Het project De Waalse Krook is een van de belangrijkste innovatieve projecten in hartje Gent. Het gelegenheidsteam RCR Arquitectes en Coussee & Goris won de prijsvraag na een Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester.
Vanuit stedenbouwkundig oogpunt wil men de site tussen de Walpoortstraat, de Ketelvaart, de Nederschelde, de Lammerstraat en het begin van de Sint-Pietersnieuwstraat, die er nu fel verwaarloosd bijligt, volledig renoveren en een nieuwe invulling geven. Twee gebouwen zijn daarbij essentieel: het voormalig Wintercircus en de nieuwbouw waarin de Bibliotheek van de Toekomst en het Centrum voor Nieuwe Media zullen worden ondergebracht. De site heeft de ambitie om een dynamisch kruispunt te zijn waar kennis en innovatie centraal staan. Het openbaar domein en de kades worden volledig heraangelegd. Er ontstaan meerdere pleinen met verschillende sferen en de relatie met het water rondom de site wordt hersteld. Twee bruggen voor voetgangers en fietsers zullen de site ontsluiten en moeten nieuwe, aangename wandel- en fietsroutes creëren in de binnenstad.
Via de Open Oproep werd de opdracht internationaal gepubliceerd in de zomer van 2009. Honderd gerenommeerde ontwerpers uit binnen- en buitenland schreven in. De Vlaamse Bouwmeester stelde een selectie van topkandidaten voor aan de opdrachtgever, de cvba Waalse Krook*, die uiteindelijk vijf teams selecteerde: Schmidt Hammer Lassen Architects – Londen; Van Berkel en Bos UNStudio – Amsterdam; Toyo Ito & Associates Architects – Tokyo; TV Aranda Pigem Vilalta arquitectes en Coussee & Goris architectenvennootschap BVBA – Girona / Gent; en THV Mateus Beel – Gent. Op 23 oktober 2009 kregen de vijf bureaus de opdracht om een voorstel van masterplan te maken voor de site Waalse Krook en een ontwerp voor de nieuwe Stedelijke Openbare Bibliotheek en het bijbehorende Centrum voor Nieuwe Media.
De Raad van Bestuur van de cvba Waalse Krook gunde de ontwerpopdracht definitief toe aan de tijdelijke vennootschap RCR Aranda Pigem Vilalta arquitectes (Girona) en Coussee & Goris architectenvennootschap bvba (Gent).
Het voorgestelde ontwerp van het winnende bureau vertrekt vanuit een zeer sterke relatie tussen het nieuwe gebouw en de verschillende componenten in de ruimere omgeving. Het is een zeer horizontaal ontwerp, opgebouwd uit verschillende niveaus die elk een verschillende functie hebben. De nieuwbouw bevat bovendien een kreuk waardoor ter hoogte van Korianderstraat en Platteberg een nieuw openbaar plein ontstaat. Op het plein, in de kern van de site, sluiten een aantal publieke functies aan: auditorium, restaurant, die ervoor zorgen dat het plein continu gebruikt wordt. Op het niveau daarboven vinden we een tweede, verhoogd plein dat rechtstreeks aansluit op de nieuwe bruggen en op die manier snelle verbindingen naar de rest van de stad realiseert. Het grote plein aan de voorkant dient als toegangsplateau, dat tegelijk ook de link zoekt met het jaagpad en het water.
De realisatie van het nieuwbouwproject, van ontwerp tot uitvoering, zal vijf jaar in beslag nemen. Vanaf 2012 zullen de nieuwbouwwerken op de site starten. De opening van de Bibliotheek van de Toekomst en het Centrum voor Nieuwe Media wordt gepland in het najaar 2015.