Nieuws

Studio Anne Holtrop gaat het Waterliniecentrum op Fort Vechten ontwerpen

Fort Vechten krijgt een nationaal Waterliniecentrum. Voor het ontwerp hiervan is een prijsvraag voor jonge architecten uitgeschreven. Winnaar is Anne Holtrop met een gedurfd en onorthodox ontwerp dat in het bestaande landschap tot rust komt. Echt een Icoon voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Gevraagd was een creatief ontwerp te maken van het Waterliniecentrum in nieuwbouw en transformatie van de bomvrije kazerne, de inundatiemaquette en de uit te graven ruimte achter de bomvrije kazerne, waar nieuwbouw en maquette in gerealiseerd zullen worden.
De gevel van de bomvrije kazerne vormt het adres en de wand waardoor het nieuwe centrum is te betreden. Delen van de bomvrije kazerne worden benut voor ofwel museale of commerciële activiteiten. Grenzend aan de achtergevel zijn nieuwe commerciële functies als een auditorium en meer
variabel te programmeren tentoonstellingsruimten geprojecteerd. In de kuil komt men in een heel nieuwe en eigen ruimte, die haar identiteit volledig ontleent aan de bijzondere eigenschappen van het fort. In deze kuil bevindt
zich de nieuwbouw van het Waterliniecentrum, dat een oppervlakte van circa 500 m2 kent. Tevens bevindt zich hier de levensgrote inundeerbare maquette. Het gebouw en de driedimensionale maquette dienen in nauwe samenhang ontworpen te worden.

Het beschikbare bouwbudget is € 3,5 miljoen. Bijzondere aandacht vraagt het ontwerp ten opzichte van de status van archeologisch monument. Doordat in de ongeroerde ondergrond mogelijk resten van de Romeinse Limes kunnen zitten, wordt gevraagd het ontwerp zodanig in te richten, dat de ongeroerde grond niet of minimaal wordt aangetast. Verder is er een ruimtelijk programma van eisen geformuleerd alsmede een minimum pakket aan eisen op het gebied van duurzaamheid.

Een jury bestaande uit vertegenwoordigers van provincie, Staatsbosbeheer, exploitant, de coördinerend architect Rapp+Rapp en een lid van het Kwaliteitsteam Nieuwe Hollandse Waterlinie heeft vier inzendingen beoordeeld, van Rocha Tombal Architecten, Bureau Jochem Heijmans, Ruimtelijk ontwerpers voor architectuur, object en interieur; MAKS Architecture & Urbanism – Marieke Kums; Studio Anne Holtrop.

De jury roemde in het rapport het winnende ontwerp als een vondst. Het concept maakt de essentie van de ingreep duidelijk: “ruimte uit een berg weghalen” in plaats van bouwen. Het is spannend, heeft uniciteit en kan mogelijk sfeer van mysterie oproepen.  Daarnaast heef het een uitstekende museale route. Ook heeft meegewogen dat het ontwerp weinig impact op omgeving heeft, maar toch karaktervol is.

Over het voorstel van Holtrop: Binnen een op het eerste blik vreemd geroteerde, ondergrondse rechthoek ligt een intieme patio die zijn vorm ontleent aan de contouren van bestaande grondlichamen op het bovenfort en tegelijkertijd de maquette van de Nieuwe Hollandse Waterlinie nauwkeurig omsluit. De aan de grondlichamen ontleende vorm van de patio integreert het paviljoen en de maquette natuurlijk met de omgeving. Een luie trap verbindt patio en bovenfort ook nog op een directe manier.