Windesheim Gebouw X in Zwolle van Broekbakema is BNA Gebouw van het Jaar 2011. De jury onder leiding van Frits van Dongen selecteerde het uit veertien projecten die eerder in regionale voorronden zijn genomineerd. De jury omschreef het als ‘een feest van een school, voor leerlingen en docenten, voor gebruikers en passanten’ en heeft grote bewondering voor ‘de uitzonderlijke prestatie op alle niveaus. Een voorbeeld voor iedereen die met het vak bezig is, en het omrijden waard.’
Windesheim Gebouw X, ontwerp Broekbakema (foto: Menno Emmink)
Uit het juryrapport: 'Het concept van het opgetilde maaiveld verankert het gebouw geraffineerd op zijn plek, terwijl het tegelijk de structuur bepaalt. Boven leiden beweging en transparantie tot een sprankelende en elegante ruimtelijkheid en worden voortdurend twee werelden ervaren: de in sfeer en gebruik magnifieke binnenwereld en de buitenwereld, die vanwege de lange zichtlijnen en de filtering van het licht adembenemend is. Terwijl de architecten in ruimtelijkheid en gebruik voor maximale feestelijkheid hebben gezorgd, tonen ze in hun consequente, serene kleur- en materiaalgebruik de kunst van de beperking. Daarbij is veel aandacht voor detaillering. Het gebouw is duurzaam in zijn eenvoud, volwassenheid, hoogwaardigheid en gebruikersplezier.'
De landelijke jury bestond dit jaar uit Frits van Dongen (de Architekten Cie., juryvoorzitter), Dorte Kristensen (Atelier PRO), Ronald Schleurholts (cepezed), Henk Ovink (Ministerie van I&M) en Christine van Gemert (BNI).
Genomineerd voor BNA Gebouw van het Jaar 2011 waren:
Energieneutraal Monument, Driebergen
Het Energieneutraal Monument in Driebergen van Zecc Architecten werd winnaar van de regionale voorronde Noordwest/Centrum. De jury, onder voorzitterschap van Christine van Gemert, is onder de indruk van 'de innovatieve wijze waarop alle ingrediënten zijn vormgegeven. De verbouwing van het monument geeft een krachtig architectonisch antwoord op een maatschappelijk relevante vraag.'
Uit het juryrapport: 'De opgave die bestond uit de restauratie en het energieneutraal maken van een klein gemeentelijk monument en het vervangen van een latere aanbouw, stijgt ver uit boven de aanpak van een individueel gebouw. Hier wordt geschiedenis geschreven. Het is een klein, heel eigen project met een hoog ambitieniveau, waarbij heldere keuzes zijn gemaakt en veel relevante kennis is ontwikkeld op het gebied van duurzaamheid. De jury prijst de rol van de architect als innovator en de relevante verkenning van een nieuwe markt. '
Zwarte Parel in Rotterdam Zuid
De Zwarte Parel in Rotterdam van Studio Rolf.fr in samenwerking met Zecc Architecten heeft de regionale voorronde Regio Delta gewonnen. De jury, onder voorzitterschap van voorzitter Frits van Dongen, is unaniem van oordeel dat 'dit op maat gemaakte kunstwerk, wars van stereotypen, met op alles een eigen stempel en grotendeels met eigen handen gemaakt, een prijswinnend juweeltje is'.
Uit het juryrapport: 'Een huis met een voorgevel die in zijn geheel in de zwart glimmende olie is gezet, met schijnbaar willekeurig, dwars door de oude gevelindeling heen, ingeponste gaten met een RVS omlijsting en een zijgevel van kunstgras. En dat in een doorsnee straatje in de Rotterdamse achterstandswijk Charlois. Hier gebeurt iets bijzonders! Het is persoonlijk, intelligent, reageert slim op de context en is een aanwinst voor de buurt.'
Loopgraafbrug voor Fort de Roovere
De Loopgraafbrug voor Fort de Roovere in Halsteren van RO&AD architecten uit Bergen op Zoom heeft de regionale voorronde van de architectuurprijs BNA Gebouw van het Jaar 2011 gewonnen. Architect en opdrachtgever ontvingen vandaag van juryvoorzitter Dorte Kristensen (Atelier PRO) de speciale gevelplaquette en trofee. De jury is noemde de brug 'een origineel en fascinerend bouwwerk, waarin alle vaardigheden van het vak op een intelligente en slimme manier bij elkaar komen.'
Uit het juryrapport: 'De brug versterkt de toegankelijkheid van het in ere herstelde fort- en zandwallandschap en draagt op eigenzinnige manier bij aan de maatschappelijke opgave om de recreatieve kant van de natuur te versterken. Zijn spel met waterniveaus levert zowel voor mensen op de brug als daarbuiten een tintelende ervaring op. Het getuigt van lef, beheersing en inlevingsvermogen om zo minimaal in het landschap in te grijpen, met zo'n krachtig resultaat.'
Windesheim Gebouw X in Zwolle
Het project Windesheim Gebouw X in Zwolle van Broekbakema won de regionale voorronde Regio Oost. De jury, onder voorzitterschap van Henk Ovink (ministerie van I&M), is onder de indruk van het 'intelligente, eenduidige, krachtige concept, de stedenbouwkundige inpassing, de mooie gelaagdheid, de heldere indeling en de detaillering. Dit moet een feest zijn om in te studeren.'
Uit het juryrapport: 'Twee split-level bouwblokken verbonden door een atrium, met een gevel bestaande uit witte kruisjes en glas, op een groene terp. Heel simpel maar in alle opzichten prachtig uitgevoerd. De jury is unaniem van oordeel dat dit grote onderwijsgebouw met kop en schouders uitstijgt boven de rest.'
De Intense Stad; Bloemhof in Groningen
Architectenbureau Marlies Rohmer werd winnaar van de regionale voorronde Regio Noord met het project 'De Intense Stad; Bloemhof' in Groningen. De jury prees 'dit stoere, expressieve en compacte gebouw met starterswoningen in hoge dichtheid, dat met veel aandacht en liefde is afgestemd op zijn plek'.
Uit het juryrapport: 'De jury is gecharmeerd van de keuze om de harmonie te zoeken met het naastgelegen monumentale elektriciteitsgebouw. Door hierop in kleur, maat, schaal, materialisering en decoratie op eigenzinnige en tijdloze wijze voort te borduren, ontstaat een eenheid tussen twee totaal verschillende soorten architectuur. Met zijn buitengewoon zorgvuldige en zelfs chique detaillering overstijgt de uitstraling van het gebouw de doelgroep: een bijzondere prestatie.'