Monique Sperling ontwierp een multifunctionele Afsluitdijk waar de verschillende functies als zeewering, het spuien van water, energieopwekking en verkeer op duurzame wijze geïntegreerd zijn, en met behoud van de ruimtelijke kwaliteit.
De Afsluitdijk moet aangepakt worden. Al was het alleen maar omdat de dam door de verwachte zeespiegelstijging niet meer voldoet aan de 'Wet op de Waterkering'. Rijkswaterstaat organiseerde op 14 maart 2008 het symposium 'Toekomst Afsluitdijk' waar een integrale aanpak van de problemen in combinatie met het benutten van aanwezige potenties werd bepleit. Het symposium vormt het uitgangspunt van dit plan. Een aantal problemen moet opgelost worden. Om te beginnen de verhoogde druk op de Afsluitdijk vanaf de Noordzee door de stijgende zeespiegel. Daarnaast moet er meer regenwater geleidelijker via de Afsluitdijk worden geloosd op de Waddenzee. De abrupte inlaten van zoet water in de zoute/brakke Waddenzee zorgen voor vissterfte en ziektes. Ook zijn er problemen op het niveau van de dijk zelf. Rijdend over de dijk ervaart men alleen het IJsselmeer, de Waddenzee gaat verscholen achter de dijk hetgeen een tweezijdige beleving in de weg staat. Ook voor de fietser is de dijk momenteel niet aantrekkelijk. Vanuit ecologisch oogpunt bekeken is de Afsluitdijk een barrière tussen een zoet en een brak/zout ecosysteem en belet de dam de natuurlijke waterstroom en de migratie van vissen tussen hun leef- en broedomgeving van de rivieren naar de Noordzee en vice versa.
Het doel van het ontwerp is een Afsluitdijk te ontwerpen die veilig is en zijn herkenbaarheid als icoon, die staat voor de eeuwige strijd tegen het water, behoudt. Het ontwerp conserveert de ruimtelijke kwaliteit van de Afsluitdijk en benut de potenties. De Afsluitdijk blijft als slank, lijnvormig element in het ontwerp bewaard. Ook de eenheid en de openheid blijft door kwelders en artificiële riffen te creëren. De kwelders hebben zowel een beveiligende, recreatieve als ecologische functie. De riffen geven naast bescherming tegen golven tegelijkertijd mogelijkheid tot menging van zoet en zout water waardoor het plan ook ecologisch een grote waarde heeft. Vissen vinden de brakwaterstroom en kunnen via een vistrap de dam passeren. De eigenschappen van de dam en zijn omgeving worden gebruikt om duurzame energie op te wekken door middel van osmose en zonnecollectoren. Het profiel van de Afsluitdijk is minimaal gewijzigd om de beleving van het water te vergroten en de herkenbaarheid te behouden. De dam is 2,35 meter verhoogd en het fietspad is verplaatst naar de IJsselmeerzijde.
Het ontwerp laat een multifunctionele Afsluitdijk zien, waar de productie van duurzame energie en het vergroten van de ecologische waarde geïntegreerd zijn in de hoofdfuncties van het garanderen van veiligheid, spuien van water en het vormen van een verbinding. De ruimtelijke kwaliteit van de dam is gebruikt en zo mogelijk versterkt zonder de herkenbaarheid en de icoonfunctie van de dam aan te tasten.
naam
Monique Sperling
email
website
opleiding / studierichting
Wageningen Universiteit / landschapsarchitectuur
mentor
Ingrid Duchhart
wanneer begonnen met afstuderen
maart 2008
wanneer klaar
januari 2009
favoriete ontwerper
niemand specifiek
favoriete project
Bo01, Malmö, Zweden
wat doe je nu
landschapsarchitect bij Hollandschap