De strookzone, gelegen tussen Transvaal en de Schilderswijk in Den Haag wordt in het ontwerp van Manoe Ruhé ontwikkeld tot het centrum voor beide wijken waar met kleine ingrepen een aantrekkelijk klimaat wordt geschapen voor bestaande en nieuwe partijen die in de wijk willen investeren.
Lange tijd is de alledaagse leefwereld van de bewoners in Transvaal en de Schilderswijk in Den Haag door planners genegeerd. Specifieke kennis over de wijk en haar bewoners ontbreekt nog steeds in de planvorming. De bewoners blijven passieve figuranten in hun eigen wijk, de bestaande kwaliteiten blijven op de achtergrond. Dit terwijl deze kwaliteiten juist als aanknopingspunten zouden moeten dienen voor de noodzakelijke kwaliteitsslag.
In dit plan wordt een nieuw instrumentarium voor de stedenbouwkundige ontwikkeld. Door het bestuderen van de stedelijke en etnografische structuur van Transvaal en de Schilderswijk kan hij zich meer van de specifieke context toe-eigenen bij het ontwerpen van het publiek domein. Daarbij wordt de wereld van de professionals naast de alledaagse leefwereld van de bewoners gezet. Door de stedelijke en etnografische structuren, die samen het stedelijk geheugen vormen, te analyseren komen de specifieke kwaliteiten van de wijken naar voren. In de stedelijke structuur zijn de fysieke weefsels van de wijk onderzocht. In de etnografische structuur is onderzoek gedaan naar de symbolische weefsels, daartoe behoren de verhalen en routines van huidige en voormalige bewoners.
Tussen Transvaal en de Schilderswijk ligt een strookzone die zowel een fysieke barrière als een centrum vormt tussen beide wijken. Ze is het resultaat van verschillende fragmenten van plannen uit de Haagse planningsgeschiedenis. Het blijkt een ruimte te zijn die een belangrijke rol speelt zowel in het dagelijks leven van bewoners als in de stedelijke structuur van Den Haag. De druk bezochte Haagse markt, het knooppunt Hobbemaplein en het wijkpark behoren tot de specifieke kwaliteiten in de strookzone die al jarenlang functioneert als een belangrijke ontmoetings- en verblijfsplaats.
Het gebied vraagt momenteel om vernieuwing en de strookzone is een geschikte locatie waar met behulp van de gevonden kwaliteiten als basis, een kwaliteitsslag kan worden gemaakt. De zone oogt rommelig en vanuit de losse ruimtes opereren onafhankelijk van elkaar verschillende organisaties in de wijken. Ze hanteren elk hun eigen strategie. Dit zogenaamde maatschappelijk middenveld bestaat inmiddels uit vele verenigingen en organisaties die zich steeds verder hebben geprofessionaliseerd. Het zijn niet langer enkel de stedenbouwkundigen die invloed uitoefenen op het dagelijks leven, het is met name het maatschappelijk middenveld dat hier nu invloed op uitoefent.
In het ontwerp wordt het bestaande maatschappelijk middenveld ingezet als gemeenschappelijke beheerder van het nieuwe publiek domein in de strookzone. De positie van de strookzone in de stadsstructuur zorgt er daarnaast ook voor dat er een aantrekkelijk klimaat voor grotere investeerders ontstaat. De strookzone functioneert als één groot domein waarin kleinere domeinen, die de diverse functies vertegenwoordigen, elkaar overlappen. Bestaande fysieke kwaliteiten in de strookzone worden geherstructureerd, waardoor niet alleen de wijken verbonden worden, maar ook de stedelijke structuur met Den Haag wordt versterkt. De invulling krijgt deels een vast programma en daarnaast biedt het ruimte voor een vrij programma en vrije vormgeving. De strookzone is een aantrekkelijk en toegankelijk publiek domein geworden, ontwikkeld vanuit de bestaande specifieke kwaliteiten in Transvaal en de Schilderswijk, waar het dagelijks leven zich weer in kan ontplooien.
Het hanteren van deze bottom-up benadering laat zien dat er slechts kleine, relatief goedkope, ingrepen nodig zijn die grote stedenbouwkundige effecten teweegbrengen. Het is een slimme en duurzame strategie die past in de huidige maatschappij waarin een tekort is aan financiële middelen voor stedelijke projecten.
opleiding / studierichting
TU Eindhoven / stedenbouw
mentoren
Bruno de Meulder, Michiel Dehaene, Reinder Rutgers
wanneer begonnen met afstuderen
Januari 2010
wanneer klaar
Mei 2011
favoriete ontwerper
Een favoriete ontwerper heb ik niet, maar ontwerpers die mij inspireren zijn de architect Ken Yeang, bureau West 8 en Crimson architectural historians.
favoriete project
Highline New York City, Landschaftspark Duisburg Nord.
wat doe je nu
Ik heb mijn eigen bureau Manoe Ruhé Urban Designer and Planner