Nieuws

Nederlands Instituut voor Ecologie wint Gouden Piramide

Minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft de Gouden Piramide 2012, de Rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap, uitgereikt aan het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). Naast de trofee bestaat de prijs uit een geldbedrag van 50.000 euro en een architectuurplaquette. Het instituut krijgt deze onderscheiding voor zijn nieuwe gebouw in Wageningen dat in 2011 in gebruik is genomen. Het gebouw is ontworpen door Claus en Kaan architecten

Het Nederlands Instituut voor Ecologie te Wageningen, opdrachtgever Het Nederlands Instituut voor Ecologie, ontwerp Claus en Kaan Architecten, fotografie Christian Richters

De Gouden Piramide is een initiatief van de ministeries die betrokken zijn bij het architectuurbeleid van het rijk. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt. In oneven jaren voor gebiedsontwikkeling en in even jaren voor architectuurprojecten.

Tijdens de uitreiking sprak minister Bussemaker over de belangrijke rol van opdrachtgevers: “Niet voor niets stimuleren we goed opdrachtgeverschap met deze onderscheiding. Opdrachtgever, ontwerper en gebruiker komen steeds dichter bij elkaar te staan. Niet alleen is de dialoog tussen deze drie partijen een voorwaarde voor een goed resultaat. Ook is de rol van de opdrachtgever en verdere professionalisering daarvan in deze tijd steeds belangrijker geworden.”

Het Nederlands Instituut voor Ecologie achtte het aan zijn stand verplicht om bij de ontwikkeling van zijn nieuwe onderkomen te streven naar een nieuwe standaard voor duurzaam bouwen. Om verzekerd te zijn van een frisse blik werd een architectenbureau gekozen dat zich op dit gebied nog niet eerder had onderscheiden: Claus en Kaan Architecten. De opdrachtgever wenste een mooi en eigentijds ontwerp dat zich onttrekt aan clichébeelden van ‘groene’ architectuur.

De opgave bood de opdrachtgever een kans om te laten zien waar het instituut voor staat. Met een gebouw waarin ecologische uitgangspunten waar mogelijk ook zelf in praktijk worden gebracht, kon letterlijk de daad bij het woord worden gevoegd. Uit het juryrapport: "De jury is erg onder de indruk van de manier waarop de opdrachtgever, in de persoon van de directeur professor Louise Vet, zich met hart en ziel heeft ingespannen om van het nieuwbouwproject iets bijzonders te maken. Ze deed dat met een stevige manier van leidinggeven, waarbij zij flink investeerde in het rechtstreekse contact met betrokkenen.”
De eis van duurzaamheid leidde onder meer tot een keuze voor het principe cradle to cradle. Dat betekent dat bouwmaterialen later – mocht het gebouw ooit worden gesloopt – opnieuw kunnen worden gebruikt, of op z’n minst kunnen worden teruggegeven aan de natuur.

Het gebouw zelf is tevens een proeftuin. Zo wordt er geëxperimenteerd met een gesloten waterkringloop waarop ook de wc’s zijn aangesloten. Voedingsstoffen als fosfor kunnen zo worden teruggewonnen, terwijl een deel van de biomassa wordt omgezet in energie. Het groene dak heeft voorzieningen die onderzoek mogelijk maken, onder meer naar de soortenrijkdom van planten en dieren en naar technieken om levende planten stroom te laten opwekken.

De andere genomineerde voor de Gouden Piramide 2012 waren:
's Heeren Loo met Dagbesteding Duinzone te Noordwijk. Ontwerp: Onix
Provincie Drenthe met het nieuw Drents Museum, Assen. Ontwerp: Erick van Egeraat
Stichting Stadstuin Emma's Hof met de stadstuin Emma's Hof, Den Haag. Ontwerp: Leonoor van der Linden – van Eck van Arcadis
Stichting VO Amsterdam-Zuid met het St.Ignatiusgymnasium, Amsterdam. Ontwerp: LEVS Architecten