Nieuws

Archiprix 2012 prijs: De kartuize van Tubbergen

Het karakter van het in een bos in het Twentse Tubbergen gelegen klooster is tot in detail afgestemd op de ascetische levenswijze van de in afzondering levende Kartuizers. Het afstudeerproject van Ard Hoksbergen.

‘En daar kwam de HEER voorbij. Er ging een grote, krachtige windvlaag voor de HEER uit, die de bergen spleet en de rotsen aan stukken sloeg, maar de HEER bevond zich niet in die windvlaag. Na de windvlaag kwam er een aardbeving, maar de HEER bevond zich niet in die aardbeving. Na de aardbeving was er vuur, maar de HEER bevond zich niet in dat vuur. Na het vuur klonk het gefluister van een zachte bries.’ (1 Koningen 19:11-12)

Kartuizers zijn monniken die zich in stilte terugtrekken om de bekoringen en de lauwheid van de wereld te ontvluchten. Het grootste deel van de dag brengen zij zwijgend en eenzaam door in hun kluis. Hoe ziet een gebouw er uit voor deze bijna uitgestorven groep kloosterlingen?
Het plan gaat uit van een lang gerekt lint van afzonderlijke gebouwen, verbonden door een kloostergang langs een muur die het terrein in tweeën deelt. De gebouwen worden vanaf de kloostergang steeds zijdelings ontsloten via een hof, gevormd door kloostergang en bosrand. Deze open groepering is mogelijk dankzij de beschutting van het omringende bos, maar wijkt af van de traditionele gesloten ordening met een kloostergang rond een binnenhof.
Bij de materiële uitwerking van het plan wordt gestreefd naar een architectuur waarvan het karakter past bij de ascetische levenswijze van de kartuizerorde. De rechthoekige gebouwen, opgetrokken uit dikke lemen wanden en een houten kapconstructie, zijn van een landelijke eenvoud, maar krijgen binnen iets sprankelends door de van boven aangelichte vlinderspanten. De materialisering refereert aan de ethiek van een ambachtelijke architectuur waarbij echter ook meer geavanceerde houtverbindingen niet geschuwd worden.

De tektoniek is bij dit project een belangrijk ontwerpthema. De vrijwel permanente afzondering van de bewoonde wereld vraagt om een sprekende architectuur die een simpel minimalisme of brutalisme overstijgt. Om het effect van de gekozen robuuste bouwmethode en bouwmaterialen te verfijnen komt het aan op een zorgvuldige uitwerking van de aansluitingen en verbindingen. Door hun ornamentele werking worden deze details sterk benadrukt en het adagium van de modernisten God is in de details is hier dan ook wel zeer toepasselijk.

naam
Ard Hoksbergen
e-mail
website

opleiding / studierichting
Academie van Bouwkunst Amsterdam / architectuur

mentoren
Chris Scheen, Herman Zeinstra, Nanne de Ru

wanneer begonnen met afstuderen
september 2009

wanneer klaar
februari 2011

favoriete ontwerper
Alvar Aalto, Peter Zumthor

favoriete project
Raadhuis van Säynätsalo en de Bruder Klaus feldkapelle

wat doe je nu
architect bij Marc Prosman architecten