Het Marine Etablissement in Amsterdam is militair terrein dat wordt gebruikt door de landmacht, de luchtmacht en de marechaussee. Vorig jaar heeft de marechaussee een nieuw kantoor betrokken op het terrein. Het zwaar beveiligde complex is ontworpen door Wansleben Architekten uit Keulen.
In het centrum van Amsterdam, op Kattenburg aan het Oosterdok ligt het Marine Etablissement, een zwaar bewaakt terrein dat aan drie zijden omringt is door water en aan de landkant aan het zicht wordt onttrokken door een hoge zware bakstenen muur. Het Marine Etablissement is militair terrein dat wordt gebruikt door de landmacht, de luchtmacht en de marechaussee. Al jaren aast de gemeente Amsterdam op deze AAA-locatie, maar het ministerie van Defensie wenste nog niet te verhuizen. Met als belangrijke argument dat de marechaussee snel ter plekke moet kunnen zijn wanneer er rellen in de hoofdstad uitbreken. Ook in de nabij toekomst lijkt er geen sprake te zijn van een verhuizing want vorig jaar heeft de marechaussee een nieuw kantoor betrokken op het terrein.
Middels een Europese aanbesteding werd de opdracht aan het Duitse Wansleben Architekten gegund. Voor het ontwerp liet het bureau zich inspireren door de locatie en omgeving. Het ontwikkelde een concept dat gebaseerd is op historische en typologische metaforen; een, zoals de architect het omschrijft, fort dat zich opent naar de stad. Aan de zuidpunt van het Marine Etablissement ligt het voormalige 's Lands Zeemagazijn, het huidige Scheepsvaartmuseum. De vorm van dit gebouw, een kubus, werd gebruikt voor het op de noordelijke punt van het terrein gelegen nieuwe kantoor van de marechaussee om de ruimtelijke sequentie langs de Katenburgerstraat te completeren.
De betonnen gevel van het gebouw is bekleed met natuursteen, 1750 identieke ramen staan in een strak grid. Het roept het beeld op van een oproerschild met kijkgaten en creëert zo gevoelsmatig een enorme distantie. In het volume bevindt zich een binnenterrein, dat juist licht en open oogt. Via hellingbanen komt men op de getrapte binnenplaats die gebruikt wordt als parkeerplaats. Het dak van de parkeergarage is ingericht als tuin. De aan de binnenruimte gelegen kantoren zijn voorzien van grote glazen puien. Voor de te openen delen zijn gekleurde luiken geplaatst ter beveiliging van het complex. Architect Norbert Wansleben: For me architecture is about ambivalences between protection and presentation, meaning and riddles, order and chaos, formal and informal. Such ambivalences stimulate a second, repeated view. The curiosity of the viewer is the real aim: The building makes an unpredictable difference for those who experience it.
architect
Wansleben Architekten
opdrachtgever
Ministerie van Defensie
adres
Kattenburgerstraat 7, Amsterdam
functie
Administratiegebouw en politiebureau inclusief parkeren en stalling voor de Koninklijke Nederlandse Mareschaussee
opgave
De architect was gevraagd om een krachtige visie op het Marine etablissement te geven en om met een architectonische hoogwaardige oplossing te komen.
datum eerste schets
maart 2001
start bouw
december 2006
in gebruikname
maart 2009
tot hoever in proces betrokken
WAA is behalve architect ook total-engineer, bij dit project waren wij dan ook eveneens verantwoordelijk voor bouwfysica, constructie, projectmanagement, brandveiligheid, akoestiek, toezicht, directieondersteuning etc. Een extra hoge inzet hadden wij in het bijzonder tijdens de bouwfase om de uitvoeringskwaliteit te waarborgen.
m2
6500
bouwsom
14 miljoen
trots op
Esthetische verschijning in stedelijke context.
volgende keer anders
De samenwerking met de locale aannemer, een effectiever kwaliteitscontrole op bouwplaats.