Nieuws

Westlake Bridge: ontwerp van een natuurervaring

Het eigenzinnig concept van dit buitenverblijf provoceert en klinkt als een fris statement. Je zou verwachten dat deze vakantiewoning veel meer omgeving verdient, althans meer dan een lapje groen in een sterk verknipt recreatiegebied. Maar dit is nu eenmaal België waar het surrealisme om elke hoek gluurt en zelfs aan de bomen groeit.

De optimale integratie van het buitenverblijf in zijn omgeving maakt de band zichtbaar tussen vrije tijd en wonen. Dat inzicht is lang niet zo vanzelfsprekend als we denken. Vrije tijd besteden we doorgaans buitenshuis. Maar ook in onze woning brengen we tegenwoordig veel vrije tijd door: met krant of boek bijvoorbeeld. En de laatste decennia zorgen vooral de tv en pc voor culturele verheffing, virtueel samenspel en olijk vermaak. In deze kleine terugtrekplek is de ervaring van natuur en groen ten top gedreven en geeft ze aan hoezeer individuele ontplooiing en recreatie elkaar weten te vinden.

Betekenisvolle plek
Het bureau Vanderperren bvba tast graag architecturale grenzen af zoals we in dit ontwerp van een tweede verblijf duidelijk zien. Hier werd op markante wijze het begrip ‘tweede verblijf’ opnieuw uitgevonden en geactualiseerd. Het woonproject etaleert een onderzoek naar een heel specifiek huiselijk domein. Daarbij stapte het bureau resoluut af van traditionele modellen. Deze keer geen heruitgave van een oerklassieke chalet. Architectenbureau Vanderperren bvba: “De plek betekent voor de opdrachtgevers een lieu de mémoire, een plaats waaraan jeugdherinnering en ouderlijk verleden kleven en dat gegeven vormde een belangrijk uitgangspunt.”

Rimpelend wateroppervlak
Het concept kwam niet ineens uit de lucht vallen, het groeide geleidelijk door de veelvuldige contacten en de opborrelende verhalen van de bouwheren. Architect Jos Vanderperren: “We zaten aan de oever van de vijver. De opdrachtgevers vertelden over hun vele avontuurlijke trektochten met de tent door Canada, over de overrompelende natuur van het land… De tent vormt een belangrijk component in dit verhaal en ook in ons ontwerp. Ik nam foto’s in de tuin en zag door de bamboe de speling van het dansende licht boven het rimpelend wateroppervlak. Er heerste op dat moment een en al betovering door de krachtige zuiderzon.”

De aanwezigheid van water inspireerde het kantoor om de vijver nog meer te betrekken in het concept. Zo rijpte stilaan de bruggedachte en de compactheid van de tent. Jos Vanderperren: “We hebben gezocht naar een optimale beleving en ervaring. De eerste vorm van het project verwees nogal letterlijk naar een tent maar daar werd na verloop van tijd van afgestapt.” Een al te letterlijke interpretatie zou te anekdotisch zijn. Een meer gelaagd en abstract concept waarin licht en tentgevoel spelen, gaf het project uiteindelijk sturing.

In de uitvoering ervan koos het architectenbureau voor een metaalstructuur met grote glasvlakken. De vele ramen geven uit op de omgeving en laten evenzeer zenitaal licht naar binnen stromen: de dialoog met de natuur is compleet en uitdagend.

Metaforische bijbetekenis
De brug vormt het dragend gedeelte en houdt de glazen stalen ‘kooi’ in een stevige constructieve greep. Dit deel is aan de publieke en ‘straatzijde’ bekleed met platen van cortenstaal. Het materiaal is niet zonder betekenis. Het oogt monolithisch en sculpturaal. De schakeringen van roestbruin laten zich rijmen met de vele bomen en de aarden grondkleuren. De metaforische bijklank van oxideren versus natuurlijke rotting ligt hier voor de hand. Het gerekte roestbruine balkvolume vormt de constructieve ruggengraat waaraan het glazen volume is opgehangen. In dit volume zijn verschillende functies ondergebracht: douchecel, berging, toilet, vestiaire, schoenenkast,wasmachine, keukentje, technieken. Rationaliteit ten top. Jammer is dat de groenaanleg rondom de woning wat te gecultiveerd overkomt. Ook de overgang tussen straat en woning lijdt hieronder. Gelukkig zijn het details die gemakkelijk te corrigeren zijn.

Likkende vlammen
Het ontwerpen van ervaringen behoort van langsom meer tot de architectuurpraktijk. Het persoonlijk leefklimaat van de opdrachtgevers krijgt zijn architecturaal equivalent. De tijd dat architecten het wonen dicteerden is vandaag niet meer zo vanzelfsprekend. Sprekende en betekenisgevende materialen versterken de hedendaagse ervaringsarchitectuur. Zelfs het verdachte begrip schoonheid durft van de partij te zijn en schenkt het wonen in deze tent van glas en staal een optimale sensatie. Aan de onmiddellijkheid van de ervaring valt niet te ontsnappen. Zoals in een tent horen en zien de bewoners het tikken van de regen, het bewegen en trillen van de bladeren, het rimpelen van het wateroppervlak. De prikkeling van alle zintuigen brengt de bewoners mentaal dichter bij de natuur. Bij de likkende vlammen van het haardvuur zijn herinneringen gemakkelijk in het geheugen te roepen.
De woonkamer (45m²) omvat een eet- en zithoek aan de open haard. Achter de haard bevindt zich het slaapgedeelte met alweer een riant uitzicht op het groen. Elke vierkante centimeter is benut. Boven is er logementgelegenheid voor vier mensen. Ook hier voorzag het architectenbureau voldoende logistieke ruimte om het slaapgerief in op te ruimen. Dat alles maakt dat het recreëren centraal staat in ontwerp en realisatie.