Zestienhoven bij Rotterdam wordt omgebouwd tot sober doch comfortabel en efficiënt alternatief voor Schiphol.

Prachtige plannen, maar zijn ze ook realistisch? De tegenspelers mogen in de laatste ronde van het spel hun bedenkingen bij de plannen van de ander inzetten als bezwaar. Om te kunnen winnen moeten die bezwaren uit de weg worden geruimd. Het plan van het blauwe team (elektriciteit opwekkende wegen) is volgens team paars onbetaalbaar. Blauw verdedigd zich: hun plan vraagt inderdaad om forse investeringen, maar die zullen zich op den duur terugbetalen. Er zit niets anders op, olie wordt immers schaars en het bestaande elektriciteitsnetwerk is er niet op berekend het gehele Nederlandse wagenpark van stroom te voorzien. Maar paars is niet overtuigd, het bezwaar blijft staan. Het oranje team maakt bezwaar tegen het bonussysteem van paars. Zij hebben helemaal geen zin in Center Parcs en willen geld voor hun bonuspunten. Paars past snel zijn regels aan, en weg is het bezwaar.

Ook de lobbyronde – de teams kunnen punten verzamelen die ingezet mogen worden om nog bestaande bezwaren uit de weg te ruimen – verandert niets meer aan de situatie. Vader en zoon achter het paarse bankje winnen overtuigend en ontvangen een warm applaus op deze koude novemberdag.