Het is er! En nog net op tijd voor onder de kerstboom. The Modern Architecture Game van NEXT Architects werd getest tijdens het gezamenlijke kerstdiner van Architectuur Lokaal, FABRIC, Beek en Kooiman, Marina Roosenbeek, de Federatie Welstand en S@M. Een impressie van avondvullend spelgeluk voor architectuurfreaks.
De setting. Het kantoor van Architectuur Lokaal. Een grote tafel, vier lampen die als stadionlichten de spelarena verlichten, en gedurende de avond wisselende teams van zes strijders die er eens goed voor gaan zitten. Een zwarte doos met een afbeelding van vier beroemde architecten die The Modern Architecture Game spelen (bonuspunten voor het benoemen van de architecten. Hint: lees de citaten op de doos). Een zwart bordspel, prachtig vormgegeven als bouwtekening. Pionnen in de vorm van beroemde gebouwen (bonuspunten voor wie de gebouwen weet te benoemen). Een stapel kaartjes met vragen en een summiere gebruiksaanwijzing.
Voor de architectuurliefhebber met een (bord)spelafwijking was er tot op heden weinig voorhanden dat zowel op het spelfront als op het kennisfront bevredigend is. Er zijn architectuurvarianten op het memoryspel. Er is Trivial Pursuit, dat voldoet in de gebieden Kunst en Literatuur, maar de vragen in mijn persoonlijke probleemgebieden – zoals bijvoorbeeld Geografie of Sport – blijven altijd een obstakel. Ik ken mensen die zich uitstekend vermaken door at random vragen te bedenken met Dat is Architectuur of Modern Architecture since 1900 op schoot. En doeners storten zich op bouwspellen, zoals Kapla of Mecanoo. Maar het blijft allemaal behelpen.
De makers van The Modern Architecture Game maken zich waarschijnlijk schuldig aan al het bovenstaande en besloten in hun persoonlijke behoefte te voorzien door een kans- en kennisspel te ontwikkelen. En wat een rijkom levert dat op. De 1000 vragen kwamen dan ook niet zomaar tot stand. Er was een adviescommissie waarin onder andere Koos Bosma (hoogleraar VU), Evelien van Es (onderzoeker) en Otakar Máçél (hoogleraar TU Delft) zitting hadden, en er was een spelteam van NEXT Architects dat de spelelementen en de vormgeving ontwikkelde. Voor een evenredige verdeling van de onderwerpen en de architecten heeft NEXT gemeten hoe vaak bepaalde architecten worden genoemd in bepaalde standaard overzichtswerken. De vragen zijn hierdoor een afspiegeling van de architectuurproductie. Hint: Hoe beroemder een architect, hoe vaker hij aan bod komt.
Doel van het spel is om via zes ringen als eerste aan te komen bij het middelpunt. Bij de buitenste ring horen vragen over de afbeelding achterop de kaartjes. Vervolgens komen er vragen over de architect, een project, een architectuurstijl of stroming, invloedssferen en tot slot de moeilijkste categorie: het citaat. Leuke extra is de Corbu-bril met rode glazen zodat je de vragen kunt lezen zonder de antwoorden te zien.
Bij het spelen van het Engelstalige-spel blijkt al snel dat een gedegen kennis van het vakgebied noodzakelijk is om een beetje kans maken op de overwinning. Maar voor de met name veel reizende professional zijn de vragen goed te doen. De vragen zijn divers, net niet té moeilijk, en – héél belangrijk in elk kennisspel – bieden genoeg aanknopingspunten voor een beredeneerde gok. Zo blijkt al spelend dat je veel meer weet dan je van te voren zou denken.
Na enige tijd spelen, blijkt dat tweehonderd kaartjes aan de lage kant is. Soms keren de vragen terug. Voor de veelspelers hoeft dat geen probleem te zijn: binnen een jaar belooft NEXT een nieuwe set kaarten uit te brengen, maar dan over architectuur in Nederland. En de mogelijkheden voor nog meer extra sets zijn natuurlijk schier eindeloos, kijk naar Trivial Pursuit.
Aangekomen bij de binnenste ringen van het spel wordt duidelijk dat de vragen geen relatie meer hebben met de afbeelding op de achterkant van het kaartje. Ook valt op dat 'Mies van der Rohe' vaak het goede default-antwoord is. En mocht dat geen passend antwoord zijn op de vraag, probeer dan 'Seagram Building'. Na het verstrijken van de tijd hebben we eigenhandig de spelregels al iets versoepeld: je mag gewoon doorlopen naar een volgende ring zonder eerst precies voor een trap te staan. Toch ben je met dit spel wel een avondje zoet.
Uiteindelijk wint Ivo de Jeu van FABRIC die weet heeft van Metabolism, Wiener Werkstätte, de schoonmaker van Koolhaas, een monument van Isozaki, en de makers van Villa van Vijven in Almere. Tip van deze winnaar: Nog leuker is het om het spel de andere kant op te spelen: van middelpunt naar buitenring.