Nieuws

Archiprix 09 tweede prijs: Kartuizerklooster, een psychodyslepticum

In een tijd van voortschrijdende globalisering, van een dynamische 24-uurs economie en een eindeloze verstedelijking zal de stad meer en meer terrein winnen als de habitat voor de mens, aldus Servie Boetzkes. Door deze ontkoppeling met de natuur, de rurale en onherbergzame gebieden als vluchtoord, zal de wens te vluchten in ditzelfde stedelijke weefsel enkel aantrekken. Een nieuw op te richten kartuizerklooster in het centrum van Brussel vormt een rustpunt dat ruimte biedt aan deze groep van contemplatieven.

Het ontwerp van dit klooster is gebaseerd op de grensverkenning van de literatuur en de architectuur. De roman 'The Ticket That Exploded' van William S. Burroughs vormde het beginpunt. Het shockerende effect van deze tekst wordt ingezet voor een architectonisch experiment: het psychodyslepticum. Dit bewustzijnsverruimende middel dat een heftige storing in de psyche teweegbrengt, zal worden ingezet in de meest kansarme buurt van Brussel. Op deze plek is een krachtig middel gewenst dat de cumulatie van aanwezige belemmeringen voor groei en doorbloeding openbreekt. Het kartuizerklooster is het antwoord. Het biedt een plek voor innerlijke stilte voor een zeer introverte gemeenschap.
Het klooster is gehuisvest in een monoliet aan de rand van het centrum tegenover het zakelijke district. Door zijn overgedimensioneerde wanden biedt het een absolute afscherming tegen zijn stedelijke omgeving. De kloosterling ervaart slechts fragmentarisch en in stilte de stad, zijn woestijn.

Het betreden van het klooster vindt plaats door het bestijgen van een twaalf meter hoge ophaaltrap die absolute inclusie garandeert. Binnen dit klooster zorgt een stelsel van gangen, trappen en hefplateaus voor een continuïteit die de diverse ruimten aan elkaar weeft. Men kan eindeloos dwalen in dit bouwwerk. Zoals een stedeling kan dwalen door zijn labyrint de stad. Het interieur is groots en transcendent. De ruimten staan ten dienste van het belijden van het strenge geloof waarin de kloosterling zelf is gemarginaliseerd. Zijn doel is geestelijke verlichting door belijdenis en daarmee acceptatie van zijn ruimtelijke omgeving.
Lichte deformaties van het grondvlak dicteren de ruimte en geven zo een subtiele verdraaiing aan het kloosterleven. Het psychodyslepticum doet haar werk. Gevangen in een eindeloze ruimte van stilte zoekt de kartuizer zijn verlichting.

Het exterieur is door zijn witte verschijning een dissonant in het bestaande weefsel het tekent zich helder af tegen de grijze waas die Brussel overheerst. Het monolithische lichaam shockeert haar omgeving en neemt positie in.
Zelfs de realisatie van het klooster vraagt een straffe belijdenis. Enkel de meest pure grondstoffen vrij van verontreinigingen mogen gebruikt worden voor het verkrijgen van het witte betonnen oppervlak. Vervolgens wordt dit betonoppervlak handmatig teruggepolijst tot er een satijnen witte gloed ontstaat die vrij is van elke bekistingaftekening en ongelijkmatigheid. Monnikenwerk.
Een klooster in zijn meest pure en elementaire vorm als een decorum voor de belijdenis van een strenge geloofsorde, de orde der Kartuizers.

naam
Servie Boetzkes
email
website

opleiding / studierichting
TU Eindhoven  / architectuur

mentoren
Gijs Wallis de Vries, Jacob Voorthuis, Ralph Brodrück

wanneer begonnen met afstuderen
half 2006

wanneer klaar
januari 2008

favoriete ontwerper
Pawson, Tezuka, LC, Ando, Kerez, Zumthor, Adjaye, F.L. Wright, Vauban, HdM, AFGH, DDX, Ledoux, Sanaa, Jo Crepain (heel veel eerbied voor wat die man heeft betekent voor de architectuur in NL + B).

mooiste ontwerp ter wereld
Johnson wax, Echigo-Matsunoyama Musem of Natural Sience, Casa di Musica.

wat doe je nu
free-lancer