Marko Koops ontwierp met het Science Center op de Rotterdamse RDM campus in de eerste plaats een duurzaam gebouw, daarnaast is het een icoon en een belangrijke ontmoetingsplek voor de campus.
Het milieu waarin we bouwen is aan veranderingen onderhevig en duurzaamheid wordt van toenemend belang voor onze samenleving. Ons klimaat verandert en we kunnen steeds minder terugvallen op fossiele brandstoffen voor onze energie. We moeten dus op zoek naar alternatieve energiebronnen en gebouwen gaan ontwerpen die efficiënter zijn in energiegebruik en meer gericht op wat de natuur en de directe omgeving kunnen bieden als alternatief voor fossiele brandstoffen.
Rotterdam heeft de unieke mogelijkheid voor stadsuitbreidingen langs de Maas, waar ruimte is voor een diversiteit aan nieuwe functies. Een van de nieuwe locaties is het RDM terrein, een voormalige haven van de Rotterdamse droogdokmaatschappij die deel uitmaakt van de Stadshavens. Sommige zijn nog in gebruik als industriële haven, andere zijn verlaten en verwaarloosd en beschikbaar voor vernieuwing. Heijplaat is een van de havens die worden herontwikkeld.
De locatie aan het water biedt hier unieke mogelijkheden. Op het open terrein heeft de wind vrij spel en krijgt zonlicht de ruimte. Deze natuurlijke omstandigheden leiden tot de vraag hoe deze locatiegebonden factoren kunnen worden ingezet voor een duurzaam architectonisch ontwerp.
Het stedenbouwkundig plan toont Heijplaat en de nieuwe campusidentiteit voor het gebied. Een van de nieuw ontworpen gebouwen is het Science Center. Dit gebouw werkt als icoon voor de campus en heeft een sociale functie voor de verschillende groepen gebruikers van het gebied: studenten, onderzoekers, bedrijven en bezoekers. Een belangrijk uitgangspunt voor het ontwerp is de locatie. Daarbij gaat het niet alleen om de iconische functie, maar vooral om hoe het ontwerp de kwaliteiten van de locatie in zich kan verenigen en daarmee een meerwaarde voor de gebruiker kan creëren.
Het gebouw is een compacte diepe kubus. Vergroting van het oppervlak van de kubus biedt meer ruimte voor de werking van de elementen. Daarom is de kubus niet geïnterpreteerd als een puur volume, maar als een ongelimiteerde hoeveelheid horizontale en verticale Schijven. De relatie tussen programma en locatie bepaalt waar deze schijven gaan bewegen om ruimte te creëren. Door de ontstane (tussen)ruimte worden deze schijven expliciet leesbaar in het exterieur. Ze zorgen voor een aanzienlijke vergroting van het gebouwoppervlak waardoor er de mogelijkheid ontstaat om het Maaswater te benutten voor koeling en verwarming. De windstroom door het gebouw maakt onderdeel uit van een natuurlijk ventilatieprincipe, en daglicht wordt door deze schijven geregisseerd en met verschillende kwaliteit afgeleverd. Een schijf met mossen wordt gebruikt om de luchtkwaliteit te verbeteren. Hierdoor zijn deze schijven meer dan ruimtelijke elementen, het zijn (soms letterlijk) levende onderdelen van een groot metabolisch systeem.
De integratie van de vier elementen draagt in hoge mate bij aan het klimaatsysteem van dit gebouw. Daarmee krijgt het gebouw een sterkere relatie met zijn omgeving. Bovendien zijn de horizontale en verticale schijven een verrijking van de architectuur en worden ze door hun functie actieve elementen in het ontwerp.
De belangrijkste materialen van het gebouw zijn beton, staal en glas. Het beton is in verschillende variaties toegepast. De vlakken zijn georganiseerd in een hiërarchische reeks van drie met bijbehorende materialisatie. De schijven zijn uitgevoerd in beton, het pigment en de behandeling van het oppervlak verschilt. De tertiaire vlakken markeren de kubusvorm en hebben een oranje-bruin pigment. De primaire en secondaire vlakken hebben beide een grijze tint maar verschillen in afwerking. Deze vlakken zijn neutraal zodat het daglicht dat binnenvalt een geweldige kwaliteit heeft.
opleiding / studierichting
TU Delft / architectuur
mentoren
Jan Engels, Arjan van Timmeren
wanneer klaar
2010