Een zandmotor voor de kust van Zuid-Holland levert een dynamisch landschap, een rijke natuur, een unieke omgeving om te wonen en een versterkte zeewering op, én is de inspiratiebron voor het afstudeerproject van Eline Keus.
De opgave die ik mijzelf stelde is het maken van een woonwijk met een fascinerende leefomgeving in een herkenbaar landschap, de duinen. Niet in de bestaande duinen, maar in nieuwe duinen die voor de kust gaan ontstaan. Als stedenbouwkundige heb ik een fascinatie voor het creëren van gebiedsspecifieke woonomgevingen. Hierbij laat ik me sterk beïnvloeden door de huidige en/of historische kenmerken van het landschap. Mijn achtergrond als landschapsontwerper draagt bij aan mijn zoektocht naar wat het landschap kan betekenen voor de stedenbouw en visa versa. Het is geen statisch plan. Ik heb ontworpen op de symbiose van een steeds veranderend en groeiend landschap, natuur en tijdelijke vormen van wonen. Met als doel het winnen van land en natuur, financieel gedragen door een bijzondere woonvorm.
Ik woon nu alweer een tijd in Den Haag. Voor mij zijn de duinen een fascinerend landschap. Ze beschermen me tegen het water, ze bieden de mogelijkheid om te recreëren en geven ruimte aan de natuur. Het meest fascinerende is dat dit landschap altijd in beweging is. Duintoppen kunnen per jaar meters in hoogte verschillen, ze verplaatsen zich, ze groeien en krimpen. Ze leven als het ware. Met die levende factor ben ik gaan ontwerpen. Ik heb gezocht naar een manier van wonen die de dynamiek van het landschap kan opvangen.
Langs de kust tussen Hoek van Holland en Scheveningen Haven vond ik de mogelijkheid tot het ontwikkelen van wonen in een levend landschap. Voor die locatie worden plannen gemaakt voor de Zandmotor die de zwakke plekken in de kustverdediging moet versterken. Er wordt nieuw zand in de voorkust aangebracht waardoor het bestaande duinlandschap op een natuurlijke manier kan aangroeien. Deze groei heb ik opgepakt en onderzocht op zijn potenties. Mijn zoekproces leverde een plan op dat onlosmakelijk is verbonden met de duinen. Een woonmilieu dat net zo dynamisch is als de groei van het duinlandschap.
Het plan bestaat uit een raster van palen dat zand vangt, landschap creëert en het wonen faciliteert. De palen zijn zo vormgegeven dat ze, net als helmgras, met elkaar zand kunnen vangen. De palen staan in het meest dynamische deel van de duinen. Zodra het strand hoog genoeg is en er delen permanent droogvallen worden de palen op dit drooggevallen strand geplaatst. Het zand blijft tussen de palen liggen en vormt een duin. Op de palen worden woningen geplaatst. Het duin groeit en stijgt boven de palen uit. De palen en de woningen die onder dreigen te stuiven worden uit het systeem gehaald en vooraan in de 'palenmachine' teruggeplaatst. Dit betekent dat woningen elke vijf jaar worden verplaatst.
Het landschap groeit de zee in waardoor de kustverdediging wordt versterkt. Door de dynamiek van de duinen is het onmogelijk om op de geijkte manier het gebied te bewonen. Hier wonen de ware pioniers. Mensen die hun eigen woonplek creëren en bereid zijn om iedere keer weer van plek te veranderen. Reagerend op de groei van de duinen zullen ze elke keer hun woning innoveren met de opgedane kennis over het wonen in dit landschap. In deze nieuwe woonvorm ben je onlosmakelijk verbonden met de omgeving. Wonen, landschap en recreëren vloeien in elkaar over.
naam
Eline Keus
e-mail
opleiding / studierichting
Academie van Bouwkunst Amsterdam / stedenbouw
mentoren
Hans van der Made, Ron van Genderen, Wijnand Bouw, Stijn Kode, Rogier van den Berg, Arjan Klok
wanneer begonnen met afstuderen
september 2008
wanneer klaar
maart 2009
favoriete ontwerper
Jorn Utzon
mooiste ontwerp ter wereld
Fredensborg, North Zealand, Denemarken
1959-62
wat doe je nu
Ik werk nu bij Atelier PRO architekten. Daar ben ik onder andere bezig mijn afstudeerproject verder te ontwikkelen tot een systeem dat op verschillende plekken langs de kust is in te zetten. Dit doe ik onder andere samen met Deltares en Defacto.