Feature

En de prijswinnaars Archiprix 2011 zijn…

Zaterdag 25 juni is bekend gemaakt welke van de 27 afstudeerprojecten die door de Nederlandse ontwerpopleidingen zijn genomineerd voor de Archiprix 2011, in de prijzen vielen.

Jaarlijks selecteren de Nederlandse masteropleidingen met de afstudeerrichtingen architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur hun beste afstudeerplannen en sturen die naar Archiprix. Het aantal projecten dat mag worden genomineerd is afhankelijk van de grootte van de betreffende opleiding. Voor Delft is het maximum 9, voor Amsterdam 4, Eindhoven 4, Rotterdam 3, Tilburg 2, Wageningen 2, Arnhem 1, Groningen 1 en Maastricht 1. De jury werd dit jaar gevormd door: René Boomkens (theorie), Nikol Dietz (landschapsarchitectuur), Rob Hootsmans (architectuur), Christian Kieckens (architectuur) en Gert Urhahn (stedenbouw).

Uit het juryrapport: "Bij het bestuderen van de ingezonden plannen voor de lichting 2011 van de Archiprix zag de jury een breed scala aan kwaliteiten. Relatief veel ambachtelijk vakmanschap en theoretische reflectie. Opvallend veel dikke rapporten bevatten kwalitatief hoogwaardige studies. Onder invloed van de academisering van het ontwerponderwijs verschuift het accent van het ontwerp naar de theoretische onderbouwing. De aansluiting van studie en ontwerp op elkaar laat echter nogal eens te wensen over. Soms lijkt er sprake van twee projecten, een boek en een beeldende presentatie, die niet op evenwichtige wijze aan elkaar gerelateerd zijn."

De jury was blij verrast door de betekenisvolle stedenbouwplannen. "Na een periode waarin er zorgelijk gekeken werd naar de kwaliteit van de stedenbouwkundige afstudeerplannen lijkt er nu een stap gemaakt te worden die de stedenbouw in een nieuwe rol weer temidden van de andere disciplines positioneert. In de landschapsarchitectuur vond die ontwikkeling al eerder plaats. De grote schaal wordt goed getackeld door beide disciplines die naadloos in elkaar overgaan en goed naast elkaar opereren. De stedenbouwers hechten meer betekenis aan het proces en zoeken naar mogelijkheden om kaders te creëren die handelingsvrijheid scheppen voor de gebruikers."

"Nu, mede door de financiële crisis, bestaande programma’s ontoereikend zijn geworden moeten ontwerpers nieuwe wegen inslaan. Men is onzeker, maar de drang naar vernieuwing is voelbaar. Verschillende wegen worden bewandeld om tot een betekenisvolle andere werkelijkheid te komen, variërend van de inbreng van poëzie als vanuit de rationele geest. Vooral bij de architectuurinzendingen constateert de jury een zekere identiteitscrisis", aldus de jury. "Men heeft afscheid genomen van de moderne beweging als inspiratiebron maar heeft nog geen duidelijke nieuwe richting in de architectuur gevonden. Velen spreken weliswaar over duurzaamheid, maar dat blijft over het algemeen plichtmatig. […] Ook opgaven als het nieuwe wonen, nieuwe typen grondgebonden woningen in hoge dichtheden en de behoefte aan een nieuwe appartementencultuur vinden geen weerklank. Wel is er aandacht voor het thema van de zorg. Daarnaast worstelen de architecten met het publieke domein. Al enkele decennia geleden werd het een nadrukkelijk onderdeel van de architectuuropgave. Je zou verwachten dat het nu gemeengoed is geworden, uit de plannen blijkt dat niet. Tenslotte valt op dat er sprake is van relatief veel interessante internationale opgaven. Verschillende afstudeerders gaan met succes de uitdaging aan om voor buitenlandse locaties inspirerende plannen te ontwerpen."

Na rijp beraad koos de jury als beste afstudeerprojecten:
Eerste prijs: Tempelhof. De plantage van Berlijn van Jan Martijn Eekhof (Academie van Bouwkunst Amsterdam, stedenbouw)
Uit het juryrapport: "Op elk niveau en elk onderdeel is het plan trefzeker. De heldere presentatie geeft goed inzicht in de intenties van de ontwerper. Hij slaagt op overtuigende wijze in zijn bedoeling om de unieke kwaliteiten van de locatie zichtbaar te maken en de plek een nieuwe betekenis te geven voor de stad.[…] Realisatie van het plan zou een grote inspirerende aanwinst voor de stad betekenen."

Gedeelde tweede prijs:
Les cours Balteau: een hedendaagse interpretatie van de vernaculaire architectuur van Thorsten Schneider (Technische Universiteit Eindhoven, architectuur)
Uit het juryrapport: "De jury heeft veel waardering voor de ruime blik en de intelligente insteken waarmee de ontwerper de opgave tegemoet treedt. Het indrukwekkende onderzoek wordt gepresenteerd in een subliem boekwerkje. Het plan wordt vervolgens tot in detail uitgewerkt op het stedenbouwkundig niveau en het niveau van een huis, beide gepresenteerd in een fraaie maquette. Het poëtische ontwerp sluit goed aan bij de context, elke ontwerpingreep wordt goed beredeneerd."
Restructuring the Resettled Landscape van Miranda Schut en Ilse Verwer (Wageningen Universiteit, landschapsarchitectuur)
Uit het juryrapport: "Uit de interessante en zeer goed onderbouwde toelichting blijkt dat de ontwerpsters zich goed verdiept hebben in de lokale cultuur. Met een open houding, realiteitszin en veel begrip voor de lokale omstandigheden dragen ze samen met de bewoners adequate oplossingen aan voor de heersende problemen. Ten opzichte van de ambitie om een veelheid van problemen op te lossen met eenvoudige middelen lijken de voorgestelde ingrepen adequaat. De ontwerpsters komen terecht niet in de verleiding een uitgewerkt ontwerp te maken, maar tonen de kansen van de opgestelde strategie door middel van voorbeelduitwerkingen voor twee kansrijke locaties."

Eervolle vermeldingen voor:
Hotel De Boot Gemist van Wytske van der Veen (Academie van Bouwkunst Maastricht, architectuur)
Uit het juryrapport: " Zowel voor wat betreft de aard van de opgave als de gehanteerde middelen zoekt het plan de grenzen van het vakgebied op. Het plan weet de beschouwer te raken en is in dat opzicht trefzeker. Omdat de persoonlijke ervaring niet zozeer met architectonische middelen wordt overgebracht ligt het plan dicht tegen kunst aan. Het conceptueel sterke plan geeft blijk van de hand van een getalenteerd ontwerper, alle onderdelen, het boek, de ruimtelijke enscenering en de krachtige beelden zijn prachtig vormgegeven."
Kindernachtverblijf van Thomas van Nus (Academie van Bouwkunst Amsterdam, architectuur)
Uit het juryrapport: " De jury heeft veel waardering voor de gedegen stapsgewijze aanpak, de diepgaande studie en de zorgvuldige uitwerking. Hooguit schiet het plan enigszins door in de wil om alles te ontwerpen. Vooral in het interieur komt de sfeer van een schip tot leven, waardoor het goed voorstelbaar is dat het goed aansluit bij de bijzondere leefwereld van deze kinderen."
Space of the Voids van Negar Sanaan Bensi (Technische Universiteit Delft, architectuur)
Uit het juryrapport: " Op geheel oorspronkelijke wijze wordt een fascinerend ruimtelijk plan voor een braakliggende locatie in Havana ontwikkeld. De schitterende presentatie geeft op begeesterende wijze inhoud aan de metafoor van de veranderende stad. Een breed spectrum aan relevante thema's wordt daarbij op intrigerende wijze aan de orde gesteld. Het ontwerp wordt gekenmerkt door een hoge ruimtelijke kwaliteit, de beeldende presentatie geeft blijk van de hand ven een autonome, getalenteerde ontwerper."